Echte plantrekkers. Naar veel varens heb je geen omkijken. Zelfs zonder groene vingers kun je probleemloos de inheemse stijve naaldvaren (Polystichum aculeatum) in je tuin houden. Die blijft de hele winter ook nog mooi groen, en doet het goed op elke grond.
Varens zijn niet de meest populaire tuinplanten, nochtans bieden ze heel wat voordelen. Ze zijn winterhard en er zijn heel wat soorten die bovendien ook wintergroen zijn. Je kan kiezen voor een inheemse soort, maar ook soorten uit Japen en Noord-Amerika doen het ook hier goed.
Mochten de bladeren bruine randen of vlekken krijgen, dan is dit 9 van de 10 keer een teken van te veel water. Verminder in dit geval de watergift. Als de varen weinig nieuw blad aanmaakt, kan het zijn dat de plant te donker staat. Je kan proberen de plant in dit geval iets dichter bij het raam neer te zetten.
Ook fijn: varens doen het goed binnen én buiten. En waar je ze ook zet, overal zorgen ze meteen voor een stuk groenere aanblik. Deze plant doet daarnaast prima in de schaduw, iets wat je lang niet van alle planten kan zeggen. Je kan een varen ook goed in de badkamer zetten.
Er zijn zelfs fossielen gevonden van varens die 400 miljoen jaar oud zijn. Miljoenen jaren geleden waren bomen en planten veel groter en indrukwekkender dan bomen en planten nu.
De varen behoort tot de familie vaatplanten. De plant is gemakkelijk toe te passen in de tuin, maar ze doen het ook goed in de schaduw of donkere plekken in het huis. Zo maak je van een donker hoekje toch nog iets gezelligs. De bladeren van de varens kunnen wel een meter lang worden.
Varens in de tuin snoeien
Snoei de oudere bladeren vroeg in het voorjaar om het snoeien gemakkelijker te maken. Daarom is het slim om varens te snoeien in het voorjaar, voordat de nieuwe bladeren verschijnen. Knip het blad net boven de kruin af met een scherpe tuinschaar.
Na de winter kan je de lelijke en aangetaste bladeren van een half-wintergroene varen weg snoeien. Er zullen daarna nieuwe bladeren gevormd worden en de plant zal in snel tempo weer fris boven de grond staan. De varens die in de winter volledig afsterven boven de grond hoeven natuurlijk niet gesnoeid te worden.
Wijfjesvarens zijn polvormend, woekeren niet en passen prima in een bos- of schaduwtuin. Wordt de pol na verloop van jaren te hoog, dan kunt u de Wijfjesvaren gewoon wat dieper planten. Japanse regenboogvaren behoort tot een geslacht varens dat over de hele wereld voorkomt.
Varens zijn makkelijke, onderhoudsarme tuinplanten. Zo hoeft u ze niet te snoeien; hooguit in het voorjaar de oude bladeren afknippen voordat de nieuwe krullen verschijnen. U kunt het blad gewoon laten liggen, het verteert snel en is goede voeding voor de plant.
De meeste varens zijn te vermeerderen via sporen of door ze te delen. Maar de volgende soorten varens kun je via hun broedbollen vermeerderen: Asplenium bulbiferum (broedvaren met broedbollen aan de bovenkant van het blad) Asplenium rhizophyllum (synoniem: Camptosorus rizophyllus)
Varens zijn van origine bosplanten en groeien het allerbeste op schaduwrijke plekken, dit kan halfschaduw of echte schaduw beteken. Er zijn opmerkelijk genoeg ook varens die de zon verdragen.
Een mooie, wintergroene dwergnaaldvaren. Hij heeft tweevoudig geveerde, zachte, donkergroene bladeren die sierlijk overhangen. Deze kleine en laagblijvende varen houdt van een beschutte standplaats in de halfschaduw of schaduw en een goed doorlaatbare, humusrijke, voedselrijke, licht vochtige grond.
Het regelmatig toevoegen van compost of bladgrond zorgt voor een goede voeding voor de varens. Verdere bemesting is nauwelijks nodig. Te veel mest kan het blad en de wortelen beschadigen. Indien het blad geel wordt, kan dit wijzen op een tekort.
De varen is op z'n best als hij in een licht vochtige grond staat, waardoor de plant dus regelmatig water nodig heeft. Om deze grond licht vochtig te houden is het soms nodig om 2 tot 3 keer per week een scheutje water toe te dienen. Let er wel op dat de grond niet te vochtig wordt.
Hoe stek je de varen? Om een varen te vermeerderen kun je hem het beste scheuren. Kies bij deze methode een varen uit waarvan de bladeren niet uit één punt groeien. Dat soort varens kun je niet scheuren en zijn alleen te vermeerderen via de sporen – een ingewikkelde en tijdrovende klus.
De varens die je kent uit de woonkamer groeien in het wild vooral in gebieden met een hoge luchtvochtigheid. Een varen doet het dan ook prima op een vochtige plek in huis zoals de badkamer of keuken. Zorg wel voor direct daglicht. Bovendien geeft de plant zelf ook veel vocht af.
Met een mooie combinatie van winterharde varens wordt dat een oase van rust en koelte. Waar varens het naar hun zin hebben, groeien ze uit tot goede bodembedekkers. Let er wel op dat sommige soorten erg kunnen woekeren. Varens combineren, zonder opdringerig te zijn, mooi met andere schaduwminnende planten.
Varens zijn sporenplanten, de nazaten van de eerste (sporen) planten die in de zeer vroege historie van het leven op aarde vanuit het water het land opkwamen. Het kenmerk van sporenplanten is dat ze geen zaden maar sporen vormen.
Varens zijn de ideale schaduwplanten. Ze kunnen goed in de halfschaduw en schaduw en staan het liefst in vochtige doorlatende grond. De bekende varens hebben geveerde bladeren die zich in het voorjaar sierlijk uitrollen, maar er zijn ook soorten met aaneengesloten blad!
Varens hebben direct daglicht nodig en een temperatuur vanaf zo'n 15 C°. Vocht, vocht, vocht, vocht, daar houden varens van. Houd de potaarde vochtig en laat de kluit niet uitdrogen, maar geef geen water in het hart van de plant.