Soorten dilemma's: Er zijn diverse soorten dilemma's. De belangrijkste soorten zijn: persoonlijke dilemma's, bedrijfseconomische dilemma's, maatschappelijke dilemma's, duivelse dilemma's en tot slot morele dilemma's. Persoonlijke dilemma's Persoonlijke dilemma's zijn lastige keuze die in het privéleven gemaakt worden.
Bij een dilemma gaat het erom dat je moet kiezen tussen twee kwaden. Je wordt gebeten door de hond of door de kat. Vaak is het een keuze tussen geld en principes, tussen commercie en vaktechniek. Kies je voor het tevredenstellen van je klant, of kies je toch voor het vaktechnisch juiste, maar verlies je de klant.
Ethische toolkit
Het kiezen voor de ene waarde gaat dan ten koste van de andere waarde. Als je bijvoorbeeld weet dat je patiënt dronken in een auto stapt, kan dat een moreel dilemma opleveren: enerzijds mag je je beroepsgeheim niet doorbreken, anderzijds wil je de patiënt en anderen beschermen tegen mogelijke schade.
Wanneer je in een situatie jouw moraal niet zo makkelijk kunt toepassen, je weet in een situatie niet zomaar wat je moet doen en je moet kiezen, dan heet dit een moreel dilemma.
Situatie waarbij mensen kunnen kiezen tussen hun eigen belang en het gemeenschappelijk belang. Er bestaat een strijdigheid tussen de 2. Er is steeds wederzijdse afhankelijkheid tussen de betrokkenen.
Voorbeelden van dilemma's
Een cliënt ervaart dat sommige zorgverleners ruw zijn in hun handelen en taalgebruik. De cliënt vraagt zich af of ze dit kan zeggen en tegen wie. Of: een cliënt wil een behandeling niet, terwijl zijn familie dit wel wil. Hoe handhaaf ik me dan als zorgverlener?
Kenmerken van een ethisch dilemma zijn: Je moet kiezen uit twee of meer keuzes. Het onderwerp gaat over waarden en normen. Je hebt de keus uit oplossingen die ongewenst zijn (voor cliënt, medewerker, organisatie) of niet ideaal zijn.
De begrippen 'ethiek' en 'moraal' worden vaak door elkaar gebruikt, maar zijn wezenlijk verschillend. 'Moraal' is het geheel van waarden en normen dat voor een persoon of een groep van belang is. 'Ethiek' is het systematisch nadenken over die moraal. Ethiek bestudeert en analyseert dus de moraal.
Het woord dilemma komt van het Latijnse dilemma, dat 'tweestelling' betekent. Het Latijn heeft het weer ontleend aan het Griekse di- ('twee') en lemmata ('veronderstellingen'). Iemand die voor een dilemma staat, moet dus kiezen uit twee veronderstellingen/mogelijkheden.
Voorbeeld ethisch dilemma
Iemand doden is niet ethisch verantwoord, maar dat is iemand pijn doen ook niet. Toch zal een arts zijn patiënt soms bewust pijn moeten doen: ten behoeve van een behandeling. Omdat hier de gezondheid op het spel staat, worstelt de arts niet met een ethisch dilemma.
Ethisch is het gebied van de praktische filosofie die handelt over wat goed en kwaad is. Het betekent of iets moreel verantwoord is. Ouders geven aan kinderen hun waarden en normen mee waarvan zij denken dat die goed voor hun zijn. Het is zo dat de ouders hun kind meegeven op welke manier zij in het leven staan.
Een ethisch dilemma is een situatie waarbij iemand verschillende keuzen tot handelen heeft die betrekking hebben op moraliteit. Deze beslissing kan uitmonden in onwenselijke situaties. Een ethisch dilemma bevat altijd verschillende waarden.
Het aantal geïncludeerde reviews en secundaire referenties werd zo beperkt mogelijk gehouden. Epstein en Delgado (2010) spreken van 'moral distress' indien de hulpverlener weet wat het ethisch correcte handelen voor een patiënt inhoudt, maar machteloos staat om de juiste actie uit te voeren.
Als zo'n oordeel gaat over gedrag van mensen en hoe ze met elkaar omgaan, dan spreken we van een moreel oordeel. In een moreel oordeel spreek je uit wat je behoorlijk vindt van jezelf en van anderen. Je geeft aan hoe je verwacht dat die ander met jou of anderen om zou moeten gaan.
Moraal zijn de waarden en normen die richting geven aan jouw doen en laten, ze sturen de keuzes die je maakt. Ethiek is daarover nadenken. Het is nadenken over de vraag of jouw handelen leidt tot goede zorg. Dat kan echt over van alles gaan: van grote levensvragen tot kleine, dagelijkse keuzes.
Het principe van niet-schaden vraagt van artsen om geen handelingen te verrichten die schadelijk zijn. In de geneeskunde gaat de uitdrukking 'baat het niet, dan schaadt het niet' namelijk lang niet altijd op. Zo kun je iemand schaden met een onnodige operatie of te zware chemotherapie.
Morele sensitiviteit
Het tonen van een voortdurende gevoeligheid vanuit compassie voor de wensen en noden en daarbij be- horende emoties van de zorgvrager. Het daarop rea- geren met passend en persoonsgericht gedrag waarin de zorgvrager zich gehoord en begrepen voelt.
Een dilemma in de samenleving tussen groepen mensen met verschillende waarden en/of belangen, is een maatschappelijke botsing. Een maatschappelijke botsing is één van de kenmerken van een maatschappelijk probleem.
Een Moreel Beraad is een gesprek waarin de deelnemers gezamenlijk een ethische kwestie uit hun werk bespreken. Zij doen dit gestructureerd, aan de hand van een gespreksmethodiek, en met behulp van een gespreksleider.
Moreel is de geestesgesteldheid, geestelijke weerbaarheid, moed, werkkracht of strijdlust die in moeilijke omstandigheden door een individu of groep wordt getoond. Moreel betekent zedelijke kracht, zedelijke moed, zelfvertrouwen of de wil om door te zetten.
Als je te maken hebt met een dilemma dan heb je de keuze uit twee of meer opties. Een dilemma maakt het je moeilijk omdat je een keuze moet maken uit twee of meer zaken die allemaal van dezelfde waarde voor je zijn. Ze zijn allebei of allemaal heel aantrekkelijk of juist helemaal niet.