Cholera is een infectieziekte veroorzaakt door de bacterie Vibrio cholerae. De ziekte wordt vooral overgebracht door vervuild drinkwater of voedsel. Het belangrijkste kenmerk van de ziekte is ernstige diarree en uitdroging.
In de negentiende eeuw veroorzaakten vooral het pokkenvirus, tuberculose en cholera veel ellende. Doordat er mogelijkheden kwamen voor inentingen tegen bepaalde besmettelijke ziektes en er penicilline op de markt kwam, werden massale sterftegolven in Europa na de Tweede Wereldoorlog zeldzaam.
Pest is een besmettelijke infectieziekte die wordt veroorzaakt door een bacterie. De bacterie wordt overgedragen door vlooien. Bij de pest kunnen zeer pijnlijke builen op de huid ontstaan. De ziekte heeft in het verleden tot massale sterfte onder de Europese bevolking geleid.
Veel van de middeleeuwse beschrijvingen van epidemische ziektes kunnen dus even goed over pokken, cholera, mazelen en vlektyfus gegaan zijn als over pest. Ook de beschrijving van Galenus van de Antoninische pest, waarvan ook keizer Marcus Aurelius in 180 n.
De pest is meerdere malen ontstaan in de loop van de geschiedenis en dit kan opnieuw gebeuren, zo waarschuwen wetenschappers.
Omdat de bacterie niet alleen bij mensen voorkomt, maar ook bij dieren, is ze quasi onmogelijk uit te roeien. Hoewel de pest snel dodelijk kan zijn (zo is longpest 100% dodelijk binnen de 24 uur na het begin van de symptomen), is het goed te behandelen met antibiotica wanneer de kuur snel genoeg gestart kan worden.
De Zwarte Dood is de epidemie die van 1347 tot 1352 in Europa woedde en vele slachtoffers maakte, soms tientallen procenten van de bevolking. De epidemie werd veroorzaakt door de pestbacterie en kostte wereldwijd tussen de 75 en 200 miljoen mensen het leven.
Miltvuur of antrax is een acute infectie die veroorzaakt wordt door de bacterie Bacillus anthracis. De infectie komt voornamelijk voor bij vee en is dan vaak fataal.
Verwekker: bacterie Yersinia pestis. Besmettingsweg: beet door geïnfecteerde vlo of aerogeen bij longpest. Incubatietijd: builenpest en septische infecties: 2-8 dagen, primaire longpest: 1-3 dagen.
De eerste grote pandemie die we kennen, is de pest in de 14e eeuw. Dat was geen virus, maar een bacterie.
Scheurbuik, medisch: scorbutus of scorbuut, is een ziekte ten gevolge van een langdurig vitamine-C-tekort, een ascorbinezuurdeficiëntie, zoals dat in vroeger eeuwen op zeilschepen op de grote vaart veel voorkwam. Het woord scheurbuik is een op volksetymologie gebaseerde verbastering van het Latijnse woord scorbutus.
Vandaag de dag is cholera het dodelijkst van de twee ziekten. Jaarlijks sterven er zo'n 2500 mensen aan cholera. Ter vergelijking: de pest veroorzaakt rond de 100 sterfgevallen per jaar.
Sanne Frequin en Janna Coomans: "En dus werd de schuld gelegd bij 'de ander'. Dit is iets wat nu, met de uitbraak van het coronavirus, ook gebeurt. 'Wij zijn het niet, nee, het is een foreignvirus', of 'het zijn de Chinezen, het zijn de Europeanen'. Tijdens de uitbraak van de pest werd de schuld gelegd bij de joden."
Waar de antibiotica de dodelijkheid hebben verminderd, heeft de toegenomen hygiëne ervoor gezorgd dat de ziekte zich tegenwoordig minder goed kan verspreiden. De bacterie komt van nature voor bij vlooien in de vacht van knaagdieren, zoals de eekhoorn, de marmot en de hamster.
CRPS wordt ook wel de zelfmoordziekte genoemd
CRPS wordt ook weleens de zelfmoordziekte genoemd, het is de pijnlijkste aandoening die er bestaat.
Afstervingsproces Als er nauwelijks doorbloeding is, is de kans op wondjes en infecties groot. Wanneer deze infectie zich uitbreidt kan het weefsel afsterven, wat zich uit in donkerblauwe of zwarte verkleuringen. Dit wordt necrose (bij een droge wond) of gangreen ('koudvuur', bij een natte wond) genoemd.
Mensen kunnen miltvuur krijgen door het eten van besmet voedsel. Zit de bacterie in de mond of keel? Dan krijgen mensen koorts, moeite met slikken en kan er bloedvergiftiging ontstaan. De helft van de mensen met miltvuur via de mond en keel sterft door deze ziekte.
Besmetting en preventie
Bacillus anthracis kan op verschillende manieren de mens besmetten. Het inademen van sporen na het opgraven van een besmet kadaver is een mogelijkheid. Of via wondjes in de huid kunnen mensen zich besmetten. Ook het eten van onvoldoende verhit, besmet vlees, is een mogelijke route.
Waarschijnlijk ging de pest aan land in Messina op Sicilië, en trok de ziekte daarna via Napels noordwaarts. Bronnen uit de 14e eeuw maken melding van een zijderoutevloot waarvan de bemanning ziek aanmeerde in Messina in het jaar 1346.
De ergste uitbraak in vijftig jaar op Madagaskar
Vooral op het eiland Madagaskar zijn regelmatig uitbraken. Van augustus tot november 2017 heeft daar de ergste pestepidemie in 50 jaar plaatsgevonden. In amper 4 maanden tijd raakten 2417 mensen besmet, waarvan 209 mensen stierven.
De Zwarte Dood was een pestpandemie die Europa trof van 1347 tot 1353. Toen de ziekte in Messina aan land kwam, was Europa totaal niet voorbereid. En de pest bleef terugkomen – 500 jaar lang. Elke keer leerden we iets meer over deze ziekte.
Symptomen van de pest
De builenpest is de meest voorkomende vorm van de pest. Deze vorm gaat gepaard met hoge koorts en allerlei pijnlijke, etterige ontstekingen in organen en lymfeklieren (de builen), terwijl er ook kleine bloedingen onder de huid te zien zijn. Longpest is een ernstige ziekte.
Tijdens uitbraken van de pest in de zeventiende eeuw droegen Europese pestmeesters maskers met lange snavels, leren handschoenen en lange mantels in een poging om zich tegen de ziekte te beschermen.
Cholera is in Nederland een importziekte. Cholera wordt veroorzaakt door de bacterie Vibrio cholerae en wordt gekenmerkt door heftige, waterige diarree. Tegenwoordig is cholera een importziekte en zeer zeldzaam in Nederland.