Zeeland is de provincie met relatief de meeste zelfdodingen.
Zelfdoding kwam in 2020 relatief vaak voor in Groningen en relatief minder vaak in Flevoland, Utrecht en Zuid-Holland.
Als het om zelfmoord gaat, gaat veel aandacht uit naar jongeren, maar ouderen en met name oudere mannen lopen veel meer risico. Ze zoeken minder vaak hulp en slagen vaker als ze een zelfmoordpoging doen door de methodes die ze kiezen, zegt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
De meeste zelfdodingen worden gepleegd door 50- tot 60-jarigen, zowel bij mannen als vrouwen. In 2021 maakten 304 mannen en 128 vrouwen van 50 tot 60 jaar een eind aan hun leven. Zowel bij mannen als bij vrouwen is dit bijna een kwart van alle zelfdodingen.
Inleiding. Sinds 2018 besloten jaarlijks tussen de 1800 en 1900 mensen een einde te maken aan hun leven. Dat komt neer op ongeveer 5 zelfdodingen per dag.
Veel zelfdodingen in januari
De meeste zelfdodingen vallen dus niet in de sombere herfstmaanden, maar juist in januari en de aangenaam zachte lentemaanden. In januari is een duidelijk patroon zichtbaar. De eerste week van die maand telt de meeste zelfdodingen: gemiddeld vijf per dag.
Een zelfdoding kost de maatschappij 2,8 miljoen euro, 113 wil meer aandacht voor preventie. 2,8 miljoen euro. Zoveel kost het de maatschappij als één persoon in ons land zelfmoord pleegt. Zelfmoordpreventielijn 113 liet dat uitrekenen.
Het zijn alarmerende cijfers: het aantal zelfmoorden in ons land is nog nooit zo hoog geweest. Opvallend is dat mannen twee keer zo vaak zelfmoord plegen als vrouwen.
"Zelfmoord is erfelijk"
Aangeleerd gedrag is echter niet hetzelfde als erfelijk bepaald gedrag. Er bestaat geen specifiek zelfmoord-gen. Het is wel zo dat enkele belangrijke risicofactoren (bv.: biologische risicofactoren, depressie, alcoholmisbruik) voor een stuk erfelijk bepaald kunnen zijn.
Volgens 113 Zelfmoordpreventie staan de agrariërs in de top 10 van beroepen met relatief de meeste suïcides. Recente cijfers ontbreken, maar tussen 2013 en 2016 steeg het aantal van 12,5 naar 17,4 per 100.000 boeren. Dat is een stuk hoger dan het landelijk gemiddelde van 10,6 per 100.000 inwoners.
Zoals we hierboven al uitlegden, is (een poging tot) zelfdoding in Nederland, België en Suriname niet strafbaar. Hierop zijn wel enkele uitzonderingen. Een zelfmoordpoging is strafbaar als je hiermee niet alleen je eigen leven, maar ook dat van anderen in gevaar brengt.
30 tot 55 procent van de kans dat iemand zelfmoord pleegt is erfelijk. Daarnaast is er ook geen direct verband tussen zelfdoding en een mentale ziekte, zoals depressie of schizofrenie.
Het land op dat op nummer 1 staat is Litouwen met 34,1. Het land met het laagste zelfmoordcijfer per 100.000 inwoners, is Haïti, met 0 zelfmoorden in 2005.
Onder de 10- 20-jarigen maakte in 2021 3,5 jongens per honderdduizend een einde aan hun leven. Onder meisjes ging het om 2,1 per honderdduizend in die leeftijdsgroep (Centraal Bureau voor de Statistiek, 2022). Deze cijfers komen overeen met cijfers van de Commissie Actuele Nederlandse Suïcide Registratie (CANS).
Achtergrond. Bij psychiatrische aandoeningen kan suïcidaal gedrag een symptoom van de stoornis zijn. Ook zijn er psychiatrische symptomen die verband houden met een verhoogd risico van suïcide.
Roekeloos gedrag of het schijnbaar zonder nadenken ondernemen van risicovolle activiteiten. Gevoel vast te zitten, geen uitweg te weten. Toenemend alcohol- of druggebruik. Zich terugtrekken van familie, vrienden of de samenleving.
Suïcide betekent zelfmoord en is het opzettelijk een einde maken aan het eigen leven. Mensen die aan suïcide denken voelen zich vaak al langer depressief, angstig, ongelukkig of alleen. Ze hebben misschien het gevoel dat niemand ze begrijpt en willen niet langer door met hun leven.
Nederland heeft ook z'n rijtje bekende personen die zelf uit het leven stapten. Van zanger-cabaretier Lou Bandy (1959) tot meisje-met-rode-harenzanger Arne Jansen (2007) en van Vincent van Gogh (1890) tot Annie M.G. Schmidt (1995, dat het zelfmoord was, werd jaren later bekend).
Jongeren die in 2017 zelfmoord pleegden vaak verstrikt in web van zorg. De problemen in de zorg speelden in 2017 relatief vaak een rol bij de zelfdoding van jongeren tussen 10 en 20 jaar. Ook hadden deze jongeren vaak problemen met hoge verwachtingen en pesten, blijkt uit een groot onderzoek naar suïcide onder tieners.
Terwijl vrouwen meer risico lopen om een zelfmoordpoging te ondernemen, lopen mannen meer risico om te overlijden door zelfmoord: zo werden er in 2019 1.265 zelfmoorden geregistreerd bij mannen ten opzichte van 463 bij vrouwen.
Bij de Zelfmoordlijn1813 staat er iemand voor je klaar. Elk gesprek is anoniem en gratis.
Praten over zelfmoordgedachten kan anoniem via de chat op www.113.nl of bel 113 (gebruikelijke telefoonkosten) of 0800-0113 (gratis).
Ieder jaar doen ongeveer 100 000 volwassenen in Nederland een zelfmoordpoging. Daarvan 'slaagt' ruim 1,5 procent. Zo'n 9 200 Nederlanders komen na een mislukte poging in het ziekenhuis terecht.