Onkruid. Wat ook lastig kan zijn op zware klei, zijn de vaak hardnekkige wortelonkruiden, bijvoorbeeld Riet, Kweek(gras), Zevenblad (ook wel Tuinmansverdriet genoemd), Heermoes of Heggewinde (Pispotjes). Het groeit alle kanten op en laat zich lastig verwijderen.
Niet elke plant groeit even goed op kleigrond, zelfs niet met de allerbeste voorbereiding. Andere planten zullen het juist heel goed doen. Maar om je gerust te stellen: tachtig procent van de planten kan prima groeien op kleigrond.
Lavendel staat graag op zanderige grond die goed waterdoorlatend is. Als de tuin voornamelijk uit kleigrond bestaat dan is het raadzaam veel brekerzand door de grond te mengen. Lavendel staat het liefst in de volle zon - liefst tussen 12.00 en 15.00 uur. Lavendel hoeft niet te worden bemest.
Kleigrond is minder geschikt, maar er zijn tegenwoordig rhododendrons verkrijgbaar die geënt worden op zuurgraad vage onderstammen IKAHRO. Maar toch, als je het plantgat goed vult met humeus organisch materiaal, kan je ook op klei rhododendron prima planten.
Plant lavendel nooit in bemeste tuinaarde. Bemeste tuinaarde is namelijk dodelijk voor de plant. Lavendel bemesten is sterk af te raden, de plant kan hiervan doodgaan. De plant bloeit het beste in kalkrijke grond.
Tuinieren op klei is lastig…
In de zomer brokkelt de toplaag vaak af, doordat deze erg droog wordt. Toch blijft er wat dieper veel langer water beschikbaar voor planten. Daarbij is kleigrond erg voedzaam. Niet voor niets worden veel planten vaak een stuk hoger en groter op kleigrond.
Kleigrond bevat voor een deel schelpen waardoor deze grond van zichzelf kalkhoudend is en dus een hogere zuurgraad heeft. Extra toevoegen van kalk is meestal niet noodzakelijk. Voor zandgrond is dat wezenlijk anders. Zandgronden zijn van zichzelf vaak zuurdere gronden.
Van nature is kleigrond meestal neutraal tot basisch, dat wil zeggen kalkrijk. Zandgrond kan alle kanten op, aan de kust is de zandgrond vaak basisch, op de Veluwe meestal zuur. Veengrond is vrijwel altijd van nature zuur, dat wil zeggen kalkarm.
Je kunt kleigrond duurzaam verbeteren door er een flinke lading compost, organische mest of bladaarde doorheen te mengen. Werk die oppervlakkig in de toplaag en regenwormen doen de rest wel. De humusdeeltjes maken de bodem luchtiger, verbeteren de vochthuishouding en stimuleren het bodemleven.
Mits enige grondverbetering aan te brengen: zomerframbozen en herfstframbozen. Trosbessen, kruisbessen en braambessen zouden goed moeten groeien bij jou.
Voordelen en nadelen van kleigrond
Wel is het zo dat klei erg vruchtbaar is. Dus als de plant eenmaal aanslaat, dan groeit hij ook gelijk hard en uitbundig. Dit betekent ook dat onkruid in eerste instantie erg langzaam opkomt in kleigrond, maar áls het eindelijk opkomt gaat ook dat dus hard.
Kleigronden zijn over het algemeen slecht waterdoorlatend. Als er water blijft staan in je tuin dan is dat vaak een gevolg van een storende laag in de ondergrond. Zo'n laag kun je doorbreken door de border diep door te spitten met een mobiele kraan.
Top groenten voor klei grond : knollen (biet en knolselder) en aardappelen. Flop groenten voor klei grond : planten die niet graag met hun voeten in het water staan (uien), wortelen en planten die niet tegen de vrieskou kunnen.
Enkele haagplanten die het goed doen in kleigrond zijn de haagbeuk, de winterlinde, de kornoelje en de sierkers. Toch is het nodig om, zelfs bij deze haagplanten, te zorgen voor een goede afwatering. Want te veel vocht is voor iedere plant slecht en zal ervoor zorgen dat de wortels gaan rotten.
Verbeter de afwatering van de kleigrond
Het belangrijkste probleem bij kleigrond is dat de afwatering vaak slecht is. Geef dus eerst je ogen goed de kost. Blijft het water op de grond staan, dan zul je iets aan de drainage moeten doen. Je zou bijvoorbeeld zand, kiezels en compost door de grond kunnen spitten.
Let op: hortensia's , azalea's en heideplanten zijn zuurminnende planten. Voor deze planten is bekalken niet nodig. Overige planten als buxus, taxus, rozen, sierstruiken, etc.
Zuurminnende planten houden niet van kalk, denk aan heide, veenbes en rododendron. Kalk verspreidt zich ook door de bodem, dus zorg dat je flink ver van deze planten blijft tijdens het strooien.
Bij droogte wordt kleigrond juist keihard. Planten geschikt voor deze grond zijn absint alsem en munt. Zandgrond watert goed af en warmt snel op. Deze grond is uitermate geschikt voor mediterrane kruiden als dragon, kamille, lavendel, majoraan en tijm.
Gewoonlijk is zandgrond lichtzuur en humus-arm met een pH onder de 6. Veengrond is humusrijk met een pH tussen 4 en 6. Bij klei zit je vaak boven de 6 tot wel 7,5 en hoger. Op het etiket van planten staat of er humusrijke zure grond nodig is.
Niet gesnoeide lavendel zal snel verwilderen en de groei zal zich verplaatsen van de binnenzijde van de plant naar de buitenzijde. De plant groeit dan enkel nog aan de toppen terwijl de rest van de twijgen sterk gaat verhouten en kaal wordt.
Lavendel houdt absoluut niet van vochtige grond, dus 1 x per week (en bij heel veel droogte/warmte 2x per week) een beetje water is ruim voldoende. Liever ze te droog houden dan te nat. Zeker met deze temperaturen is om de dag water geven niet voldoende, en moet je elke dag wateren.
Lavendel houdt van kalkrijke grond die goed doorlatend is. Bij het planten van Lavendel in zandgrond hoef je geen bemeste tuinaarde te gebruiken. Het komt wel eens voor dat Lavendel doodgaat als deze in bemeste tuinaarde wordt aangeplant. Ook kan dit een negatief effect hebben op bloemknoppen.
Indien de grond voor meer dan 25% bestaat uit lutumdeeltjes is er sprake van klei. Bij 25% tot 35% lutum is er sprake van lichte klei, bij 35% tot 50% is er sprake van matig zware klei en bij meer dan 50% lutum is er sprake van zware klei.