Grondwettelijk is de koning het staatshoofd en maakt hij deel uit van de regering. Ook heeft hij een rol in de kabinetsformatie en het wetgevende proces. Hij moet elke wet ondertekenen om deze in werking te doen treden.
De Tweede Kamer is medewetgever: dit betekent dat deze Kamer wetsvoorstellen van de regering kan wijzigen en goed- of afkeuren. Tevens controleert deze Kamer het regeringsbeleid. De Tweede Kamer heeft dus meer macht en middelen dan de Eerste Kamer.
De minister-president van Nederland is de voorzitter van de ministerraad. Hij is tevens minister van Algemene Zaken. De minister-president draagt de ministeriële verantwoordelijkheid voor het optreden van de leden van het Koninklijk Huis. Daarnaast vertegenwoordigt hij Nederland in de Europese Raad.
De minister-president en de overige ministers worden bij koninklijk besluit benoemd en ontslagen.
Het Nederlandse kabinet bestaat uit alle ministers van de zittende regering, met hun staatssecretarissen. Een kabinet draagt de naam van de regeringsleider, die minister-president wordt genoemd (bijvoorbeeld: kabinet-Rutte), eventueel met een (Romeins) volgnummer (bijvoorbeeld: kabinet-Balkenende I).
De regering maakt wetten in samenwerking met de Eerste en Tweede Kamer (wetgevende macht). Een wet begint met een wetsvoorstel en is klaar na publicatie in het Staatsblad. Daartussen ligt een vast aantal stappen, die alle wetsvoorstellen moeten doorlopen.
Soorten kabinetscrises
Het kabinet dreigt af te treden als het parlement een bepaald voorstel niet aanneemt. Het centrale discussiepunt is het toekomstige beleid. Er is zodanige kritiek op de regering vanwege (vermeend) wanbeleid, dat de regering onvoldoende vertrouwen van het parlement heeft om door te kunnen regeren.
Koning Willem Alexander, koningin Maxima, prinses Amalia en prinses Beatrix krijgen jaarlijks een onbelaste uitkering. Zo ontvangt koning Willem-Alexander in 2022 ongeveer € 6,1 miljoen, waarvan ongeveer € 5,1 miljoen als tegemoetkoming voor personeels- en materiële kosten.
Andorra is geen monarchie maar een diarchie en heeft dus twee vorsten. Dit zijn de bisschop van La Seu d'Urgell en de president van Frankrijk. Dit maakt de Franse president tot enige persoon die gekozen staatshoofd is van twee landen.
Sinds 1848 staat in de Grondwet dat de koning onschendbaar is, en dat de ministers verantwoordelijk zijn. De koning kan dan ook niet gedwongen worden af te treden naar aanleiding van een politieke handeling; een minister wel. De onschendbaarheid van de koning komt ook tot uiting in het zogenaamde contraseign.
De regering in Nederland is belast met het bestuur ofwel de uitvoerende macht. De regering wordt gevormd door de Koning en de ministers, zo bepaalt art. 42 lid 1 Grondwet. Een vergadering van de voltallige regering (onder leiding van de Koning), ook wel kabinetsraad genoemd, vindt zelden plaats.
De huidige koning is Willem-Alexander der Nederlanden. Zijn beoogde opvolger is Catharina-Amalia, Prinses van Oranje. Koningin Beatrix, nu prinses Beatrix, trad op 30 april 2013 af, waarmee het koningschap van rechtswege overging op prins Willem-Alexander. Hij regeert onder de naam koning Willem-Alexander.
Het parlement (de Staten-Generaal) controleert de regering. Ministers leggen in het parlement verantwoording af over hun beleid.
De Eerste Kamer der Staten-Generaal, kortweg Eerste Kamer of Senaat, vormt tezamen met de Tweede Kamer de Nederlandse Staten-Generaal. De Kamer heeft 75 zetels.
De Eerste Kamer kan geen wijzigingen aanbrengen in een wetsvoorstel, maar een voorstel alleen goedkeuren of verwerpen. De Eerste Kamer mag de regering ook controleren, maar maakt niet zo vaak gebruik van die mogelijkheid.
Willem I, Koning (1772-1843)
Keizerrijk Japan
Japan wordt beschouwd als 's werelds oudste monarchie, en de hoofdresidentie van de huidige keizer Naruhito is het Kōkyopaleis in Tokio. Gesticht: 660 v. Chr. Eerste vorst: Keizer Jimmu.
Alulim staat in de oudst bekende koningenlijst van Soemer als eerste genoemd. Deze lijst is van voor 2.900 voor Christus. Scorpion I wordt gezien als de eerste koning van Egypte en wordt gedateerd op circa 3.200 voor Christus Bovenstaande koningen zijn praktisch gezien de eerste die ergens genoemd worden.
Salaris minister-president en minister
Het salaris van de minister-president is € 170.910 inclusief vakantiegeld en eindejaarsuitkering (2020). Daarnaast heeft de minister-president recht op een vaste onkostenvergoeding en een aantal andere tegemoetkomingen en voorzieningen.
Koningin Elizabeth II krijgt jaarlijks namelijk 87 miljoen euro. Meer dan het dubbele van de totale kost van onze koninklijke familie. Wat zijn enkele van je vaardigheden?
Met een prijskaartje van krap 350 miljoen per jaar, behoren de Oranjes tot de duurste monarchen van Europa. Alleen de Britse vorsten vragen meer voor hun diensten: zo'n 450 miljoen euro. Dat gezegd, wordt die som in Groot-Brittannië door zo'n 60 miljoen 'onderdanen' opgebracht.
Deze soeverein heerst voor ieders bestwil over de burgers die deze in eerste instantie hebben gekozen. Zolang deze de burgers bescherming kan bieden, kan deze niet meer afgezet worden. Om terugkeer naar de natuurtoestand te voorkomen, hebben burgers namelijk de plicht om te gehoorzamen.
De uitvoerende macht, die voert dingen uit. Dit is bijvoorbeeld de politie, maar ook het leger.
Vergeleken met de Tweede Kamer heeft de Eerste Kamer minder wetgevende rechten. Zo heeft zij niet het recht van amendement. De belangrijkste taken van de Eerste Kamer zijn medewetgeving en controle. De Eerste Kamer is bevoegd wetsvoorstellen die de Tweede Kamer heeft goedgekeurd aan te nemen of te verwerpen.