Uranium of uraan is een scheikundig element met symbool U en atoomnummer 92. Het is een metallisch grijs actinide en het element met de hoogste atoommassa dat van nature op Aarde voorkomt.
Uraniumglas is glas waaraan als kleurstof een uraniumverbinding is toegevoegd, vaak uraniumdioxide of natriumdiuranaat. Meestal gaat het om kleine hoeveelheden uranium (2%). Het glas heeft een groene of gele kleur die onder ultraviolette straling oplicht (fluoresceert).
In zuivere vorm is plutonium een zilverwit metaal, maar door oxidatie aan de lucht verandert dat snel in geel. Door spontaan verval met uitstraling van α-deeltjes voelt plutonium altijd warmer aan dan de omgeving.
Uranium wordt verrijkt door zoveel mogelijk 235U uit het mengsel af te scheiden. De overgebleven uranium-238 wordt verarmd uranium genoemd. Deze is daardoor minder radioactief geworden.
De kosten worden geheim gehouden. Maar op de zwarte markt schijnt een kilo hoogverrijkt uranium ongeveer 2,5 miljoen euro op te brengen. Voor een atoombom heb je ongeveer 25 kilo nodig: dat kost je dus zo'n 62,5 miljoen euro in totaal. Het produceren van de bom zelf kost dan relatief weinig: denk aan ongeveer een ton.
Ongeveer tweederde van het radioactief cesium dat vrijkwam betrof cesium-137, dat een halveringstijd heeft van 30 jaar. Dichtbij de centrale zijn de gevolgen daarvan dus nog tot op de dag van vandaag merkbaar.
Uranium of uraan is een scheikundig element met symbool U en atoomnummer 92. Het is een metallisch grijs actinide en het element met de hoogste atoommassa dat van nature op Aarde voorkomt. Natuurlijk uranium bestaat grotendeels uit de isotoop uranium-238 en voor 0,72% uit uranium-235.
Uranium, de grondstof voor kernenergie, is relatief goedkoop. Een kerncentrale is een constante bron van stroom.. De stroomproductie is niet afhankelijk van het weer, zoals zonne- of windenergie.
Niet alleen voor een groot deel van het verrijkte uranium zijn we afhankelijk van Rusland, ook voor de grondstof zelf. 60 procent van het uranium komt uit Rusland of Kazachstan.
Plutonium is een metaal dat verwant is aan uranium, maar niet meer in de natuur voorkomt. Door radioactief verval is plutonium uit de aardkorst verdwenen. In een kernreactor ontstaat plutonium opnieuw. Tijdens het kernsplijtingsproces ontstaan er in de reactor veel neutronen.
Een kernwapen of atoombom ontleent zijn vernietigende kracht aan de energie die vrijkomt bij de splijting (splijtingsbom) of bij een combinatie van splijting en fusie (thermonucleaire bom) van atomen -meestal uranium of plutonium bij kernsplijting, of waterstof bij kernfusie.
Volgens een rapport van 23 december 2020 van het Nucleair Energie Agentschap (NEA) in Parijs zijn de bewezen en geschatte voorraden uranium 3,8 miljoen ton. Daar komt nog eens 2,3 miljoen ton bij op grond van redelijk betrouwbare gegevens die nog nader getoetst moeten worden.
Het is de aanwezigheid van ijzeroxiden in de samenstelling van het basisglas (floatglas geheten), die deze licht groene tint aan het glas geeft. Er zijn glastypen die zo weinig metaaloxiden bevatten dat deze licht groene esthetiek kan worden geëlimineerd. Dit is het gamma extra-blanke beglazingen.
Annagroen glas, van origine is de benaming uranium glas. Even een korte uitleg met dank aan Wikipedia: Uraniumglas is glas waaraan als kleurstof een uraniumverbinding is toegevoegd, vaak uraniumdioxide of natriumdiuranaat. Meestal gaat het om kleine hoeveelheden uranium (2%).
Chroomerts is een stof dat ervoor zorgt dat glas een groene kleur krijgt. Om blauw glas te kunnen maken wordt er kobaltoxide toegevoegd. Kobalt is een andere naam voor de kleur blauw. Bruin glas wordt gemaakt door een scheikundige verbinding van ijzer en zwavel.
Jazeker. Ook in dit opzicht is Nederland een nucleaire grootmacht. De van oorsprong Nederlandse multinational Urenco maakt 30 procent van ál het verrijkte uranium – de belangrijkste brandstof van kerncentrales – in de wereld. Het bedrijf heeft vestigingen in Nederland, Duitsland, Groot-Brittannië en de VS.
Radioactiviteit en straling zijn ALTIJD gevaarlijk
En de splijtstoffen uranium en plutonium associëren we met kernwapens. Natuurlijk hadden die twee kernrampen nooit mogen gebeuren. We weten ook dat beide ongelukken voorkomen hadden kunnen worden door veiliger menselijk handelen en een beter ontwerp van de centrales.
Maar kernenergie is geen duurzame energie, om meerdere redenen: Kernenergie is niet hernieuwbaar: Uranium is een brandstof die opraakt. Kernenergie is niet schoon: Bij de productie van kernenergie ontstaat levensgevaarlijk radioactief afval dat niet veilig kan worden opgeborgen.
Ongeveer 4 procent van de Nederlandse elektriciteit komt voort uit kernenergie. 76 procent hiervan wordt geproduceerd door de kerncentrale in Borssele, die draait op uranium aangekocht op de internationale markt, waar ook uranium uit Niger terechtkomt.
De uraniummijnen worden in een twintigtal landen ontgonnen.
Twee derde van de wereldproductie van uranium wordt verzekerd door Kazachstan (41%), Canada (16%) en Australië (9%). ook in Niger, Rusland en Namibië zijn uraniummijnen. De Verenigde Staten, China, Oekraïne en Oezbekistan zijn ook belangrijke producenten.
De twee mijnen rond Arlit, Somaïr en Cominak, waar om en bij de 3.000 Nigerese arbeiders werken, zorgen voor ongeveer de helft van de totale productie. Een deel van het Nigerese uranium belandt ook bij ons.
Het leven is niet gemakkelijk voor de Tsjernobyl-zwerfdieren. Niet alleen moeten ze de strenge Oekraïense winters doorstaan, maar ook dragen ze vaak verhoogde niveaus van straling in hun vacht en hebben ze een verkorte levensverwachting.
Behandeling. In principe bestaat er geen behandeling tegen de directe effecten van ioniserende straling. Slechts de secundaire effecten kunnen eventueel bestreden of beperkt worden. Het maakt overigens verschil of de bestraling lokaal of over het gehele lichaam plaatsvond.
Tot op de dag van vandaag wonen en werken er zevenduizend mensen in de omgeving van de voormalige centrale, terwijl een veel kleiner aantal bewoners ondanks de risico's naar omringende dorpen is teruggekeerd.