Omstanders denken soms dat de stervende dan ernstig benauwd is of zelfs dreigt te stikken, maar het is iets waar hij zelf geen last van heeft. De fase van onregelmatige ademhaling en reutelen wordt vaak gevolgd door steeds langere adempauzes, oppervlakkiger ademhaling en ten slotte de laatste adem.
Na de fase van onregelmatig adem halen en reutelen komen er steeds langere adempauzes en een oppervlakkig ademhaling gevolgd door de laatste adem. Vaak is dit een zuchtje na een lange stilte. In de stervensfase hebben mensen vaak weinig tot geen behoefte aan eten en of drinken.
Uiteindelijk houden alle lichaamsfuncties ermee op: de ademhaling komt tot stilstand, het hart stopt met kloppen, het bloed stroomt niet langer en geleidelijk aan dooft de hersenactiviteit. Na de laatste ademhaling trekt de kleur helemaal weg uit het gezicht, de gestorvene wordt 'doodsbleek'.
Het kan een tijd stil zijn, waarna er weer diep wordt ademgehaald, maar het kan ook dat de ademhaling juist luider en sneller gaat. De regelmaat verdwijnt als het ware. Hierdoor krijg je ook kans op hoestbuien of de hik. Als iemand zijn laatste adem uitblaast, zul je dat meestal herkennen aan een zuchtend geluid.
Mensen die sterven, hebben vaak weinig of geen behoefte meer aan voedsel en vocht. Ze kunnen snel in gewicht afnemen. Het lichaam verandert: de wangen vallen in, de neus wordt spits en de ogen komen dieper in hun kassen te liggen.
Kort voor het overlijden houden ze vaak even op met ademhalen, soms zelfs wel een halve minuut.Dan slaken ze ineens een diepe zucht en ademen daarna weer verder. Het gezicht ziet er vaak heel rustig uit. Als de stervende toch onrustig of benauwd wordt, kan de arts rustgevende medicijnen geven.
Hoorbare, reutelende en onregelmatige ademhaling. De stervende persoon ademt diep in, terwijl de uitademing zwak is. Slikproblemen. De mond, lippen en keel zijn vaak uitgedroogd en de kans op verslikken is groot.
Wanneer het hart de handdoek in de ring gooit en men technisch wordt doodverklaard, kan de overleden persoon een volledig begrip van de situatie hebben en zelfs mogelijk aanwezige toeschouwers horen.
Meestal sterven mensen rustig. In gemiddeld twee tot drie dagen nemen hun krachten af, worden ze suffer en slapen ze meer, tot de slaap overgaat in de dood. Maar helaas gaat het niet altijd zo. Patiënten met kanker bijvoorbeeld hebben vaak pijn.
MAAR ik wil verder denken dan een reden om medicatie te geven en erkennen dat de snelle hartslag komt doordat de persoon stervende is. Hun lichaam probeert door te gaan, zelfs terwijl het wordt afgesloten . De verdediging van het lichaam doet er alles aan om het lichaam te laten functioneren DAT is de reden dat er een snelle hartslag is.
Tijdens leven is er een constante aan en afvoer van vocht naar en van het oog. Bij een overledene is geen sprake meer van aanvoer.Via de natuurlijke weg heeft dus alleen maar afvoer plaats.Deze afvoer zorgt ervoor dat een oog “inzakt”.
Veranderingen in de ademhaling
Dit is een normaal onderdeel van het stervensproces voor de meeste mensen. De ademhaling van de persoon kan oppervlakkiger worden . Het kan sneller of langzamer worden en er kunnen langere pauzes tussen de ademhalingen zijn. Soms kan de ademhaling van de persoon luidruchtig of 'ratelend' klinken.
Reutelen is een symptoom van naderend sterven en wordt veroorzaakt door overmatig slijm in de luchtwegen. Het is een naar, gorgelend geluid dat bij ongeveer de helft van de patiënten in de stervenfase optreedt en dat naasten ongerust maakt.
Definitie. De stervensfase gaat in op het moment dat het overlijden zich onafwendbaar aandient en omvat de laatste dagen (tot zeven dagen) van het leven De aanbevelingen zijn gericht op wat haalbaar is om te doen in de laatste levensdagen.
Veranderingen in geluid: De ademhaling kan gepaard gaan met specifieke geluiden, zoals kreunen, snurken of gorgelende geluiden. Dit kan te wijten zijn aan de ontspanning van de keel- en mondspieren of het speeksel dat in de keel blijft kleven.
Hoe lang blijft de ziel bij het lichaam? Sommige culturen denken dat geesten op aarde kunnen blijven om te waken over hun geliefden of om onafgemaakte zaken af te handelen. Hoe lang een geest op aarde blijft, kan een paar dagen tot meerdere jaren zijn. Dit is per cultuur verschillend.
Een stervensfase kan veel tijd nemen, wel dagen, soms meer dan een week. Vaak is de patiënt dan niet meer bij bewustzijn en het stervensproces onomkeerbaar. Maar hoe invoelbaar een verzoek om bespoediging van de dood bij een comateuze patiënt ook kan zijn, het mag niet.
De mond kan je na overlijden dichtdoen en met een handdoek-rolletje onder de kin dichthouden. Maar de mond is de sterkste spier van je lichaam en als de spierstijfheid afneemt, gaat de mond weer open staan.
Vrijwel direct verandert de dode van kleur. Het bloed trekt weg, de huid wordt vaalbleek en slap. Omdat het hart het bloed niet meer rond pompt, zakt het bloed naar de laagst gelegen lichaamsdelen, de billen en de rug. Op sommige plekken waar het bloed zich verzamelt, ontstaan paarse lijkvlekken (livor mortis).
Bij mensen die gaan sterven is een stokkende en onregelmatige ademhaling meestal een teken dat de dood snel dichterbij komt. De ademhaling valt dan regelmatig stil om daarna met een diepe zucht weer opgang te komen. De tijd tussen de ademteugen wordt langer en langer, soms wel tot een halve minuut.
Zelfs bij patiënten in de laatste fase van het leven gaat het gebruik van morfine de dood niet versnellen, in tegendeel, morfine kan wat levensverlengend zijn omwille van het comfort door een betere pijncontrole en een gunstige invloed op kortademigheid.
De ademhaling kan regelmatig stilvallen en plotseling weer op gang komen, soms met een diepe zucht. Dit wordt ook wel de Cheyne-Stokes-ademhaling genoemd. De tijd tussen ademteugen kan steeds langer worden, soms tot wel dertig seconden.
Eerst vallen bijvoorbeeld de longen uit (ARDS) , gevolgd door lever, darmen, nieren en/of andere functies, zoals de bloedstolling.