Januari, de tweede maand van de meteorologische winter, is gemiddeld gezien de koudste maand van het jaar. De maandgemiddelden van de maximumtemperatuur liggen, naargelang van de plaats, tussen 0 en 6°C en die van de minimumtemperatuur tussen –5 en 1°C.
Januari. Januari de tweede maand van de meteorologische winter is normaal gezien de koudste maand van het jaar.
Het koudegetal is een maatstaf voor de totale hoeveelheid kou in de koudste periode van het jaar (november tot en met maart). De meteorologische winter bestaat uit de maanden december, januari en februari. Vorst in november en maart telt voor de wintergemiddelde temperatuur dus niet mee.
Met een voor België gemiddelde temperatuur van 18,1°C is juli de warmste maand terwijl januari de koudste is met gemiddeld 3°C.
Met in De Bilt een gemiddelde temperatuur van 6,8 graden, tegen 3,9 graden normaal stevent de laatste van de drie wintermaanden op een 4e plaats af in de lijst van warmste februarimaanden ooit. Landelijk viel 119 mm tegen 60 mm normaal, ook een vierde plek.
April 2022 was een zeer zonnige maand. De zon scheen gemiddeld over het land 233 uur tegen 196 uur normaal. Verder was de maand te koud met een gemiddelde temperatuur van 9,3 graden tegen 9,9 graden normaal en de maand was gemiddeld iets te nat. Gemiddeld viel 51 mm tegen 41 normaal.
Overdag stijgt het kwik naar gemiddeld 10,5 graden, in de nacht daalt de temperatuur naar 2,4 graden. Op gemiddeld acht dagen daalt de temperatuur tot onder het vriespunt en gemiddeld één dag daarvan levert matige vorst op met een temperatuur onder -5 graden.
Januari, de tweede maand van de meteorologische winter, is gemiddeld gezien de koudste maand van het jaar. De maandgemiddelden van de maximumtemperatuur liggen, naargelang van de plaats, tussen 0 en 6°C en die van de minimumtemperatuur tussen –5 en 1°C.
Hoogste temperaturen ooit gemeten
Noord-Amerika: 56,7°C op 10 juli 1913 in Furnace Creek, Death Valley, Verenigde Staten. Afrika: 55,0°C op 7 juli 1931 in Kébili, Tunesië Azië: 55°C, in Al Majmaah, Saoedi-Arabië, op 8 juni 2019.
Wanneer de maandneerslag kleiner is of gelijk aan is dan 2 keer de waarde van de maandtemperatuur, dan hebben de planten onvoldoende water. Hier spreekt men van een droge maand. van de temperatuur komt.
De door hogedrukgebieden gedomineerde maand was naast recordzonnig ook extreem droog en tevens vrij zacht, met een gemiddelde temperatuur van 7,3°C tegen 6,5°C normaal.
De donkerste periode is na Kerst voorbij, maar het wordt in de winter juist kouder als de dagen langer worden. In januari is het kouder dan in december en halverwege februari hebben we gemiddeld de koudste nachten.
Warme zomer en langetermijnvoorspellingen
Volgens de onderzoekers is de kans op een hete zomer in 2022 ruim 70%. Het onderzoek is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift 'nature'. Eerder voorspelden dezelfde meteorologen al de extreem warme zomer van 2018, 2019 en 2020.
In februari lengen de dagen en komt de zon hoger. En toch blijft het koud. In februari is de temperatuur in Nederland gemiddeld ongeveer 3 graden, terwijl deze in oktober, als de zon even hoog staat, maar liefst 11 graden bedraagt.
Zo voorspelden wetenschappers vorig jaar de koudste winter ooit en al gauw bleek dat daar geen sprake van was. De eerste weermodellen voor de winter van 2022/2023 verwachten in ieder geval een redelijk natte winter. In januari zullen er waarschijnlijk 8 tot 15 dagen zijn waarop er neerslag valt.
Overdag is het gemiddeld 7,0 graden en in de nacht 0,7 graden. De kans op nachtvorst is daarmee groot. Op gemiddeld twaalf dagen daalt de temperatuur tot onder het vriespunt. Op één tot twee dagen blijft het de hele dag vriezen.
39 graden is al uniek
Op 24 juli werd het 75(!) jaar oude hitterecord van Warnsveld gebroken toen het in Eindhoven39,3 graden werd. Ook dat was een barrière want nooit eerder werd er in ons land 39 graden gemeten. Tot op de dag van vandaag zijn 24, 25 en 26 juli 2019 de enige dagen geweest met maxima boven 39 graden!
Siberisch koud
De koudste plek op aarde waar mensen wonen, is het noordoosten van Siberië. Daar staat het kouderecord op 67,8 graden onder nul. De laatste keer dat die temperatuur werd gemeten was in 1933.
Vandaag 80 jaar geleden werd de laagste temperatuur ooit in Nederland gemeten. Op 27 januari 1942 werd het in Winterswijk -27,4 °C.
Mooi-weerdagen in cijfers
Juli en augustus bieden doorgaans de meeste dagen met mooi weer. Gemiddeld over 100 jaar tellen die zomermaanden er in De Bilt elk 7, tegen 5 in april en juni. September levert gewoonlijk 4 mooi-weerdagen op, maart 3, oktober 2 en de wintermaanden gemiddeld 1 à 2.
De winter van 1963 was de koudste van de twintigste eeuw. Op veel plaatsen vroor het bijna drie maanden achtereen elke dag. Over de drie wintermaanden december 1962 en januari en februari 1963 had De Bilt een gemiddelde temperatuur van -3,1 graden (+2,6 graden is normaal).
In het winterseizoen 1951-1952 duurde het tot 29 maart 1952 eer de koudste dag werd waargenomen. Gemiddeld gesproken valt de koudste dag van het jaar op 10 januari. Jaarlijks zijn er grote variaties mogelijk in datum, maar het gemiddelde blijft schommelen rond 10 januari.
Zonneschijn. De lente was zeer zonnig met over het land gemiddeld 722 uren zon tegen 567 uur normaal. Maart was de zonnigste maart sinds het begin van de metingen met landelijk gemiddeld 250 uren tegen normaal 146 uur. Ook april en mei waren zonnig met respectievelijk 226 zonuren tegen 196 normaal en ca.
Overdag is het gemiddeld 14,8 graden en in de nacht 4,5 graden. Normaal daalt de temperatuur op vier dagen tot onder het vriespunt, maar ook wordt het vier keer warmer dan 20 graden.
De zomer van 2022 verraste Nederland met hitte, droogte en volop zonneschijn. Met een gemiddelde temperatuur van 18,6 graden in De Bilt waren alleen de topzomers van 2003 en 2018 nog respectievelijk 0,1 en 0,3 graden warmer. Normaal is het ruim een graad kouder met 17,5 graden.