Als vuistregel kun je aannemen dat een stroom vanaf 10
Aanraking. Het aanraken van een onder spanning staand deel met wisselspanning boven de 50V is gevaarlijk. Wanneer je in aanraking komt met zo een onder spanning staand deel kan de stroom door het lichaam van deze persoon gaan.
De maximale spanning van het stroomstootwapen is 50.000 Volt. De kracht zit niet in de hoge spanning (het voltage), maar in de stroomsterkte, die 1,3 mili-ampère (0,0013 A) per seconde bedraagt.
30 mA door de hart (arm 1 door je hart en via andere arm terug, bijvoorbeeld als je met beide handen een stroomdraad met spanning vastpak) is genoeg om eraan te overlijden. 1 A overleef je niet. Heel je spierenstelsel zou dan verbranden. Je kan het zien als overbelasting.
Als de stroom hoger is kunnen er brandwonden ontstaan en als de stroom via het hart loopt bestaat het risico op elektrocutie. Een elektrische schok kan door statische elektriciteit of dynamische elektriciteit worden veroorzaakt.
Algemeen wordt er aangehouden dat 60 volt gelijkspanning en 48 volt wisselspanning (50 Hz) de maximale veilige spanning is. Maar een stroom van 6 mA door je hart is dodelijk.
Als vuistregel kun je aannemen dat een stroom vanaf 10 mA gevaarlijk is, 100 mA kan dodelijk zijn. De grootte van de stroom bij een bepaalde spanning is afhankelijk van de weerstand van de huid op de contactplaatsen waar de stroom binnenkomt en weer uittreedt.
Normaal (in droge toestand) is de weerstand van een menselijk lichaam vrij hoog (10-tallen kilo-ohms) en is de stroom die er zal vloeien bij aanraking van 12V erg klein en en zal je die zelfs niet voelen.
Het dodelijkste aan electriciteit is de intensiteit I, de stroomsterkte (de Ampèrage, gemeten in A of mA). Vandaar dat de huiselijke 220V dodelijk is, omdat er ook stroomsterkte aanwezig is.
Door deze hoge spanning schrik je er van, want dat voel je. Zodra je het aanraakt zakt deze spanning wel enorm in, aangezien de bron niet genoeg vermogen kan leveren. Dus, 230V voor een gezond persoon (Geen hartkwalen vooral) kan een tik van 230V wel hebben, maar het is zeker niet aan te raden.
Bij hoge spanning (>1000 volt) zullen de hersenen dusdanig beschadigd raken dat er een ademstilstand optreedt, waarna onvermijdelijk ook een hartstilstand zal optreden. Ook spieren zullen reageren op de stroom.
Afhankelijk van de vochtigheid van de huid kan deze weerstand variëren van 1kohm tot 500kohm. Ook capacitief vindt overdracht plaats, zo bedraagt bv. de capaciteit tussen een staand persoon en de aarde 700pF. Stromen met een sterkte van 100 mA die van arm tot arm door het lichaam lopen kunnen de dood tot gevolg hebben.
Over het algemeen worden spanningen onder de 24 Volt als zwakstroom aangemerkt. Deze stroom kan je veilig aanraken met de blote huid. Door de lage spanning en de gemiddelde weerstand van de menselijke huid kan de stroom door je lichaam niet hoog genoeg oplopen om schade aan te brengen.
Daarnaast is er ook minder weerstand omdat de stroom niet via de aarde hoeft te lopen en is dus de kans op een fatale afloop wanneer dit gebeurt ook veel groter. Wisselstroom is bij een relatief lage spanning gevaarlijker dan gelijkstroom maar bij een voldoende hoge spanning is het niet mogelijk om DC los te laten.
230 volt in Nederland
In Nederland staat er 230 Volt op het stopcontact. Daar de stroomsterkte hier 16 Ampère is, betekent dit dat er een vermogen van 3680 Watt geleverd kan worden. Het vermogen wordt immers berekend door de spanning te vermenigvuldigen met de geleverde stroomsterkte.
De nuldraad of de nulleider is de draad die meestal elektrisch gekoppeld is met de aarde, hij wordt daarom ook wel de neutrale geleider genoemd. Omdat de nuldraad elektriciteit terugleidt staat deze onder spanning, het is daarom belangrijk dat je de draad niet aanraakt, tenzij de stroom eraf is gehaald natuurlijk.
Gevolgen van een elektrische schok
Bij een elektrische schok trekken zijn spieren namelijk heel sterk samen en kunnen ze scheuren. Als een spier heel erg krachtig samentrekt, kunnen er zelfs botbreuken optreden. Je kind kan door een elektrische schok ook brandwonden oplopen op de zogenaamde contactplekken.
Reacties. Als vuistregel kun je grofweg 1000 Volt per millimeter rekenen. Dus zijn de vonken een centimeter groot, kan de spanning zo maar 10.000 Volt zijn.
DC-spanning is constant en kent geen piek- of effectieve waarden. Daarom geldt een wisselspanning van 50V als veilig, terwijl bij gelijkspanning de grens ligt op 120V. Dat geldt voor droge situaties. Bij natte huid is de veilige spanning de helft lager, dus respectievelijk 25V en 60V.
Het voltage van een bliksemontlading kan 20 tot 100 miljoen volt bedragen; de stroomsterkte kan tot 20.000 ampère oplopen, waarbij een kerntemperatuur wordt bereikt van circa 30.000 K, een temperatuur die circa 6 maal hoger is dan die van het oppervlak van de zon. De duur van de ontlading is kort, ongeveer 11000 s.
Water is een goede geleider voor elektrische stroom. Op de plek waar de stroom het lichaam in- en uitgaat, ontstaat in korte tijd ontzettend veel hitte. "Zoveel, dat ook binnen in het lichaam brandwonden kunnen ontstaan."
16 Ampère x 230 Volt = 3680 Watt. Echter in de praktijk willen we natuurlijk problemen voorkomen. Vuistregel is daarom dat maximaal 3500 Watt aangesloten mag worden op één groep.
De elektrische weerstand van het menselijk lichaam
De weerstand van het menselijk lichaam is typisch tussen de 10 k Ω en 50 k Ω en is afhankelijk van de twee punten waartussen wordt gemeten.
Veiligheid. Wisselspanning is gevaarlijker dan gelijkspanning. Dat komt door de sinusvorm. Bij de spanning in woningen spreken we van 230V.