Sambal Bawang is een sambal op basis van gemalen rode pepers, ui en knoflook. Deze sambal soort wordt ook wel "Shallot Chili Sauce" genoemd en is erg pittig. Deze extra pittige sambal is heerlijk bij nasi, bami, andere Oosterse gerechten en niet te vergeten door gehakt!
Sambal oelek is de meest pure vorm van sambal. Hij wordt alleen gemaakt van rode pepers en zout en smaakt dus echt naar pepers. Rauwe pepers zijn heter dan gebakken pepers en sambal oelek wordt niet gebakken. Hij is daardoor flink pittig en scherp.
Badjak. Als oelek je iets te heet is, kan je misschien beter een lepeltje badjak opscheppen. Deze saus is namelijk iets milder doordat hij gebakken is en doordat er ui in zit. Hierdoor heeft badjak ook een iets diepere smaak.
De pittigste sambal van de vier en de meeste gebruikte in Nederland. Sambal oelek is, in tegenstelling tot manis, badjak en brandal, niet gebakken en vormt eigenlijk de basis voor veel andere sambals. De naam komt van de 'ulek', in Indonesië de stamper waarmee in een vijzel de pepers met specerijen worden gemengd.
Deze sambal is iets milder omdat deze variant wel gebakken is en omdat er ui aan is toegevoegd. Mede hierdoor heeft badjak een iets diepere smaak. Brandal: deze saus, ook wel berandal genoemd heeft de Indonesische betekenis 'rakker' of 'deugniet'. Je raadt het waarschijnlijk al, deze sambal is erg pittig.
Welke soort sambal je ook kiest, eigenlijk bestaat de basis altijd uit rode pepers. En laten rode pepers nou eens hartstikke gezond zijn. Ze zitten boordevol allerlei gezonde voedingsstoffen denk hierbij aan: vitamine C, vitamine B6, magnesium, kalium, ijzer en fosfor.
Sambal van de Chinees
De Sambal die je vaak bij de Chinees krijgt, in kleine zakjes, is meestal een soort Sambal Oelek, en dus niet de Sambal Badjak. Hoewel deze laatste soort vaak door mensen lekkerder gevonden wordt, en eigenlijk ook beter, door de zoetigheid, bij diverse andere (vlees)gerechten past.
Een lepeltje sambal is niet alleen goed voor de smaak, maar ook voor je gezondheid. Rode pepers bevatten onder andere vitamine C en de mineralen kalium en magnesium. Maar een rood pepertje wordt meer gezonde eigenschappen toegekend.
Sambal Badjak is een gebakken sambal die zorgt voor een kruidige, milde smaak door de toevoeging van ui en knoflook. Deze sambal geeft een heerlijke smaak aan Aziatische gerechten maar is ook lekker in sauzen, vleesgerechten en in jus. Deze sambal is gemaakt met duurzaam geteelde chilipepers, volgens authentiek recept.
Sambal oelek wordt gemaakt van rode pepers en zout, en smaakt dus echt naar pepers. De pepers worden niet gebakken, en zijn dus heter. Sambal oelek is erg scherp en past in allerlei Indonesische en Surinaamse gerechten. In deze sambal zitten groene petehbonen.
Extreem pittige sambal gemaakt van Habanero pepers.
Extra pittige, frisse sambal, gemaakt met vers gemalen rawit pepers.
Deze wordt gemaakt met de droge variant of de pasta en smaakt niet alleen ziltig door de smaak van gefermenteerde garnalen, maar is ook nog eens behoorlijk pittig.
In peper zit vitamine A en C, die je bloedvaten versterken. Daarnaast zit peper vol met capsaïcine, een stof dat je bloed makkelijker door je lichaam laat stromen. Die combinatie zorgt voor gezonde hart- en bloedvaten en een stabiele bloeddruk. Chilipeper zou ook helpen tegen slechte cholesterol.
De verschillende soorten sambal
Dan is het misschien het beste om met sambal manis te starten. Manis betekent zoet, en deze sambal is dan ook de minst pittige in zijn soort.
Sambal manis is een gebakken sambal met een zoete smaak en net wat milder dan de sambal oelek en brandal. Gemaakt van vers gemalen lomboks (chilipepers), volgens authentiek indonesisch recept. De chilipepers die Conimex voor sambal gebruikt worden duurzaam geteeld.
Deze milde zachtzoete sambal heeft de typische smaak van trassi. Trassi is niet vegetarisch. Voor strikte vegetariërs kan de trassie vervangen worden door taotjo, een Japanse pasta van gefermenteerde sojabonen met tarwebloem, die verwant is aan miso.
Je gebruikt het doorgaans aan het begin van de bereiding van een gerecht; bijvoorbeeld bij het aanbakken van de uien, de knoflook en de gember. Nog veel belangrijker dan de concrete smaak ervan, is dat je het gelijk proeft als de trassi in een gerecht mist.
Zelf gemaakt sambal doe je het beste in een kleine afsluitbaar plastic bakje. Sluit de deksel en plaats het potje in de koelkast. Bij een geopend postje gekocht sambal sluit je ook de deksel, en ook hier moet het in de koelkast bewaard worden.
Pittig eten prikkelt de slijmvliezen, de zenuwuiteinden en de spiercellen van de keel, maag en darmen. Zo komt er bijvoorbeeld ook veel slijm los. Sommige mensen kunnen hierdoor last krijgen van een geïrriteerde maag of darmen, maar dit is verder niet schadelijk!
Pittig eten wordt al jaren geassocieerd met allerlei ellendige wc-bezoeken, maar wetenschappelijk bewijs voor een verband tussen de twee is er niet. Sterker nog, dit onderzoek laat zien dat de capsaïne in pittig eten (hebben we 'm weer) juist de stoelgang bevordert.
Pittig eten prikkelt de slijmvliezen, zenuwuiteinden en spiercellen van je keel, maag en darmen. Het maakt veel slijm los. Je kunt hierdoor last krijgen van irritatie van je maag of darmen.
Sambal is een pittige saus. Het is gemaakt van Zuidoost-Aziatische specerijen en gemalen hete pepers. Een uitgebreidere sambal kan ui, limoensap, citroengras, suiker, knoflook, olie en/ of azijn...
Sambal manis is dus een zoete sambal. In deze sambal zit er naast rode pepers ook suiker in. Meestal is dat in de vorm van gula djawa, oftewel palmsuiker. Door de sambal te bakken krijgt deze een donkere kleur.
Sauzen zoals Sambal manis zijn niet geschikt als onderdeel van een gezonde dagelijkse voeding. Sambal manis kun je wel als extraatje eten. Het advies is om dat niet meer dan drie keer per week te doen.