De zorg voor mensen met hersenletsel wordt verdeeld in drie fases. De acute fase, de herstelfase en de participatiefase (chronische fase).
NAH (niet-aangeboren hersenletsel) Als er in de loop van je leven schade aan je hersenen ontstaat, dan heet dat niet-aangeboren hersenletsel (NAH). Deze schade kan bijvoorbeeld ontstaan door een verkeersongeluk of beroerte.
Er zijn twee soorten hersenletsel: traumatisch en niet-traumatisch. Traumatisch hersenletsel ontstaat door een oorzaak buiten het lichaam, zoals een val of een verkeersongeluk. Niet-traumatisch hersenletsel ontstaat door een proces in het lichaam, zoals een beroerte, infectie of tumor.
In hoeverre iemand herstelt van hersenletsel, hangt af van de situatie en persoon. Vaak treedt het meeste herstel op in de eerste periode na het oplopen van het niet-aangeboren hersenletsel. Maar er zijn ook mensen die na langere tijd nog verbetering merken, jaren nadat het letsel is ontstaan.
Niet-traumatisch hersenletsel ontstaat door een proces in het lichaam of de hersenen en kan door zeer uiteenlopende gebeurtenissen worden veroorzaakt. Vaak is dit een probleem in de bloedvaten in de hersenen, het bloedvat knapt (hersenbloeding) of raakt verstopt (herseninfarct, ook vaak beroerte genoemd).
Iemand die hersenletsel oploopt, komt meestal in het ziekenhuis terecht. Afhankelijk van de ernst van het letsel volgt revalidatiebehandeling in een ziekenhuis, revalidatie- centrum of verpleeghuis (geriatrische revalidatie). Niet iedereen krijgt direct revalidatiebehandeling.
De diagnose NAH wordt gesteld door een combinatie van factoren. Er moet sprake zijn van aantoonbaar hersenletsel of een hersenziekte (geweest) zijn. Daarnaast moeten er aantoonbare klachten en beperkingen zijn als gevolg van dit hersenletsel. Het kan zijn dat die beperkingen pas veel later aangetoond worden.
Niet aangeboren hersenletsel is een verzamelnaam voor verschillende aandoeningen van de hersenen. Hierbij kunt u bijvoorbeeld denken aan een beroerte, dementie, ziekte van Parkinson. Typerend voor NAH is dat het nooit beperkt blijft tot één gebied.
Niet-aangeboren hersenletsel (NAH) is schade aan de hersenen, ontstaan in de loop van het leven. De ziekte van Parkinson en MS (Multiple Sclerose) vallen binnen deze groep.
Onder aangeboren hersenletsel wordt, zoals de naam al suggereert, een aandoening van de hersenen bedoeld die al vanaf de geboorte aanwezig is. Hierbij kunt u denken aan afwijkingen van het zenuwstelsel, hersenverlamming of een verstandelijke beperking.
Mensen met Niet-Aangeboren Hersenletsel hebben schade aan de hersenen, ontstaan in de loop van het leven. Omdat er vaak sprake is van een leven vóór en een leven ná het letsel, krijgen deze mensen én hun omgeving te maken met verwerkingsproblematiek.
Een teveel daarvan kan leiden tot klachten zoals slaapproblemen, depressie, burn-out, angststoornissen, hartklachten en maag- en darmklachten. Langdurige overprikkeling kan klachten waar je last van hebt verergeren waardoor je steeds minder goed functioneert in het dagelijks leven.
Geef de hoofdlijnen van het gesprek aan (help mee om hoofd- en bijzaken te onderscheiden). Praat rustig, las pauzes in zodat de persoon de informatie kan verwerken. Ondersteun gesproken taal met gebaren, mimiek en intonatie. Doseer de informatie (maak desnoods een vervolgafspraak).
Ieder hersenletsel verschilt. Er zijn mensen die hun intelligentie volkomen behouden hebben, en er zijn anderen die op deelgebieden moeite hebben en op andere gebieden even intelligent gebleven zijn. Als dat zo is noemen we dat iemand een disharmonisch intelligentieprofiel heeft.
Hersenbloedingen, herseninfarct (TIA`s), hersenschudding of een CVA. Ziektes die leiden tot beschadiging in de hersenen (Alzheimer, Parkinson, Creutzfeldt-Jacob of M.S.) De mogelijke gevolgen van NAH: Er kunnen blijvende gevolgen zijn als gevolg van NAH, die zowel zichtbaar en/of onzichtbaar zijn.
NAH is geen aandoening maar een verzamelnaam voor verschillende aandoeningen in de hersenen. Hersenletsel kan ontstaan na een ongeval, een herseninfarct (CVA), een hersenvliesontsteking (meningitis) of een hersentumor. Maar ook bijvoorbeeld door een hartstilstand.
Matig tot ernstig hersenletsel laat littekens achter die duidelijk te zien zijn op MRI of CT-scans. Maar het brein heeft een beperkte capaciteit om zichzelf te genezen; en in sommige gevallen, kan het bewijs na enkele jaren niet meer op een scan aangetoond worden, hoewel de cognitieve tekorten blijven.
De meest voorkomende oorzaken van een NAH zijn een beschadiging van de hersenen door: Trauma: verkeersongeluk, val... Beroerte of CVA (herseninfarct of hersenbloeding) Zuurstoftekort na een hartinfarct.
Depressie, vermoeidheid en chronische pijn komen vaak voor na hersenletsel en kunnen lijken op apathie of komen tegelijkertijd voor. Bijwerkingen van sommige geneesmiddelen kunnen ook lijken op apathie. Probeer de oorzaak van het probleem te ontdekken, zodat u kunt helpen.
Oorzaken van NAH
Het gebeurt als de hersencellen (neuronen) beschadigen of afsterven. Epilepsie kan hier een gevolg van zijn. Hieronder staan de belangrijkste oorzaken van NAH en epilepsie: Epilepsie door hersenschade komt het meest voor bij mensen die een beroerte of CVA hebben gehad.