Wie als zwangere vegetariër geen vis eet, en haar DHA-status voor de zekerheid wil optimaliseren, raden we aan om dagelijks een DHA-supplement te slikken. Er zijn DHA-supplementen op de markt op basis van microalgen, die geschikt zijn voor vegetariërs.
Plantaardige bronnen van EPA en DHA
Er zijn supplementen met deze vetzuren uit algen. Daarnaast kan het lichaam zelf EPA en DHA aanmaken uit het vetzuur ALA. Dit levert een kleine hoeveelheid EPA en DHA op. ALA zit vooral in lijnzaad(olie), raapzaadolie, sojaolie, walnoten en plantaardige margarines.
Minder vlees of vegetarisch eten
Vegetariërs krijgen het advies ei, peulvruchten, sojaproducten, noten en pitten te eten. Daarnaast is het goed om groente, brood en andere graanproducten en zuivel te nemen, om tekorten aan eiwit, ijzer, vitamine B1 en vitamine B12 te voorkomen.
Met zeewier, zoals nori, kombu en wakame, kun je de smaak van vis nabootsen in gerechten. Zeewier vind je bij natuurvoedingswinkels, toko's, maar ook steeds vaker in de supermarkt. Je vindt talloze plantaardige recepten met zeewier op het internet.
Met de consumptie van een keer vette vis per week krijg je voldoende visvetzuren binnen. Lust je geen vette vis? Dan kun je vette vis dus niet een op een vervangen voor plantaardige omega 3 bronnen zoals lijnzaad, walnoten of avocado.
EPA en DHA zitten vooral in vis en in schaal- en schelpdieren. De vette vissoorten zoals makreel, zalm, haring, sardines en forel zijn belangrijke bronnen. Witte (magere) vis bevat ook visvetzuren, maar minder dan de vette vissoorten. Er zijn visoliecapsules op de markt met EPA en DHA.
Vitamine B12 zit in dierlijke producten zoals melk, melkproducten, vlees, vleeswaren, vis en eieren. Ook in plantaardige producten kan vitamine B12 voorkomen, bijvoorbeeld in gedroogd zeewier en algen. Maar een groot deel hiervan is een variant die niet actief is en het lichaam niet goed opneemt.
Vegetarische bronnen van vitamine B12 zijn producten van dierlijke oorsprong zoals melk, melkproducten, eieren en kaas. Ook is vitamine B12 toegevoegd aan sommige vlees- en zuivelvervangers. Check hiervoor het etiket. Als je óf geen zuivel óf geen eieren gebruikt, kan het noodzakelijk zijn een supplement te slikken.
Dit heb je nodig
Vlees is een natuurlijke bron van eiwitten, ijzer en vitaminen B12 en B1. Vis is ook een natuurlijke bron voor eiwitten, maar ook voor omega 3-vetzuren. Zuivel is dan weer een manier om calcium binnen te krijgen. Al deze voedingsstoffen en vitaminen zijn belangrijk voor ons lichaam.
Het voorkomen van een vitamine B12 tekort kan door voldoende dierlijke producten te eten, zoals vlees, eieren en zuivel.
De belangrijkste leverancier van het mineraal zink zijn dierlijke producten zoals vlees, zuivel en vis. Ook verschillende soorten noten bevatten zink. De meeste zink zit echter in schaal- en schelpdieren zoals oesters, garnalen en mosselen. In mindere mate komt zink voor in brood, peulvruchten en rijst.
Vitamine B12 komt vrijwel alleen in dierlijke producten voor zoals vlees, zuivel, eieren en vis. Hierdoor lopen veganisten een verhoogd risico op een tekort. Bij vleesvervangers wordt deze vitamine daarom vaak toegevoegd. De enige plantaardige bronnen van vitamine B12 zijn zeewieren en algen.
Het is niet nodig om vlees te eten, je kunt het vervangen door andere producten. Het eten van te veel vlees brengt risico's voor de gezondheid met zich mee. Rood en met name bewerkt vlees zoals vleeswaren worden in verband gebracht met beroerte, diabetes type 2 en kanker. Eet vlees daarom met mate.
In welke groenten en fruit zit B12? Vitamine B12 is niet te vinden in groente en fruit. Er is, vooral bij veganisten, regelmatig interesse naar bronnen van B12 die niet te maken hebben met dierlijke voeding zoals eieren, vlees, vis of kip.
Ook extreme vermoeidheid is regelmatig een van de nadelen die vermeld worden bij geen vlees eten. Wanneer je geen vlees eet, heb je vlug een tekort aan ijzer. Daarom is het van essentieel belang dat je vlees vervangt met ander voedzaam en ijzerrijk eten zoals spinazie, bieten en allerlei bladgroenten.
Noten: ze zijn een bron van vitamine E, een antioxidant. Antioxidanten zijn stoffen die de beschadiging van (hersen)cellen tegengaan. Fruit: blauwe bessen, rode bessen, frambozen, … Deze gezonde snoepjes zijn niet alleen lekker, zomers fruit bevat ook antioxidanten.
Bij een tekort kun je last hebben van slapeloosheid, vermoeidheid, een verminderde weerstand en reumatische klachten. Ook bloedend tandvlees, een trage wondgenezing en scheurbuik kunnen het gevolg zijn.
Het onderzoek koppelt lage niveaus van vitamine D aan een veel voorkomende vorm van duizeligheid, die goedaardige paroxysmale positie-duizeligheid (BPPV) wordt genoemd en die het plotselinge gevoel geeft dat u aan het draaien bent of dat de binnenkant van uw hoofd aan het draaien is.
Roofvissen zoals zwaardvis, marlijn, snoekbaars, tonijn en haai zijn ook minder veilig. Dat komt doordat roofvissen aan het eind van de voedselketen zitten en andere dioxine houdende vissen eten. Deze vissen bevat vooral veel methylkwik. Tonijn bijvoorbeeld kunt u beter niet meer dan één keer per maand eten.
Vis eten is hartstikke gezond, maar meer is niet altijd beter. Meer dan twee porties per week vis eten levert niet of nauwelijks extra effect op. Alleen mensen die een verhoogd risico lopen op hart- en vaatziekten of eerder een hartinfarct of beroerte hebben doorgemaakt, kunnen wel baat hebben bij meer vis.
Voor een gezond voedingspatroon is het advies om 1x per week vis te eten, of schaal- en schelpdieren. Kies bij voorkeur vette vis, zoals makreel, haring, sardines of zalm. Daarin zit het meeste omega-3: een gezond visvetzuur. Een portie van 100 gram bevat ongeveer 7 keer de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid.
Gemiddeld staat er 1 keer per 2 weken vis op het menu. De Hartstichting adviseert om 1 keer per week vis te eten, bij voorkeur vette vis. Uit onderzoek blijkt namelijk dat het eten van een portie vis per week je kans op hart- en vaatziekten verlaagt.