Zon, wind en aardwarmte zijn duurzame energiebronnen. Ze raken nooit op, veroorzaken geen luchtvervuiling en hebben zelf geen CO2-uitstoot. De verbranding van kolen, olie en gas draagt sterk bij aan klimaatverandering.
Wind en zon hebben steenkool inmiddels ingehaald in de elektriciteitsproductie. Ook de komende jaren blijven deze twee bronnen groeien. Aardgas blijft de voornaamste bron voor elektriciteit.
De meeste hernieuwbare energie, namelijk 54 procent, komt uit biomassa en 23 procent uit windenergie. De bijdrage van zonne-energie is gegroeid naar 14 procent. De overige bronnen als waterkracht, bodemenergie en warmte uit de buitenlucht droegen gezamenlijk 9 procent bij.
Zon- en windenergie zijn hernieuwbare energiebronnen, wat betekent dat ze nooit opraken. Ze zijn ook koolstofarm, wat betekent dat ze nauwelijks broeikasgassen uitstoten die bijdragen aan klimaatverandering.
Aardgas neemt nog steeds het grootste deel van het verbruik voor zijn rekening, te weten 75 procent, gevolgd door elektriciteit met ongeveer 15 procent. Het resterende deel van het energieverbruik betreft voornamelijk hernieuwbare energie (4,5 procent) en warmte (2,7 procent).
Het Nederlandse elektriciteitssysteem maakt voor de opwekking van elektriciteit voornamelijk gebruik van fossiele brandstoffen, met name aardgas en steenkool , goed voor ongeveer 31,25 gigawatt (GW). Het noorden van het land is rijk aan aardgas en als gevolg daarvan draaien de meeste Nederlandse elektriciteitscentrales op gas.
Welke energie slaan we nu en straks op? Al vanaf 2030 zal onze energievoorziening minder uit fossiele energie en meer uit duurzame wind- en zonne-energie bestaan. Waar we nu vooral aardgas opslaan, zullen we in de toekomst dus ook waterstof én warm water op grote schaal opslaan.
Nieuwe bronnen die worden onderzocht of ontwikkeld, zijn onder meer waterstof, kernfusie, omzetting van thermische oceaanenergie en getijden- en golfenergie . (Zonne-, wind- en geothermische energie worden in aparte factsheets behandeld.) Een brandstof die in de toekomst het potentieel heeft om op grote schaal te worden gebruikt, is waterstofgas (H2).
Momenteel is windenergie de meest efficiënte methode voor duurzame energieproductie. Sterker nog, het is meer dan twee keer zo efficiënt als zijn naaste concurrent (geothermie).
In Nederland wordt het grootste deel van de elektriciteit geproduceerd door verbranding van fossiele brandstoffen, zoals aardgas en steenkool. Maar elektriciteit wordt ook gemaakt door verbranding van biomassa, met windturbines, waterkracht, zonnecellen en kernenergie.
In januari 2025 heeft windenergie in Nederland een geïnstalleerd vermogen van 11.714 MW, waarvan 40,5% offshore. In 2022 voorzagen de windturbines het land in 18,37% van de elektriciteitsvraag gedurende het jaar.
Wind is een onuitputtelijke energiebron en speelt een belangrijke rol in de energietransitie. Wij realiseren windparken in Nederland die hieraan bijdragen. We zorgen ervoor dat de omgeving zoveel mogelijk profiteert van de opwek van groene stroom uit wind. Het waait vaak en op veel plekken in ons land.
De energiemix van Nederland bestaat uit olie, aardgas, kolen, hernieuwbare energie en overige energiedragers (kernenergie en afval).
Grijze energiebronnen
Veel energiebronnen in Nederland zijn nog steeds niet duurzaam. Grijze energie komt van fossiele brandstoffen zoals steenkool, aardolie en aardgas. Het grootste nadeel van deze brandstoffen is dat ze CO2 uitstoten, wat slecht is voor het klimaat.
Voor de totale energievoorziening van Nederland – dus ook elektriciteit – zijn we voor 44% afhankelijk van aardgas. En dat percentage stijgt nu zelfs. We gebruiken namelijk steeds minder steenkool om stroom op te wekken.
Zon, wind en aardwarmte zijn duurzame energiebronnen. Ze raken nooit op, veroorzaken geen luchtvervuiling en hebben zelf geen CO2-uitstoot. De verbranding van kolen, olie en gas draagt sterk bij aan klimaatverandering.
Zonnepanelen
Het installeren van zonnepanelen is een van de meest kosteneffectieve manieren om thuis elektriciteit op te wekken. Zonnepanelen kunnen zonlicht omzetten in elektriciteit die vervolgens kan worden gebruikt om de verwarming en apparaten van uw huis van stroom te voorzien.
In 2024 genereren wind- en zonne-PV samen meer elektriciteit dan waterkracht. In 2025 overtreffen hernieuwbare energiebronnen steenkool om de grootste bron van elektriciteitsopwekking te worden. Wind- en zonne-PV overtreffen respectievelijk kernenergieopwekking in 2025 en 2026.
Nederland gebruikt op dit moment nog veel energie die komt uit fossiele brandstoffen, zoals olie, gas en steenkool. Bijvoorbeeld voor wonen, werken of vervoer. Die fossiele brandstoffen raken langzaam op, waardoor ze steeds duurder worden. Voor olie en gas is Nederland afhankelijk van andere landen.
Energie uit biomassa speelt een grote en groeiende rol in het wereldwijde energiesysteem. Energie uit biomassa kan een significante bijdrage leveren aan het verminderen van koolstofemissies, met name in sectoren die moeilijk te decarboniseren zijn, zoals luchtvaart, zwaar transport en productie.
Per december 2024 is er sprake een sterke stijging van de gemiddelde tarieven, met een gemiddelde gasprijs van 1,337 euro per kuub en gemiddelde elektriciteitsprijs van ruim 28 cent per kWh. Per begin 2025 stijgt vooral de gasprijs, die nu gemiddeld 1,353 euro per kuub bedraagt.
Waterstof voor personenauto's heeft geen toekomst
De toekomst voor personenauto's ligt bij batterij-elektrisch rijden. Qua energierendement en de kosten van de energie is waterstof niet concurrerend met batterij-elektrisch rijden. Elektrisch rijden is efficiënter, goedkoper en beter beschikbaar.
Het aandeel hernieuwbare energie was 15,0 procent van het totale energieverbruik in 2022. In 2021 was dit 13,0 procent. De meeste hernieuwbare energie in 2022 komt uit biomassa, 40 procent.28 procent van de hernieuwbare energie is afkomstig uit windenergie en 22 procent uit zonne-energie.