Sommige klassieke antidepressiva, evenals trazodon en mirtazapine kunnen de slaapinitiatie en slaapcontinuïteit verbeteren, maar leiden vaak tot problemen met opstaan en slaperigheid overdag.
Mirtazapine is een medicijn tegen depressie. Het beïnvloedt in de hersenen de natuurlijk voorkomende stoffen die een rol spelen bij stemmingen en emoties. Artsen schrijven het voor bij depressie en soms bij jeuk of slapeloosheid.
Kortwerkende benzodiazepinen, ook wel kortwerkende slaapmiddelen genoemd, werken spierontspannend, rustgevend en maken suf. Ze werken kort en worden daarom vooral gebruikt als u problemen heeft om in te slapen. Voorbeelden zijn brotizolam, flunitrazepam, loprazolam, midazolam, temazepam, zolpidem en zopiclon.
Langwerkende benzodiazepinen worden gebruikt voor problemen met doorslapen. Het duurt ongeveer een uur voordat ze werken en het effect houdt 8–12 uur aan. Langwerkende benzodiazepinen zijn: Oxazepam.
Werkingsmechanisme antidepressiva bij slaap. De lage werkzaamheid van de antidepressiva bij slaapstoornissen kan worden verklaard door het feit dat ze slechts ingrijpen op één van de deelsystemen van het slaap-waaksysteem. Ze zijn niet direct betrokken bij de slaapinductie.
De middelen amitriptyline, escitalopram, mirtazapine, paroxetine, venlafaxine en vortioxetine zijn het meest effectief. Fluoxetine, fluvoxamine, reboxetine, en trazodon scoorden het laagst op effectiviteit. De meerderheid van de meest effectieve antidepressiva zijn niet meer onder patent en generiek verkrijgbaar.
Het maakt niet uit op welk tijdstip van de dag u dit medicijn neemt. Als u veel last heeft van de versuffende werking, neem het dan 's avonds voor het slapengaan in. Heeft u juist veel last van onrust en kunt u er slecht van slapen, dan kunt u het beter 's ochtends innemen.
valeriaan. Valeriaan heeft een licht rustgevende werking. De samenstelling van de beschikbare producten wisselt sterk. Het wordt gebruikt bij lichte vormen van nervositeit, stress en spanning en bij slapeloosheid.
Een natuurlijk slaapmiddel dat iets minder kwaad kan, is valeriaan. De valeriana officinalis is een plantje met fijne bloemetjes en een typische geur. De wortel van deze plant wordt binnen de kruidengeneeskunde al eeuwen gebruikt bij stress, angst, zenuwachtigheid en slaapproblemen.
Artsen schrijven als slaapmiddel meestal benzodiazepines voor, zoals temazepam of zopiclon. Je kunt ook melatonine gebruiken. Dit middel is verkrijgbaar zonder recept, maar heeft wel degelijk risico's, zoals bijvoorbeeld een verstoord slaapritme.
De slaap wordt continu onderbroken, wat op zich weer zorgt voor extra spanning, angst en onrust. 's Morgens voel je je moe en het slaaptekort brengt het serotoninesysteem nog meer in de war. Mensen met een depressie kunnen daardoor net een overmatige slaapbehoefte creëren op lange termijn.
Melatonine is een lichaamseigen hormoon wat je slaap- en waakritme regelt. Door voor het slapengaan extra melatonine in te nemen, kun je beter in- en doorslapen. Van alle slaapmiddelen is melatonine het meest onschuldig.
Voorbeelden van slaapmiddelen zijn temazepam, midazolam en zopiclon. Antidepressiva zijn medicijnen die bij angst en depressie worden gebruikt. Voorbeelden van antidepressiva zijn citalopram, paroxetine, mirtazapine en venlafaxine. Tryptofaan werkt kalmerend.
Uw arts schrijft mirtazapine soms voor als u naast depressieve gevoelens ook last heeft van extreem gewichtsverlies of van slapeloosheid. Het kan 1 tot 4 weken duren voordat u het effect van mirtazapine merkt. De eerste weken kunt u wel last krijgen van bijwerkingen. Stop dan niet met dit medicijn.
Een belangrijke groep medicijnen met een rustgevende en ontspannende werking zijn de benzodiazepines, met middelen zoals diazepam (valium) en oxazepam (seresta).
Als benzodiazepinen worden voorgeschreven, kies dan voor middelen met een minimale leverbelasting (lorazepam, lormetazepam, oxazepam, temazepam) waardoor er minder kans is op stapeling van schadelijke resten en bijwerkingen.
Oxazepam werkt als slaapmiddel alleen goed als u het af en toe gebruikt. Bijvoorbeeld om de drie dagen. Bij dagelijks gebruik neemt de werking af omdat uw lichaam aan het effect went.
Slapeloosheid. Voor volwassenen is de dosering 10 tot maximaal 50 mg. Bij ouderen en patiënten met een lever- of nierfunctiestoornis is dit de helft. Start altijd met de laagst mogelijke dosering.
Antwoord van de apotheker op verschil oxazepam en temazepam
Benzodiazepinen bezitten kwalitatief dezelfde werkzaamheid. Mogelijke verschillen als anxiolytische, sedatieve, spierrelaxerende, anticonvulsieve en slaapverwekkende eigenschappen zijn niet overtuigend aangetoond.
Artsen schrijven oxazepam voor bij angstgevoelens, gespannenheid, slapeloosheid en alcoholontwenning. Het bevordert de slaap, werkt rustgevend en vermindert angst en spanningen. Daarnaast werkt het medicijn spierontspannend. Oxazepam valt niet onder antidepressiva.
Met betrekking tot mogelijke bijwerkingen op de langere termijn is bekend dat citalopram aanleiding kan geven tot het optreden van oorsuizen. Dit geldt in het bijzonder voor de zogenaamde tricyclische anti-depressiva, maar ook voor citalopram.
Volwassenen: Citalopram dient te worden toegediend als een enkelvoudige orale dosis van 20 mg per dag. Afhankelijk van de individuele respons kan de dosis worden verhoogd tot maximaal 40 mg per dag. Ouderen (> 65 jaar): Voor ouderen dient de aanbevolen dosering gehalveerd te worden, d.w.z. 10-20 mg per dag.
Verschillende soorten antidepressiva
Omdat SSRI's over het algemeen de minste bijwerkingen opleveren zijn deze meestal eerste keus. SNRI's zoals Cymbalta en Efexor zijn vaak tweede keuze.