Het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) bepaalt of de procedure voor een rechterlijke machtiging (rm) gestart moet worden. Meestal doen ze dit na een melding van een arts, partner of kind. Ook als een ander familielid, curator, mentor of voogd kun je een rm opname aanvragen.
Besluit tot opname en verblijf
Het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) geeft dit besluit af. Hoe u de aanvraag voor een 'Besluit tot opname en verblijf' doet, leest u hier. Het 'Besluit tot opname en verblijf' vervalt als als uw partner of familielid zich alsnog verzet tegen de opname.
Bij beginnende dementie geldt dat je naaste in eerste instantie altijd over zichzelf beslist. Bij de eerste tekenen van wilsonbekwaamheid mag een ander dus zeker niet zomaar alle beslissingen van haar overnemen.
Daarvoor hebben het CIZ en de rechter een medische verklaring nodig. Hierover nemen we contact met u op. Een onafhankelijke arts ziet uw familielid en kijkt of (onvrijwillige) opname geschikt kan zijn. Deze arts stelt dan de medische verklaring op.
Vaststellen van de diagnose
Vermoedt de huisarts dat er daadwerkelijk sprake is van dementie, dan verwijst hij door naar een specialist. De specialist stelt uiteindelijk vast of er sprake is van dementie en welke ziekte de dementie veroorzaakt.
Indeling fases van dementie
Een andere veel gebruikte indeling is de omschrijving van de vier fases van ik-beleving bij dementie; de bedreigde ik of cognitieve fase; de verdwaalde ik of emotionele fase; de verborgen ik of psychomotore fase; de verzonken ik of zintuiglijke ervaring.
In volgende gevallen is het mogelijk om over te gaan tot een gedwongen opname of 'collocatie': iemand gedraagt zich zo agressief dat er ernstig gevaar is voor anderen in de omgeving. iemand brengt zijn eigen gezondheid en veiligheid zeer ernstig in gevaar. er is sprake van een 'geestesziekte'.
Meestal is opname vrijwillig
Wanneer mensen opgenomen worden in een GGZ-instelling of op een PAAZ (psychiatrisch afdeling algemeen ziekenhuis), gebeurt dat meestal vrijwillig. Vrijwillige opname gebeurt met toestemming van de persoon zelf; met de betrokkenen en in overleg met hulpverleners of huisarts.
Hoe hoog is de eigen bijdrage? In eerste instantie betaalt iedereen die naar een verpleeg- of verzorgingshuis gaat de lage eigen bijdrage. Die verschilt van 174 euro tot 913,20 euro per maand (2022), afhankelijk van het inkomen en vermogen. Op de website van het CAK kunt u een proefberekening maken.
Overleg met de huisarts en eventueel de wijkverpleging
Heeft uw moeder niet alleen hulp nodig, maar ook zorg? Praat eens met haar huisarts. Hij of zij kan misschien een rol spelen. De huisarts is op de hoogte van de medische situatie en kan een keer bij uw moeder op bezoek gaan.
Je naaste heeft niets geregeld
Is er door je naaste met dementie geen vertegenwoordiger aangewezen en vastgelegd, dan is de partner de vertegenwoordiger. Is er geen partner? Dan is een ander naast familielid zoals een ouder, kind, broer of zus de vertegenwoordiger.
Wie stelt de onbekwaamheid vast? Afhankelijk van de keuze die gemaakt moet worden, stelt een professional de wilsonbekwaamheid of handelingsonbekwaamheid vast. Bij medische beslissingen is dat een arts of rechter, bij financiële handelingen is dat een notaris of kantonrechter.
Voor opname in een verpleeghuis heb jij of jouw naaste met dementie een Wlz-indicatie nodig. Deze kun je aanvragen bij het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ). Hierna kun je opzoek naar een verpleeghuis. Houd er rekening mee dat veel verpleeghuizen wachtlijsten hebben.
Mensen met dementie kunnen met een paar kleine aanpassingen twee tot drie jaar langer thuis blijven wonen.
Aanvraag bij het CIZ
Opname in een verpleeghuis valt onder de Wet langdurige zorg (Wlz). Deze zorg moet altijd worden aangevraagd via het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ). Je naaste zal dit niet zelf doen: jij bent waarschijnlijk degene die het aanvraagformulier voor haar invult, eventueel samen met de casemanager.
Op basis van de summiere omschrijving in de wet zou een huisarts dus kunnen besluiten, als daar een medisch dwingende noodzaak toe is en de patiënt niet in staat wordt geacht 'tot een redelijke waardering van zijn/haar belangen ter zake', tot een opname onder dwang.
Opname in een kliniek is specialistische behandeling, die alleen na doorverwijzing door de huisarts kan plaatsvinden. Je beslist zelf om opgenomen te worden, in overleg met de arts of psycholoog bij wie je in behandeling bent.
Wat gebeurt er als u opgenomen bent? Als u grote psychische problemen hebt is het soms nodig dat we u opnemen. Samen kijken we hoe u op dit moment van uw leven in deze situatie bent gekomen. We kijken naar uw sterke en uw zwakke punten en kijken samen wat de beste behandeling voor u is.
Stel dat je naaste niet meer thuis kan blijven wonen. Bijvoorbeeld omdat hij een gevaar is voor zichzelf of voor anderen. Wat gebeurt er als hij niet opgenomen wil worden? Er zijn twee vormen van gedwongen opname: via rechterlijke machtiging (rm) en via inbewaringstelling (ibs).
In 2020 is er een nieuwe wet gekomen die bepaalt dat iemand verplicht kan worden opgenomen als op z'n minst één van deze situaties het geval is: De persoon zichzelf of anderen in levensgevaar brengt, psychische schade doet, zichzelf ernstig verwaarloost, eigen ontwikkeling of die van een ander ernstig verstoort.
Maakt u zich zorgen over iemand in uw omgeving, maar wil die persoon geen hulp? Een bemoeizorg-team benadert mensen die uit zichzelf geen hulp vragen of accepteren, maar wel hulp nodig hebben. Bemoeizorg wordt ook wel openbare geestelijke gezondheidszorg genoemd (oggz).
Ook het kleurenspectrum verkleint bij mensen met dementie. Koude kleuren zoals blauw, groen en paars zijn moeilijker te onderscheiden dan warme kleuren zoals rood, geel en oranje. Een kleurcodering waarin blauw naast paars gezet wordt doe je beter niet.
Heeft je naaste niets geregeld en is ze wilsonbekwaam, dan is voor financiële zaken een beschermingsbewind of curatele nodig. De kantonrechter is de persoon die de vertegenwoordiger benoemt. Zowel beschermingsbewind als curatele zijn ingrijpende maatregelen om de belangen van je naaste te beschermen.
Onderzoek door de huisarts
Het onderzoek van de huisarts begint met een aantal vragen om te zien hoe het geheugen ervoor staat. Als het nodig is, laat hij urine- en bloedonderzoek doen. Dit onderzoek kan een andere verklaring voor de klachten uitsluiten.