Een dictatuur of alleenheerschappij is een regeringsvorm waarin alle macht (het machtsmonopolie) bij één persoon (een dictator) of bij een kleine groep mensen, bijvoorbeeld een politieke partij, junta of familie, berust.
Grondwettelijk is de koning het staatshoofd en maakt hij deel uit van de regering. Ook heeft hij een rol in de kabinetsformatie en het wetgevende proces.
Een specifieke uiting van macht is gezag. Gezag is gebaseerd op de erkenning of rechtmatigheid om macht uit te oefenen. Veel mensen in de politiek streven ernaar hun macht te vergroten met alle mogelijke middelen.
Voorbeelden van militaire regimes zijn: Argentijnse militaire dictatuur (Argentinië): 1976-1983, onder achtereenvolgens Jorge Videla, Roberto Viola, Leopoldo Galtieri en Reynaldo Bignone. Birma/Myanmar: 1962-2011, onder achtereenvolgens Ne Win, Saw Maung en Than Shwe.
Een laatste opvallend kenmerk is dat dictaturen vaak problemen hebben met de opvolging. Daar de dictatuur in feite een irreguliere regeringsvorm is die sterk afhankelijk is van één persoon, zijn er maar weinig dictaturen die hun stichter lang overleven.
Hoe specialistischer de kennis, hoe meer macht iemand vaak bezit. Er zijn immers maar weinig anderen die evenveel weten als die persoon. Die anderen moeten dus een beroep op hem of haar doen om een goede beslissing te kunnen nemen. Daarmee heeft deze persoon (of groep, of afdeling) dus macht.
In een democratie is de voltallige bevolking soeverein en is alle autoriteit gebaseerd op de (minstens theoretische) instemming van het volk. Deze bestuursvorm is gebaseerd op het menselijke gelijkheidsideaal.
De uitvoerende macht, die voert dingen uit. Dit is bijvoorbeeld de politie, maar ook het leger.
In Nederland en veel andere Europese landen is overigens geen sprake van volledige scheiding der machten, maar kunnen we beter spreken van spreiding der machten. In het staatsbestel zijn verder 'checks and balances' ingebouwd. De uitvoerende macht ligt in Nederland in handen van de regering.
Mao Zedong (China): 70 miljoen uitgemoorde minderheden. Adolf Hitler (Duitsland): 40 miljoen door oorlog en genocide. Jozef Stalin (USSR): 20 à 30 miljoen door politieke executies, goelag-strafkampen en hongersnoden. Keizer Hirohito (Japan): 8 miljoen doden in bezette landen tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Een dictatuur is een regeringsvorm waarin alle macht in handen is van één persoon of van één groep mensen. In verreweg de meeste gevallen komt een dictatuur tot stand na gebruik van geweld of dreiging met geweld. Een dictatuur is het tegenovergestelde van democratie. zowel voor de bevolking als voor de dictator zelf.
Idi Amin Dada Oumee (Koboko, ca. 1923-1928 – Djedda, 16 augustus 2003) was van 1971 tot 1979 dictator van Oeganda. Zijn regeringstijd was een van de bloedigste in de naoorlogse Afrikaanse geschiedenis. Hij droeg de bijnaam Slachter van Afrika; zijn bewind kostte circa 300 000 mensen het leven.
Machten zijn een vorm van rekensommen die te maken hebben met vermenigvuldigen. Je vermenigvuldigt het getal een aantal keer met zichzelf. Een voorbeeld daarvan is dus dat 5 2 hetzelfde is als 5 x 5 = 25. Het getal 2 wordt hier dan ook wel de exponent genoemd.
Macht is volgens socioloog Max Weber het vermogen van personen of groepen om andere personen, groepen of zaken de wil op te leggen, eventueel tegen de wensen of belangen van die anderen in. Het onderscheidt zich van gezag doordat gezag gelegitimeerd is.
Kenmerken van machtsmisbruik: diegene die het betreft is niet aanspreekbaar op eigen gedrag. reflecteert niet op zichzelf. is niet open of transparant: is niet te bevragen op zijn/haar keuzes.
Eerste macht - de wetgevende macht (in Nederland zijn dat de Staten-Generaal (Eerste en Tweede Kamer) en regering. Tweede macht - de uitvoerende macht (de regering, in Nederland zijn dat de koning en de ministers)
De ministers vormen de uitvoerende macht in Nederland. Hoewel de Koning gezamenlijk met de ministers de regering vormt, is de rol van de Koning beperkt. De rol van de Koning is vastgesteld in artikel 42.
De regering maakt wetten in samenwerking met de Eerste en Tweede Kamer (wetgevende macht). Een wet begint met een wetsvoorstel en is klaar na publicatie in het Staatsblad. Daartussen ligt een vast aantal stappen, die alle wetsvoorstellen moeten doorlopen.
Chr. onder direct democratisch bestuur. Deze Atheense democratie geldt nu als de oudste democratie ter wereld. Belangrijke politieke beslissingen in de stad werden genomen door een Volksvergadering (Ekklèsia), samengesteld uit de mannelijke burgers van achttien jaar en ouder.
Met 50 ministers en zes regeringen is ons land nog niet eens het meest ingewikkelde van Europa. Zwitserland is met 7,5 miljoen inwoners beduidend kleiner dan België, maar toch tellen de Zwitsers 27 regeringen (1 federale en 26 kantonnale) met in totaal 163 ministers.