Hoofdleiding = diameter 22 mm. Aftakking van de hoofdleiding = diameter 15 mm. Douche-, bad– en keukenkraan = diameter 15 mm. Toilet, toiletkraan en wastafelkraan = diameter 12 mm.
Bij een hoog waterverbruik zoals een stortdouche gebruik je 22mm (koperen buis) of 20mm (meerlagenbuis). Voor aftakkingen naar een toilet- of wastafelkraan gebruik je een leiding met een diameter van 12mm (koperen buis) of 16mm (meerlagenbuis).
Voor de waterleiding wordt eigenlijk altijd een koperen buis gebruikt. Koper is er in 2 uitvoeringen; harde en zachte buis. De harde koperen buis koopt u in lengtes en de zachte variant (ook wel wicu-buis genoemd) is te koop per rol.
In de sanitair winkel raden ze toch een diameter aan van 20 mm als het een grote regendouche is.
Voor de aanleg van leidingen in muren is daarom een meerlagenbuis een betere en makkelijkere optie. Werken in bochten is heel eenvoudig met flexibele kunststof leidingen. De prijs van metaal en koper is een stuk hoger dan dat van kunststof.
Knelkoppelingen willen nog wel eens na verloop van tijd een (heel) klein beetje gaan lekken. In de open lucht trek je dan die moer even wat vaster en het is over. In de muur lukt het niet meer! Het heeft dus ongetwijfeld met gevaar op lekkage te maken.
De CV ketel zal in een 15mm leiding bijvoorbeeld 10 liter per seconde met 1 bar erin stoppen, terwijl bij een 12mm dit 5 liter seconde met 2 bar kan zijn (getallen/verhouding is volledig uit mijn dikke duim gezogen alleen maar om de getalletjes makkelijk te maken).
Voor de waterleiding wordt eigenlijk altijd een koperen buis gebruikt. Je hebt twee varianten: harde en zachte buis. De harde koperen buis is in lengtes verkrijgbaar en de zachte variant (ook wel wicu-buis genoemd) is te koop per rol.
Desondanks zit er wel een verschil in. De regendouche geeft een fijne straat uit een brede kop. Deze kan vierkant of rond zijn, maar het effect blijft gelijk. Met een stortdouche valt het water met dikkere stralen naar beneden en dat geeft het effect van een waterval.
De diameter van een cv leiding is altijd 15 mm. Door middel van een T koppeling te gebruiken 22 x 115 x 22 mm een knelkoppeling genoemd kunt u een aftakking maken van de 22 mm hoofdleiding. U moet er wel voor zorgen dat de radiator zo dicht mogelijk bij de 22 mm hoofdleiding zit.
Leg de leidingen in de muur in een mantelbuis, dat vangt uitzetting en krimp op en voorkomt eventuele schade aan tegel- of stucwerk. Bij het leidingwerk dat in het zicht blijft, zijn knelfittingen handig. Ook voor het bevestigen van de waterleiding wat tips.
Waterleidingen van koper
Koper is een materiaal met gunstige eigenschappen. Dit metaal is redelijk flexibel en kan men daardoor goed in verschillende bochten buigen. Doormiddel van messing knelkoppelingen kan met koperen leidingen aan elkaar bevestigingen. Daarnaast kan men koperen leidingen ook solderen.
Bij een normaal woonhuis wordt vaak alleen 25 en 16mm gebruikt. De laatste twee radiatoren aftakken van de 25mm de rest rechtstreeks van de hoofdleiding. Hoeveel radiatoren je aan kunt sluiten is vooral afhankelijk van de capaciteit van de radiatoren.
Voorbeeld: Het duurt 15 seconden om een emmer van 10 liter volledig te vullen. De capaciteit is dan 10 gedeeld door 15 is 0,67 liter per seconde. Vermenigvuldig dit getal met 3,6 om de capaciteit in m³/u te berekenen: 0,67 x 3,6 = 2,4 m³/u.
Hoe groter de douchekop, des te meer water deze nodig heeft om op volle kracht te sproeien. Een reguliere kop 'verbruikt' circa 11 liter per minuut, terwijl een echte regendouche (met een doorsnede van 18 cm) al snel 25 liter per minuut nodig heeft voor een optimale werking.
Voor verwarming wordt vaak gebruik gemaakt van leidingen van 20mm en 16mm. De buizen van 20mm vertrekken aan de warmtebron en lopen vervolgens naar de collector. De buizen van 16mm lopen dan van de collector naar de radiator.
Wanneer je de buis in de grond wilt leggen, graaf je een geul van minimaal 30-35 cm diep. Maak daarbij de eventuele graszoden voorzichtig los van de grond zodat je ze goed terug kunt plaatsen. Wil je de waterleiding tegen vorst beschermen dan dien je de geul minimaal 80 cm diep te graven.
Bij een leiding van 110mm betekent dit een doorstroming van ongeveer 10m3 per uur. Voor een rustige laminaire stroming (minimaal energieverlies) wil je niet hoger gaan dan 1 meter per seconde. Bij een leiding van 110mm betekent dit een doorvoer van maximaal 30m3 per uur.
De waterdruk wordt gemeten in bar. U meet die door een manometer aan te sluiten op de kraan. Als u geen manometer hebt, kunt u ook inlichtingen vragen bij het waterleidingbedrijf" of uw hovenier om hulp vragen. Voor een goede werking moet er een waterdruk van minstens 2,5 bar zijn.
De minimale druk die volgens de wet aangehouden moet worden bedraagt 150 kPa. De wettelijke druk (drukgarantie) op de watermeter moet dus minimaal 150 kPa zijn. Daarmee kan het water door alle leidingen in huis gepompt worden. De maximale toegestane uitgaande druk van pompstations bedraagt 650 kPa.
Beide verbindingen zijn betrouwbaar mits ze goed zijn uitgevoerd. Als jij ervaring hebt met knellen en dat gaat altijd goed dan zou ik het knellen. Mocht je aanwijzingen willen voor solderen dan roep je maar.
Solderen en knelkoppelingne moeten goed gebeuren. Een slechte soldering kan na verloop door krimp en trekspanningen ook gaan lekken. Voordeel van solderen is dat de koppelingen een stuk goedkoper zijn en veel minder ruimte in beslag nemen. Knelkoppelingen laten zich wat sneller verwerken.
Knelkoppelingen hergebruiken
Een eerdere gemaakte verbinding kan zonder bezwaar losgenomen en weer gemonteerd worden, omdat de knelring om de pijp vervormd is, en dus op zijn plaats blijft. Dit is niet toegestaan voor knelfittingen in gasinstallaties, zie Bouwbesluit (NPR) 3378-11.