Cijfers over stikstof Van de Nederlandse uitstoot naar de lucht bestaat ongeveer 65% uit ammoniak (NH3) en 35% uit stikstofoxiden (NOx). De landbouw zorgt voor ongeveer 60% van de stikstofuitstoot (door mest, maar ook uit kassen en door landbouwvoertuigen), het wegverkeer voor bijna 30%.
Emissie (uitstoot)
Stikstofoxiden komen vooral vrij bij verbranding van fossiele brandstoffen. De belangrijkste bronnen van stikstofoxiden zijn het verkeer, energiecentrales en de industrie.
Foodsector. De top 100 van uitstoters van stikstofoxiden zijn allemaal industriële bedrijven, waaronder bedrijven uit de foodsector.
Energie is verantwoordelijk voor 77,01% van deze uitstoot in 2019. Hiervan maakt de uitstoot door vervoer ongeveer een derde uit. Uitstoot door landbouw draagt met 10,55% bij, industriële processen en productgebruik met 9,10% en het beheer van afval met 3,32%.
Stikstofoxiden komen vooral door verbranding van fossiele brandstoffen door verkeer, de energiesector en de industrie. Schiphol en Tata Steel zijn de grootste bronnen van stikstofoxiden.
In Nederland stoot de landbouw volgens het RIVM al decennia de meeste stikstof uit, gevolgd door industrie en verkeer. Zeker in de buurt van Natura 2000-gebieden is dat een probleem.
Voor de natuur is ammoniak volgens het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) de grootste boosdoener. De ammoniak- en stikstofoxidenuitstoot wordt vaak samengevoegd onder de noemer 'stikstof'.
De meest vervuilende industrieën, gemeten naar de impact op klimaatverandering, zijn de chemische en petrochemische industrie, ijzer en staal, cement, pulp en papier, en aluminium.
1. Tata Steel. Staalbedrijf Tata Steel in IJmuiden heeft de twijfelachtige eer om Neerlands grootste vervuiler te zijn, blijkt uit cijfers van de Nederlandse Emissieautoriteit. Vorig jaar stootte het bedrijf ruim 5,7 miljoen ton CO2 uit.
"Piekbelasters kunnen zowel agrarische bedrijven als industrie zijn", schreef stikstofbemiddelaar Johan Remkes in zijn rapport. Dat betekent dat niet alleen boeren, maar ook een aantal industriële bedrijven hun stikstofuitstoot naar nul moeten brengen. Maar vrijwillig uitkopen of verplaatsen lijkt niet haalbaar.
De conclusie van onderzoeker Richard Heede is duidelijk. Het zijn de grootste oliereuzen die verantwoordelijk zijn voor de klimaatproblemen op aarde. In de lijst staan naast Shell bedrijven als Saudi Aramco, Gazprom, BP, Chevron en ExxonMobil.
De uitstoot van stikstof in Nederland behoort tot de hoogste van de wereld. Dat komt doordat we een dichtbevolkt land zijn, met veel verkeer en veel intensieve landbouw. In Europa is Nederland de grootste uitstoter van stikstof (per hectare). Wij stoten gemiddeld 4 keer zoveel uit als andere Europese landen.
De landbouw in Nederland is verantwoordelijk voor 88% van alle ammoniakemissie naar de lucht (Emissieregistratie.nl, 2023) en voor 46% van de totale stikstofdepositie op stikstofgevoelige natuur in Natura 2000-gebieden (CBS, PBL, RIVM, WUR, 2023).
Heeft alleen Nederland een stikstofprobleem? Nee, de Habitatrichtlijn van de EU verlangt van iedere lidstaat dat die zijn biodiversiteit beschermt. De uitspraak van het Europees Hof over de Nederlandse aanpak geldt voor alle EU-landen.
Van de Nederlandse uitstoot naar de lucht bestaat ongeveer 65% uit ammoniak (NH3) en 35% uit stikstofoxiden (NOx). De landbouw zorgt voor ongeveer 60% van de stikstofuitstoot (door mest, maar ook uit kassen en door landbouwvoertuigen), het wegverkeer voor bijna 30%.
De totale industrie draagt bij aan zo'n 32% van de totale uitstoot van de broeikassen. Eén van deze vervuilers is de chemische industrie. De chemicaliën die voor deze vervuiling zorgen worden gebruikt in producten als plastic en kunstmest.
Het grootste deel kwam van de veeteelt, de stikstofuitstoot van dieren was goed voor 94 miljoen kilo. Daar komt volgens het RIVM nog 12 miljoen kilo stikstof bovenop, hoofdzakelijk door energieverbruik in de landbouw, bijvoorbeeld door kassen en andere bronnen.
Als je kijkt naar kaarten van luchtvervuiling boven Europa zijn er twee gebieden die er altijd bovenuit springen: de Povlakte in Noord-Italië en Nederland. Nederland heeft (samen met de Povlakte in Noord-Italië) de slechtste luchtkwaliteit van heel Europa.
Dit komt door minder aardgasverbruik. Per klimaatsector is de broeikasgasuitstoot het afgelopen jaar als volgt afgenomen: gebouwde omgeving (5 megaton CO2-equivalent), industrie (4 megaton CO2-equivalent), landbouw (3 megaton CO2-equivalent) en elektriciteit (2 megaton CO2-equivalent).
Intussen is China "de grootste vervuiler van de planeet" geworden. Zo stootte het land vorig jaar maar liefst 11336 megaton CO2 uit. Ter vergelijking, ons land stootte 96 megaton uit, dat is ongeveer evenveel als China op 3 dagen.