Typische voorbeelden van aparaten op een fase wisselspanning zijn een stofzuiger, een haardroger en de pomp van een koelkast. Een andere soort van wisselspanning is krachtstroom (400 V). Krachtstroom is een driefasenspanning (3x een fasedraad in plaats van 1).
Wisselspanning kan worden opgewekt door een generator, zoals een (fiets)dynamo. De generatoren die in elektriciteitscentrales worden gebruikt, wekken ook een wisselspanning op. De begrippen 'spanning' en 'stroom' worden soms door elkaar gehaald.
Wisselspanning komt thuis uit het stopcontact en op deze spanning werken de meeste elektrische apparaten die wij kennen. In Europa is dit 230 V/50 Hz, in Amerika 120 V of 240 V/60 Hz.
Een wisselspanning kan onder andere worden opgewekt door een magneetveld in een spoel te bewegen. Dit wordt toegepast bij dynamo's, generatoren, windturbines en microfoons.
Wanneer je werkt met elektrische machines of installaties, krijg je te maken met wisselspanning en gelijkspanning. Het verschil tussen wisselspanning en gelijkspanning is dat de spanning bij wisselspanning steeds van richting verandert en dat de spanning bij gelijkspanning altijd in dezelfde richting loopt.
Een voordeel van wisselspanning was dat lage wisselspanningen via een transformator (die al was uitgevonden) konden worden omgezet naar hoge wisselspanningen (en andersom). Met hogere spanningen kon men elektriciteit met minder verliezen over grotere afstanden transporteren.
Bij een even hoge spanning is gelijkstroom minder gevaarlijk dan wisselstroom. Een wisselspanning van 50 Volt of een gelijkspanning van 120 Volt worden beschouwd als een veilige spanning.
Netspanning is wisselspanning van minder dan 1000 volt die via het elektriciteitsnet aan de kleinverbruikers wordt geleverd. Gewoonlijk wordt met netspanning de elektriciteit die thuis uit het stopcontact komt bedoeld, met een spanning van circa 220 tot 240 volt.
Gelijkstroom en de elektrische auto
De batterij van je auto werkt op gelijkstroom. Het elektriciteitsnet, daarentegen, werkt dus op wisselstroom. Dit betekent dat de stroom uit je stopcontact niet hetzelfde is als de stroom die je nodig hebt voor je auto.
Gelijkspanning in huis
Apparaten in huis krijgen via de stekker wisselstroom uit het stopcontact. De meeste onderdelen in die apparaten, zoals ledlampen, motortjes, beeldschermen en computerelektronica, werken op gelijkstroom.
Om een zo nauwkeurig mogelijke DC-spanningsmeting te doen, meet en registreert u eerst de AC-spanning. Vervolgens meet u de DC-spanning door (met de toets RANGE) een DC-spanningsbereik te selecteren dat gelijk is aan of hoger is dan het AC-spanningsbereik.
In accu's en batterijen is de stroomrichting steeds hetzelfde. Dit heet gelijkstroom (in het Engels: direct current, afgekort D.C.) (afb. 12). Wisselstroom.
Wisselstroom of gelijkstroom ventilatiebox
Sinds enkele jaren zijn afzuigunits beschikbaar met een gelijkstroom motor voor de ventilator. Een gelijkstroom motor zoals in moderne Itho Ecofan afzuigunits verbruikt tot maar liefst 83% minder stroom ten opzichte van oudere modellen met een wisselstroom motor.
230 volt in Nederland
In Nederland staat er 230 Volt op het stopcontact. Daar de stroomsterkte hier 16 Ampère is, betekent dit dat er een vermogen van 3680 Watt geleverd kan worden. Het vermogen wordt immers berekend door de spanning te vermenigvuldigen met de geleverde stroomsterkte.
Zonnepanelen produceren gelijkspanning. Op de datasheet staat precies hoeveel, maar uit een gemiddeld 60 cellen paneel van 165 cm x 100 cm komt ongeveer 40 Volt.
AC staat voor Alternating Current ofwel wisselstroom. Wisselstroom is de stroom die wij normaal gebruiken in huis. DC staat voor Direct Current ofwel gelijkstroom. Gelijkstroom komt bijvoorbeeld van een batterij of een accu.
Stroom heb je in twee smaken: gelijkstroom (Direct Current – DC) en wisselstroom (Alternating Current - AC). Met beide soorten elektriciteit kan je een vermogen verplaatsen, beide hebben een spanning en een stroomsterkte en beide hebben een stroomkring nodig, maar ze gedragen zich heel anders.
Het type elektrische verbinding tussen een zonne-array en een batterij kan wisselstroom (AC) of gelijkstroom (DC) zijn. AC is wanneer de stroom snel vooruit en achteruit stroomt (dit is wat het elektriciteitsnet gebruikt om te werken) en DC is waar de huidige stroomt in een richting.
AC-laden voor elektrische voertuigen
Het converteert stroom van AC naar DC en leidt die vervolgens naar de accu van de auto. Dit is tegenwoordig de meest voorkomende laadmethode voor elektrische voertuigen en de meeste laders gebruiken wisselstroom.
In de meeste gevallen wordt de netspanning van 230 Volt omgezet naar 12 Volt. De meeste gewone trafo's voor halogeenspotjes 12 Volt geven wisselspanning (AC). Een LED-trafo daarentegen geeft gelijkspanning (DC), zodat de LED-lamp een stabiele voeding heeft. De meeste LED-lampen werken dan ook beter op DC trafo's.
Werkt uw apparatuur op zowel 120 (110) als 230 (220) volt, dan kunt u deze zonder omvormer gebruiken. Wel zult u een andere stekker nodig hebben. Hiervoor zijn reisadapters in de handel.
Er zijn enorm veel fabrikanten voor rails. Roco, Fleischmann, Tillig, Peco, het is allemaal twee-rail (gelijkstroom dus).
Een hoog voltage, maar een relatief lage stroomsterkte veroorzaakt een pijnlijke scheut in het lichaam, maar het geeft geen permanente schade. Zou de ampère hoger zijn geweest dan was het vele malen gevaarlijker geweest. De eenheid van stroomsterkte is ampère.
Over het algemeen is wisselspanning gevaarlijker dan gelijkspanning. Dat komt door de sinusvorm.