Denk hierbij aan een slecht voedingspatroon, roken, alcoholconsumptie; allen beïnvloeden de wondgenezing nadelig. Voor een goede wondgenezing is een gezond voedingspatroon van essentieel belang. Het ontbreken van een goede voeding kan de genezing van een wond belemmeren, waardoor de genezingsduur toeneemt.
Zink en ijzer heb je nodig om een wond te laten genezen. Zink speelt een belangrijke rol bij de wondgenezing. IJzer zorgt ervoor dat er via het bloed zuurstof bij de wond kan komen. Zink zit bijvoorbeeld in vlees, kaas, graanproducten en noten.
Wanneer een wond traag geneest, vochtig blijft of ernstig verkleurt is het raadzaam om naar de huisarts te gaan. Uw huisarts kan u bijvoorbeeld medicatie voorschrijven die de genezing bevordert. In sommige gevallen kan het raadzaam zijn om u te laten behandelen door een specialist.
Soms sluit een wond niet direct.Bijvoorbeeld doordat deze wondvocht produceert, geïnfecteerd is of de huid erg beschadigd is. Dit heet vertraagde of secundaire wondgenezing.
Er zijn verschillende oorzaken waarom sommige open wonden maar niet willen genezen. De wond kan bijvoorbeeld erg groot zijn of vervuild. Het kan dan dat er hulpmiddelen nodig zijn om het proces voorspoedig te laten verlopen. Als een wond niet binnen een maand geneest, dan is er sprake van een chronische wond.
We weten tegenwoordig veel over wonden en hoe ze herstellen. Dit herstel verloopt in een viertal fasen: hemostase, inflammatiefase, regeneratiefase en remodellering. Fase 3 en 4 kunnen versneld worden door een vochtig wondmilieu. De juiste wondmaterialen zorgen voor een vochtige wondgenezing.
Psychologische toestand en lichaamsbeeld
Stress en zorgen kunnen een negatieve invloed hebben op de wondgenezing. Voor een effectieve celstofwisseling en wondgenezing is voldoende slaap en rust van cruciaal belang (Beele & Verbelen, 2016; WCS wondenboek, z.j.).
Zorg voor een goede conditie
Voor een optimale wondgenezing is een goede conditie belangrijk. Niet alleen lichamelijk, maar ook geestelijk. Overleg met je behandelaar over de mate waarin je mag bewegen.
Fibrine vormt een netwerk van draden dat vastzit aan de wondranden en de bloedplaatjes. Als de wond dicht is, repareert het lichaam het beschadigde weefsel en vormt het littekenweefsel.
Slaapgebrek kan de wondgenezing verstoren, ontstekingen in de huid bevorderen en zelfs leiden tot acne.
Wondroos wordt behandeld met penicilline of een vergelijkbaar antibioticum. Bij grote hoeveelheden alcohol drinken kan het afweersysteem verder verzwakken. Daarnaast gaan alcohol en vele soorten antibiotica niet goed samen.
Kenmerkend voor de secundaire wondgenezing is zogenaamde contractie, een nog nauwelijks begrepen proces waardoor een dergelijke (open) wond al genezende krimpt en het huiddefect dat uiteindelijk door epithelialisatie moet worden overbrugd in korte tijd aanzienlijk in omvang afneemt.
Fase 1 van het wondgenezingsproces: hemostase
Het wondgenezingsproces begint bij de bloedstolling. Het bloed dat uit de wond lekt, begint te stollen. Bij een goed hemostaseproces sluit het stollende bloed de wond (vrij snel na het ontstaan van de desbetreffende wond) af. De bloedvaten vernauwen.
Eiwit (of proteïne) is een bouwstof die gebruikt wordt bij de genezing van een wond. Daardoor is de eiwitbehoefte bij personen met wonden hoger. Eiwitrijke producten zijn kaas, melkproducten, vleeswaren, vlees, vis, ei of vleesvervangers.
Fibroblasten ontwikkelen zich tot myofibroblasten en trekken de wondranden samen wat zorgt voor wondcontractie (Baranoski, Ayello, Tomic-Canic & Levine, 2020). Het nieuwe epitheel begint zich op hetzelfde moment te vormen. Van de wondranden richting het centrum verplaatsen deze cellen zich over het wondoppervlak.
Wat is Wond beslag? Wond beslag verwijst naar het geel/witte materiaal in het wondbed; het is meestal nat, maar kan droog zijn en heeft over het algemeen een zachte textuur. Het kan dik zijn en aan het wondbed hechten, aanwezig zijn als een dunne laag of vlekkerig over het wondoppervlak.
Wat is een gele wond? Deze gele wond duidt erop dat de tweede huidlaag (de dermis) beschadigd is. In de meeste gevallen heelt dit vanzelf weer. Als er sprake is van pusvorming, heb je misschien een ontstoken wond.
Een nat milieu bespoedigt het genezingsproces. Door het vocht groeien je cellen sneller, waardoor de kapotte huid dus ook sneller weer vernieuwd wordt; Een natte wondgenezing gaat korstvorming tegen. Het vocht zorgt er namelijk voor dat er geen hard korstje kan ontstaan.
Het duurt ongeveer vier weken voordat de hele opperhuid is vernieuwd. Het bovenste laagje dode hoorncellen laat steeds vanzelf los. Meestal is dit niet merkbaar, maar bij een snelle celdeling, zoals na verbranding door de zon is dit zichtbaar als 'vervellen'. Onder in de opperhuid liggen pigment vormende cellen.
In het ergste geval, als de wond niet goed wordt ontsmet, bestaat het risico op bloedvergiftiging of zelfs tetanus als het tetanusvaccin niet up-to-date is.