Een volwassen hoofdluis is ongeveer zo groot als een sesamzaadje. Hij is grijsblauw of, nadat hij bloed opgezogen heeft, roodbruin van kleur. Mensen en alle diersoorten hebben een eigen luizensoort.
Hoe herken je hoofdluis? Luizen zijn grijsblauw of roodbruin van kleur en heel erg klein dus daarom soms moeilijk te zien. Luizen komen uit eitjes, deze eitjes noemen we neten. Een neet is grijs/wit van kleur en lijkt een beetje op huidschilfertjes of roos.
Een lege neet is wit en doorschijnend, in de breedte afgeplat en het operculum (deksel van de neet waarlangs de larve ademt en uitbreekt als ze volgroeid is) ontbreekt. Een neet met een dode larve erin is bruinachtig tot zwart, dof en in de breedte afgeplat. Het operculum is meestal aanwezig.
Witte neten zijn dus lege eitjes, bruine neten zijn eitjes met een (mogelijk levend) embryo er in. Vaak wordt roos aangezien voor lege neten. Er bestaat zelfs een type roos dat vast, als een cilinder rondom de haarschacht zit.
Bepaalde criteria, die niet altijd kenmerkend genoeg zijn, helpen om ze te onderscheiden: Neten kleven meer aan het haar en blijven aan de hoofdhuid vastzitten, zelfs als het haar wordt bewogen; Schilfertjes glijden gemakkelijker langs het haar en kunnen zelfs op de kleren terechtkomen.
Waar kunnen luizen niet tegen? Malathion, permetrine en dimeticon. In de praktijk blijkt dat luizen steeds ongevoeliger worden voor malathion en permetrine. Aanbevolen door het RIVM: middelen met dimeticon.
Als je goed kijkt, kan je de luizen zelf zien. De eitjes of 'neten' van de luizen zitten stevig vastgekleefd aan de zijkant van de haren. Die kan je ook gewoon zien, en zelfs voelen als je het haartje tussen je vingers laat glijden.
Een hoofdluis die niet meer op een hoofd zit, kan niet lang overleven. Er zijn daarom weinig aanwijzingen voor verspreiding via beddengoed of jassen. Het effect van maatregelen zoals het wassen van beddengoed, knuffels, jassen en het stofzuigen van de auto is dan ook onvoldoende bewezen.
Kunnen luizen bijvoorbeeld overleven in bed of in mutsen of sjaals? Dat kan, maar in elk geval niet langer dan 48u. Bovendien zullen ze zich buiten de hoofdhuid ook minder gemakkelijk verspreiden. De eerste focus bij een luizenbehandeling blijft dus het haar.
Wanneer je toch neten wil verwijderen, kan je het haar kammen met een netenkam. Dit is een kam waarbij de tanden nog dichter bijeen staan dan bij een luizenkam. Het uitkammen van neten is vaak pijnlijk voor het kind en vraagt veel tijd.
LET OP: met een föhn is het niet mogelijk om neten effectief en veilig dood te drogen! Een föhn is gemaakt om haren te drogen.
- Bladluizen hebben een hekel aan de sterke geur van munt, salie, tijm, dille, lavendel, koriander, citroenmelisse, uien, knoflook en Afrikaantjes. Plant ze tussen je andere planten of groenten en je zal minder luizen aantreffen.
Dit kan je doen met heet water en zeep of door te desinfecteren met 70% alcohol. Zo voorkom je dat er luizen of neten in de kam blijven zitten en je deze vervolgens weer door het haar kamt.
Hebben alleen kinderen hoofdluizen of ook volwassenen? Hoofdluizen kunnen prima op volwassenen leven. De kans dat volwassenen hoofdluis hebben is echter kleiner omdat ze minder haarcontact hebben met anderen.
Soms kun je de luizen gewoon zien lopen als je goed kijkt op hun favoriete plekjes. Ze zijn ongeveer zo groot als een aardbeizaadje en grijsblauw van kleur. Of, als ze net wat bloed hebben gezogen, roodbruin.
'Luizen kunnen minder makkelijk lopen op haar met gel en haarlak', zegt Desirée Beaujean van het RIVM. Wat we zien is dat bij gel en haarlak de helft minder hoofdluis voorkomt dan bij kinderen die deze producten niet gebruiken.
De aanwezigheid van luizen herkennen
Tijdens hun beet spuiten ze wat speeksel in de huid, wat de typische jeuk kan veroorzaken. Hoe meer luizen er zijn, hoe meer jeuk u zult hebben. Het kan zijn dat luizen kort na de besmetting niet meteen opgemerkt worden.
Witte azijn tegen luizen
Azijn heeft een zure pH waardoor het geschikt is om luizen te bestrijden. Meng een hoeveelheid witte azijn met een gelijke hoeveelheid water. Was uw haren en laat 15 tot 30 minuten inwerken. Spoel nadien overvloedig uit.
Vraag: Wat is een goed middel tegen hoofdluis? Antwoord: Het natte haar twee weken lang elke dag intensief kammen met een speciale netenkam zonder hoofdluismiddel is waarschijnlijk even effectief als dezelfde behandeling mét hoofdluismiddel. Met wat crèmespoeling wordt het doorkammen gemakkelijker.
Leg de kammen en haarborstels na gebruik in heet water van 60°C, gedurende 5 minuten. Was alle kussenslopen en handdoeken die je kind gebruikt telkens op 60°C. Herhaal dat om de 3 dagen, gedurende 2 weken. Luizen sterven als ze meer dan twee dagen niet op een hoofd zitten.
In water kunnen ze even overleven maar in zwembaden zit chloor en daar kunnen ze niet gedijen. Er is ook een verschil tussen hoofdluizen en schaamluizen. Ze zullen elkaar niet contamineren (een hoofdluis zal dus niet in schaamhaar belanden en omgekeerd, nvdr.)."
Luizen 'bijten' drie tot zes keer per dag. Tijdens een luizenbeet, spuiten ze ook wat speeksel in de huid wat die typische jeuk kan veroorzaken.
De hoofdluis drinkt per dag een paar keer zijn eigen lichaamsgewicht aan bloed. "Dan zou je verwachten dat hij veel plast of dun poept, maar dat zou een rotzooi worden." De hoofdluis is dusdanig handig doorgeëvolueerd dat hij daar een oplossing voor heeft gevonden: "Hij verdampt het vocht, zodat hij droog kan poepen.
Hoofdluizen hebben van nature de neiging om zich goed aan haren vast te houden, zo ook tijdens het zwemmen van de gastheer. Hoewel hoofdluizen niet kunnen zwemmen, verdrinken ze niet tijdens het zwemmen of wassen van de haren.