De wet bepaalt dat de erfenis van een alleenstaande zonder kinderen naar de ouders, broers en zussen gaat. Als je broer of zus al eerder is overleden, dan gaat dat deel over op hun kinderen. Dat kunnen neefjes en nichtjes zijn met wie je misschien weinig contact hebt.
Wettelijk erfrecht voor alleenstaande zonder kinderen
In eerste instantie erven je ouders, broers en zussen. Zijn die al overleden, dan komen tantes, ooms, neven en nichten aan bod. Wie is mijn erfgenaam? Het Nederlands erfrecht is fiscaal ongunstig voor de erfgenamen van alleenstaanden.
Als een alleenstaande overlijdt, is net als bij ieder ander eerst de vraag of hij of zij een testament had. Als de overledene een testament had, dan staat daar waarschijnlijk in wie er erft en voor welk gedeelte. In een testament kan de erflater aanwijzen wie hij wil dat zijn erfgenamen zijn.
Zonder testament gaat uw alleenstaande nalatenschap naar ouders, (half)broers of (half)zussen. Zijn ook die niet (meer) in beeld, dan kijkt het wettelijk erfrecht voor alleenstaande verder in uw familie, zoals neefjes en nichtjes, ooms en tantes, etc.
Heeft u geen ouders, broers en zussen en zijn er geen kinderen van uw broers of zussen (neven en nichten) (zie voorbeeld hiervoor), dan komen uw grootouders aan de beurt tezamen met hun (klein)kinderen: uw ooms en tantes, achterneven en achternichten.
De wet bepaalt dat de erfenis van een alleenstaande zonder kinderen naar de ouders, broers en zussen gaat. Als je broer of zus al eerder is overleden, dan gaat dat deel over op hun kinderen. Dat kunnen neefjes en nichtjes zijn met wie je misschien weinig contact hebt.
Broers en zussen hebben geen wettelijk recht op een erfenis. Staan zij niet in het testament, dan hebben zij niet zoals kinderen, een legitieme portie.
Bloedverwanten en echtgenoot / echtgenote
Alleen eigen familie kan dus volgens de wet erven. Schoondochters, schoonzonen, schoonzussen en zwagers zijn geen bloedverwanten van de overledene en kunnen daarom niet volgens de wettelijke regels van de overledene erven.
Zonder testament bepaalt de wet wie je erfgenamen zijn. Daar zit een volgorde in. De eerste groep zijn je echtgenoot en je kinderen. Heb je die niet, dan je ouders en broers en zussen.
Indien u ongehuwd bent, geen geregistreerd partnerschap heeft en geen kinderen heeft, dan erven volgens de wet uw ouders en uw broers en zusters. Als u dit niet wenst, kunt u bij testament aangeven wie dan uw erfgenamen zijn. U bent geheel vrij om te bepalen wie uw erfgenamen zijn.
Testament Alleenstaande
Zeker als alleenstaande heb je in Nederland een testament nodig. Heb je kinderen, dan wil je regelen wie de voogdij krijgt en wie het eventuele beheer heeft over de erfenis van je minderjarige kinderen. Heb je geen kinderen, dan wil je bepalen wie jouw erfenis ontvangt.
Er is geen testament
Als er geen testament is, regelen de erfgenamen samen de erfenis. Zij kunnen dit ook door 1 of meer personen laten doen met een boedelvolmacht. Dit is een verklaring waarin staat wat de gekozen persoon namens de erfgenamen mag doen. Deze persoon kan een erfgenaam zijn, maar dat hoeft niet.
Als overgeblevene van de En/of Betaalrekening blijft u, na overlijden van de mederekeninghouder, toegang houden tot de rekening. Bij hoge uitzondering kan een En/of Betaalrekening bij het overlijden van een van de rekeninghouders worden geblokkeerd.
Bij de afwikkeling en verdeling van een erfenis kunt u te maken krijgen met een notaris, een executeur of een bewindvoerder. Als er geen erfgenamen (bekend) zijn, kan de overheid de afwikkeling op zich nemen.
Wat als mijn broer of zus mij onterfd heeft? Alleen kinderen kunnen een beroep doen op hun legitieme portie (hun minimale erfdeel) als zij onterfd zijn in een testament. Ouders of broers en zussen hebben geen legitieme portie en kunnen dus ook feitelijk geheel onterfd worden.
Wettelijk is vastgelegd wie jouw bezittingen en schulden erft. In de meeste gevallen zijn de erfgenamen de kinderen en de partner gezamenlijk. Bij de partner gaat het om de huwelijkspartner of een partner door een geregistreerd partnerschap. De partner en de kinderen erven ieder een gelijk deel.
De uiteindelijke rekening voor het afwikkelen van de erfenis kan een paar honderd euro zijn als er een duidelijk testament is of wanneer alle erfgenamen het snel eens worden. Maar het kan ook duizenden euro's of zelfs nog meer kosten. Doorgaans worden de notariskosten betaald uit de erfenis.
Legitieme portie
U kunt uw kind niet helemaal onterven. Uw kind houdt het recht op een deel van uw erfenis. Dit deel heet de legitieme portie. Het is de helft van wat uw kind zou hebben gekregen zonder testament.
Bij een wettelijke verdeling gaat de volledige nalatenschap naar de langstlevende echtgenoot/geregistreerd partner. Dit betekent niet dat de kinderen onterft zijn. De kinderen krijgen namelijk een vordering in geld die pas opeisbaar is bij het overlijden van de langstlevende.
Bij overlijden gaan het vermogen en de schulden over naar de erfgenamen. Een eigen woning met de daarop rustende hypotheek behoort samen met alle overige bezittingen tot de nalatenschap.
Als de overledene geen testament heeft gemaakt en dus geen erfgenamen heeft aangewezen, bepaalt de wet wie de erfgenamen zijn. Dit wordt de wettelijke verdeling genoemd. Ben jij erfgenaam, dan heb je niet alleen recht op een deel van de erfenis, maar ben je ook verantwoordelijk voor de afwikkeling van de erfenis.
In principe geen notaris nodig
In beginsel zijn het de erfgenamen zelf die gezamenlijk verdelen, tenzij er een executeur-afwikkelingsbewindvoerder (ook wel drie sterren executeur genoemd) is die op grond van het testament bevoegd is om zelfstandig te verdelen.