Als dieren voor de test slagen, blijkt daaruit dat ze begrijpen dat hun reflectie (met de stip) in de spiegel een weergave van hun eigen lichaam is, en niet een of andere soortgenoot. Alleen dieren die als zeer intelligent worden beschouwd, zijn voor de spiegelproef geslaagd: mensapen, dolfijnen, olifanten en eksters.
Ze herkennen zichzelf in de spiegel. Dat kunnen maar weinig dieren. Dolfijnen kunnen trucjes leren en ze gebruiken zo nu en dan gereedschap. Ze leggen bijvoorbeeld een stuk spons op hun neus om hun neus te beschermen als ze in het zand van de zeebodem woelen, op zoek naar voedsel.
Honden hebben echter geen zelfbewustzijn. Een hond ziet in de spiegel een andere hond en blaft soms tegen zijn spiegelbeeld. Maar meestal reageert een hond niet eens op zijn spiegelbeeld. Zijn zintuigen zeggen hem dat het spiegelbeeld niet relevant kan zijn.
Slechts van weinig diersoorten is bekend dat zij zichzelf in een spiegel herkennen. Naast mensen zijn alleen de bonobo's, chimpansees, orang oetans en gorilla's, de tuimelaardolfijn, de Aziatische olifant en de ekster geslaagd voor deze test.
Niet alleen zoogdieren zoals wij, maar ook vogels, vissen en mogelijk kreeften. Wie niet kan praten, voelt geen pijn, was lange tijd het adagium in de wetenschappelijke wereld. Tot de jaren 1980 opereerden artsen baby's die nog niet konden praten zonder verdoving.
Kan een dier rouwen? Een huisdier kan wel zeker een soort verdriet voelen bij het verlies van hun baasje of van een mede-huisdier. Hoe een dier daarmee omgaat hangt natuurlijk af van de aard van het beestje. Het ene dier wordt stil, lusteloos en zoekt een rustig plekje op.
Welke dieren doorstonden tot nu toe de test en hebben dus zelfbewustzijn? Het zal je niet verbazen dat alle 'grote mensapen' (bonobo's, chimpansees, gorilla's, orang-oetans) de sticker probeerden te verwijderen. Maar ook tuimelaardolfijnen herkennen zichzelf, net als orca's, olifanten, en jawel, eksters.
Sommige dieren herkennen zichzelf in de spiegel, net als mensen. Maar dat betekent niet dat ze zich bewust zijn van hun eigen gedachtes of gevoelens. Sommige dieren herkennen zichzelf in de spiegel. Het is echter niet bekend of katten dit ook kunnen.
Heel wat honden kwispelen ook als ze hun favoriete acteur of actrice horen. Labradors, Spaniels, Collies, Jack Russells en Staffordshire Bull Terriers zouden het meest geïnteresseerd zijn in tv kijken. Een van de onderzoekers geeft aan te denken dat honden tv kijken om zich te ontspannen met of zonder hun baasje.
Naast mensen zijn alleen de bonobo's, chimpansees, orang oetans en gorilla's, de tuimelaardolfijn, de Aziatische olifant en de ekster geslaagd voor deze test. Deze diersoorten beschikken over speciale VEN-cellen, die verantwoordelijk zijn voor het ontstaan van zelfbesef en empathie.
Dolfijnen herkennen elkaar doordat elk dier zijn eigen 'fluitje' heeft. Ze gebruiken het om elkaar te roepen. Om eten te kunnen vinden gebruiken dolfijnen hun oren in plaats van hun ogen. Vanuit hun kop kunnen dolfijnen hoge pieptonen uitzenden die weerkaatsen tegen bijvoorbeeld een vis.
In 2001 slaagde een dolfijn voor de zogenaamde spiegeltest, waarbij een dier voor een spiegel wordt geplaatst om te bepalen of het zijn spiegelbeeld herkent als zichzelf. In hetzelfde jaar toonden onderzoekers aan dat dolfijnen het aanwijzen van een voorwerp door een mens begrijpen.
