Alle vrouwen van 30 tot en met 60 jaar krijgen een uitnodiging voor het maken van een uitstrijkje bij de huisarts.
Bijna altijd ruimt het lichaam dit HPV en de afwijkende cellen zelf op. Een te grote groep mensen zou onterecht behandeld worden of zich onnodig ongerust maken. Daarom ontvangen vrouwen in Nederland pas vanaf hun 30e jaar een uitnodiging. Baarmoederhalskanker ontwikkelt zich heel langzaam.
Bij de meeste vrouwen zien de cellen er nog normaal uit. Dan is verder onderzoek niet nodig en krijgt u over 5 jaar weer een uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek. Ook vrouwen van 40 en 50 jaar worden in dit geval na 5 jaar weer uitgenodigd. Soms worden er in dat uitstrijkje wel ongewone cellen gevonden.
Waarom elke 5 of 10 jaar een uitstrijkje? Omdat het meestal zo'n 10 tot 15 jaar duurt voordat baarmoederhalskanker ontstaat, leent deze ziekte zich bij uitstek voor bevolkingsonderzoek. Het is bewezen dat elke 5 of 10 jaar deelnemen meestal genoeg is om tumoren op tijd te ontdekken.
Een negatieve hrHPV-test geeft een langdurig lage kans op baarmoederhalskanker; daardoor hoeven hrHPV-negatieve vrouwen geen uitstrijkje meer te laten maken bij 45 en 55 jaar.
Alle vrouwen van 30 tot en met 60 jaar krijgen een uitnodiging voor het maken van een uitstrijkje bij de huisarts. Eerst wordt uw uitstrijkje alleen getest op HPV. HPV is het virus dat een klein risico op baarmoederhalskanker geeft.
Zonder bevolkingsonderzoek wordt het meestal laat ontdekt. Dan is de behandeling moeilijker en zwaarder. Ieder jaar krijgen ongeveer 800 personen in Nederland de diagnose baarmoederhalskanker. Baarmoederhalskanker komt vooral voor bij jonge vrouwen tussen de 35 en 45 jaar.
HPV komt veel voor. De persoon met wie je samen bent kan het virus dus bij zich dragen zonder dit zelf te weten. En dan kan jij ook besmet raken. Ook als je 1 seksuele partner in je hele leven hebt, kan je het van die partner krijgen.
Van alle vrouwen vanaf 16 jaar heeft ruim 52 procent in de afgelopen vijf jaar een cervixuitstrijkje laten maken. Bijna een kwart gaf aan dat ze dit langer dan vijf jaar geleden hebben laten doen. Ruim 2 op de 10 vrouwen van 16 jaar of ouder heeft nog nooit een uitstrijkje laten maken.
Meedoen aan het bevolkingsonderzoek is gratis en niet verplicht. Vrouwen die het vervelend vinden om naar de huisarts te gaan voor een uitstrijkje, kunnen een zelfafnametest doen. Hiermee wordt getest op HPV, maar niet op afwijkende cellen.
Het uitstrijkje bij de huisartsenpraktijk voor het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker is gratis. Ook het controle-uitstrijkje na 12 maanden en de zelfafnameset zijn gratis. Laat u een uitstrijkje maken in het ziekenhuis bij een gynaecoloog? Dan is het onderzoek niet gratis.
Bij circa 12.000 vrouwen (2017) vindt nader onderzoek plaats. Veel vrouwen zijn voor niets ongerust geweest. Soms zijn er afwijkende cellen of baarmoederhalskanker aanwezig maar worden deze niet door het uitstrijkje opgespoord.
Is een uitstrijkje pijnlijk? Het uitstrijkje duurt ongeveer 10 minuten. Sommige vrouwen vinden het uitstrijkje vervelend, maar het doet meestal geen pijn. Door het aanraken van de baarmoedermond kun je na het onderzoek wat bloed verliezen.
Het lijkt een beetje op de kop en de snavel van een eend. De arts kan hiermee de vagina een beetje openen zodat de binnenkant van de vagina en ook de baarmoedermond onderzocht kunnen worden. Een eendenbek kan wat raar aanvoelen in de vagina, maar hoort geen pijn te doen.
Een uitstrijkje van de baarmoederhals en de vagina is iedere twee jaar noodzakelijk. Dit uitstrijkje wordt getest op afwijkende cellen. Neem contact op met uw huisarts om dit te bespreken.
U kunt nog wel een paar dagen bloedverlies hebben. Zolang u bloedverlies heeft, is het beter om: geen seks te hebben; niet in bad te gaan; niet te zwemmen; geen tampon te gebruiken. U kunt gewoon douchen.
Over het algemeen is het maken van een uitstrijkje niet pijnlijk, maar het inbrengen van het speculum en het afnemen van de cellen kan wel even een onaangenaam gevoel geven. Soms bloedt de baarmoederhals na het maken van het uitstrijkje. Dit kan geen kwaad. Het bloedverlies stopt meestal binnen een dag.
Hoe verloopt een uitstrijkje? De arts opent met een speculum (spreider/eendenbek) de vagina en de baarmoederhals. De arts strijkt met een borsteltje wat oppervlakkige cellen van de baarmoederhals af. Deze cellen worden microscopisch door de patholoog in het laboratorium onderzocht.
Hoe krijg ik een zelfafnameset? Alle vrouwen tussen de 30 en 60 jaar oud krijgen automatisch iedere 5 jaar een uitnodiging voor het maken van een uitstrijkje bij de huisarts. U kunt dan ook een zelfafnameset aanvragen. Bijvoorbeeld als u het vervelend vindt om een uitstrijkje te laten maken.
Naar schatting tussen 70 en 80% van de seksueel actieve bevolking krijgt ooit een HPV-infectie. Dit omdat HPV heel gemakkelijk wordt doorgegeven. Je hoeft er zelfs geen seks (in de vorm van penetratie) voor te hebben. Vanaf je eerste partner heb je kans om besmet te raken met het virus.
Symptomen. Meestal pijnloze, zichtbare en voelbare oppervlakkige zwellingen op de slijmvliezen of de huid van de genitaliën en anus, maar ook intern in de vagina, de baarmoederhals of het plaskanaal. Deze virussen worden overgedragen door seksueel contact.
Bij vrouwen rond de 30 jaar zijn 20 van de 100 vrouwen besmet met HPV. Bij de oudere leeftijdsgroepen is naar schatting 4 van de 100 vrouwen besmet met HPV. U kunt het virus lange tijd in uw lichaam hebben zonder dat u het merkt.
Symptomen baarmoederhalskanker
bloederige of bruinige afscheiding wanneer u niet menstrueert. bloedverlies tijdens de geslachtsgemeenschap. bloedverlies na de overgang.
Onderzoeken bij baarmoederhalskanker
Dit heet een biopsie. Met de uitslag kan de arts zien of de tumor kwaadaardig is. Dan zijn meer onderzoeken nodig, zoals een vaginaal onderzoek en soms ook nog aanvullend onderzoek zoals een MRI-scan of een CT-scan.
Wat is de overleving van baarmoederhalskanker? Gemiddeld zijn 10 jaar na de diagnose nog 62 van de 100 vrouwen in leven. Let op: dit zijn gemiddelde cijfers voor alle mensen met deze soort kanker. Jouw vooruitzichten kunnen anders zijn dan het gemiddelde.