Houd uw voeten warm en droog, met sokken van katoen of wol (geen kunststof) en waterdichte schoenen. Probeer uw lichaam warm te houden, zo nodig met extra lagen kleding. Zorg dat uw lichaam warm blijft, bijvoorbeeld door actief te bewegen. Zorg dat uw huis en werkplek warm genoeg zijn.
De exacte oorzaak waardoor wintertenen ontstaan is niet helemaal duidelijk. Een normale reactie van bloedvaatjes in de huid als de temperatuur te laag of te hoog wordt is een vaatvernauwing (vasoconstrictie) die daarna wordt opgevolgd door een vaatverwijding (vasodilatatie).
Door de kou vernauwen de kleine bloedvaten en hierdoor komt er te weinig zuurstof en voedingsstoffen bij de tenen. Je kan dan pijnlijke tenen krijgen, maar ook kan het zorgen voor blaarvorming en bacteriële infecties. Extra vitamine D wordt weleens gegeven tegen wintertenen, in de vorm van injecties.
Perniones is een abnormale reactie van de kleine haarvaatjes in de huid op koude. De grotere vaatjes in de lederhuid gaan vernauwen om de warmte in de huid vast te houden. De kleine haarvaatjes gaan echter verwijden, in plaats van vernauwen, waardoor de huid blauwrood gaat zien.
Secundaire perniones
Bij COVID-19 manifesteren deze huidverschijnselen zich bijvoorbeeld op de voeten en tenen, vandaar de bijnaam 'COVID-tenen'. Deze huidmanifestatie lijkt vooral voor te komen bij jongere patiënten. In het Engelstalige artikel wordt verder gesproken over chilblain lupus erythematosus (CHLE).
Er is een relatief klein aantal mensen met perniones, de officiële term voor wintertenen of -handen. Een groep Nederlanders van alle leeftijden heeft er last van. Gemiddeld komt de aandoening bij één tot twee op de duizend Nederlanders voor, vaker vrouwen dan mannen.
Bij het fenomeen van Raynaud krijgt u aanvallen van koude, gevoelloze vingers of tenen. Ze zijn eerst wit, dan paars en rood. Ze gaan tintelen en gloeien. De aanvallen komen door tijdelijk minder bloed in vingers of tenen.
In de kou kunt u last krijgen van winterhanden of wintertenen. U krijgt jeuk of pijn aan uw vingers of tenen. Aan uw vingers of tenen ontstaan één of meer roodblauwe of paarsblauwe plekken. De klachten gaan meestal binnen enkele weken vanzelf over.
U kunt voetschimmel behandelen met een crème met een middel tegen schimmel. Zoals terbinafine op de huid, miconazol op de huid of clotrimazol op de huid. U kunt dit zonder recept kopen bij de drogist of apotheek. Terbinafine-crème hoeft u minder vaak en minder lang te smeren dan de andere crèmes.
Perniones zijn wintertenen of -voeten. Perniones is een abnormale reactie van de kleine haarvaatjes in de huid op koude. De grotere vaatjes in de lederhuid gaan vernauwen om de warmte in de huid vast te houden. De kleine haarvaatjes gaan echter verwijden, in plaats van vernauwen, waardoor de huid blauwrood gaat zien.
Het bloed stroomt niet goed door, waardoor er stuwing of een tekort aan zuurstof in de huid ontstaat. Het gevolg zijn licht beschadigde of ontstoken bloedvaatjes. Je huid ziet blauw, rood of paars, zwelt op en gaat jeuken of zelfs pijn doen. Je voeten zijn niet in optimale conditie.
Is het syndroom van Raynaud gevaarlijk? Sommige mensen ervaren erg veel pijn door de bloedvatvernauwing, wat problemen kan geven bij dagelijkse bezigheden. Toch is het syndroom van Raynaud niet gevaarlijk; aangedane vingers en tenen sterven niet af.
Twee van de meest voorkomende oorzaken van koude voeten zijn een verminderde bloedcirculatie in de ledematen of een probleem met het gevoel van de zenuwen. Een oorzaak van verminderde bloedcirculatie is atherosclerose, waarbij de slagaders vernauwd raken door vetafzettingen en de bloedstroom in de ledematen belemmeren.
Kunnen koude handen en voeten kwaad? "Meestal niet. Zeker als het buiten koud is, is het een normale lichaamsreactie. Bij ongeveer 5 procent van de gezonde bevolking is het mechanisme van het sluiten van de kleine bloedvaatjes overactief of overgevoelig.
Een symptoom waaraan je wintertenen en -vingers kunt herkennen zijn zwellingen op de aangedane plekken. De gezwollen plekken zijn blauwrood, geven een pijnlijk branderig gevoel en jeuken. In extreme gevallen komen er zweren, blaren of wondjes op te zitten. Soms kunnen er zelfs infecties optreden.
Skafit zilverhandschoenen tegen koude handen en vingers (Raynaud) Skafit zilverhandschoenen zorgen voor warmere handen. Dus heb je regelmatig last van koude handen en koude vingers (Raynaud of winterhanden), dan bieden deze handschoenen uitkomst.
Bij de ziekte van Raynaud zijn vingers en/of tenen niet goed doorbloed. Daardoor verkleuren ze. Dit gebeurt meestal door kou of emoties, bijvoorbeeld als u zenuwachtig of opgewonden bent. De ziekte van Raynaud komt vaak voor bij verder gezonde mensen.
Het syndroom van Sjögren (Sicca Syndroom) is een ziekte waarbij klieren ontstoken raken. Deze ontstekingen zijn chronisch. Dit betekent dat de ontstekingen niet meer weg gaan. Bij dit syndroom zijn vooral de traan- en speekselklieren chronisch ontstoken.
Het Guillain-Barré Syndroom (GBS) is een ziekte waarbij de spieren in de armen, benen en romp binnen enkele dagen of weken verzwakken. Soms kunnen mensen vrijwel verlamd raken. Ook het gevoel kan veranderen, vaak beginnend in de tenen of vingers.
Het syndroom van Gilbert is een erfelijke, maar onschuldige leveraandoening waarbij een bepaald enzym in de lever niet goed werkt. Hierdoor kan de bilirubine, een gele afvalstof, niet door de lever worden opgelost voor uitscheiding met urine of ontlasting.
'Winterhanden' zijn rode zwellingen (koubulten) die ontstaan aan de handen of voeten onder invloed van kou die maakt dat onze bloedvaten zich vernauwen om te warmte binnen te houden. De uiterste ledematen, vingers, tenen maar ook voeten, benen neus ogen of kin raken door de koude dus minder goed doorbloed.
De belangrijkste oorzaak voor jeuk aan de voeten is een droge huid. Deze klacht treedt vooral in de wintermaanden op. Ouderen hebben sneller last van droge voeten (en een droge huid in het algemeen) omdat op oudere leeftijd de talgklieren minder talg aanmaken.