Je kat herkent andere katten niet alleen via zicht. Geur speelt een veel belangrijkere rol en dit ontbreekt natuurlijk bij het zien van haar eigen spiegelbeeld. De geur van de 'andere' kat is er niet, het spiegelbeeld vormt zo minder een bedreiging en je kat kan makkelijker wennen aan haar eigen reflectie.
Voor veel diersoorten is aangetoond dat ze emoties hebben'. Gevoelens gaan een stapje verder. 'Gevoelens kun je zien als de subjectieve interpretatie van de eigen emoties', vertelt Kret. 'Door negatieve emoties kun je je bijvoorbeeld ongelukkig voelen.
Dieren kunnen zich inleven in de gevoelens van een soortgenoot. Apen vlooien een ander bijvoorbeeld als die net een gevecht verloren heeft. Empathie komt ook voor bij onder meer muizen, varkens, eksters, kippen en olifanten.
Oké, misschien weten sommige dieren wat ze niet weten, kunnen ze hoeveelheden inschatten en gereedschappen gebruiken. Maar er is niet één diersoort die net als de mens kan praten, werpen kritische onderzoekers tegen. Veel wetenschappers zien taal zelfs als voorwaarde voor denken.
Dat katten geen zelfbewustzijn hebben blijkt bijvoorbeeld uit het feit dat ze zichzelf niet herkennen in de spiegel. Een kat kan angst-agressie laten zien als ze denkt een andere kat in huis tegen te komen, maar in werkelijkheid in de spiegel kijkt. De meeste dieren hebben een 'niet-reflectief bewustzijn'.
Zelfbewustzijn is de beleving van de eigen identiteit, dus van wie we zijn, wat we doen, denken, voelen of hebben meegemaakt. Zelfbewuste mensen stemmen hun keuzes af op wat zij werkelijk nodig hebben, of op wat zij juist niet nodig hebben. Zij zijn zich bewust hoe patronen invloed hebben op hun dagelijks leven.
Dieren die de stickertest hebben doorstaan en hun eigen gedrag dus herkennen zijn alle grote mensapen, tuimelaar dolfijnen, orka's, olifanten en eksters. Al deze dieren beschikken over speciale VEN-cellen, die verantwoordelijk zijn voor het ontstaan van zelfbesef en empathie. Met huisdieren is het een ander verhaal.
Honderdduizenden konijnen zitten in hun eentje doodongelukkig in Nederlandse woonkamers en achtertuinen. Zo kopte de kranten deze week. Dat konijnen een sociaal bewustzijn hebben en liever tussen konijnen verkeren dan tussen mensen, is kennelijk onbekend.
Wat je moet weten! In tegenstelling tot stereotypen, zijn koeien geen hersenloze wezens. zelfs, compleet met het laten van tranen net als mensen.
Nee, honden kunnen niet huilen. Honden en ook andere dieren hebben wel traanproductie en emoties, maar er is niet vastgesteld dat dit ook aan elkaar gekoppeld is. Oftewel: honden huilen niet zoals mensen. Mensen zijn voor zover bekend de enige wezens die huilen als gevolg van emoties.
Tranen worden meestal gezien als een menselijk fenomeen, als een onderdeel van ons complexe emotionele leven. Maar tranen zijn niet alleen om te huilen. Alle gewervelde dieren, zelfs reptielen en vogels, hebben tranen. Ze zijn van groot belang voor een goed gezichtsvermogen.
Een nieuwe studie van de University of Liverpool komt tot de conclusie dat de veel gehoorde uitspraak van vissers dat "vissen geen pijn voelen", niet klopt. Vissen voelen hoogstwaarschijnlijk wel pijn, en dat op een gelijkaardige manier als zoogdieren en dus ook mensen, zegt de studie.