Vlees is een belangrijke bron van eiwitten, maar niet de enige. Als je vlees vergelijkt met andere eiwitrijke producten kun je voor het milieu beter kiezen voor plantaardige producten (zoals peulvruchten, sojaburgers en tofu). Rund- en lamsvlees hebben de hoogste milieu-impact.
Van alle vleessoorten veroorzaken kalfs- en rundvlees veruit de hoogste CO2 uitstoot. Met gemiddeld 6,4 kg CO2 per kilo vlees is kip van alle vleessoorten het minst belastend voor het klimaat.
Vleesvervangers en het milieu
Er is minder energie, land en water nodig om deze vleesvervangers te produceren. Bovendien is er geen uitstoot van broeikasgassen door mest of het verteren van voedsel (zoals de methaan die koeien en schapen produceren als ze voedsel verteren).
Welk dier vervuilt dan het meest? Het ene dier is het andere niet: runderen eten meer en ander voer dan kippen. Runderen (of preciezer geformuleerd: de productie van rundvlees) vragen ook de meeste ruimte en stoten de meeste broeikasgassen uit (met name omdat ze veel methaan produceren), gevolgd door varkens en kippen.
Wie om het klimaat geeft, kan beter geen biefstuk eten. Per kilo rundvlees komt er zo'n 24 kilo broeikasgas vrij. Vis en kip zijn minder belastend voor het milieu, maar het meest klimaatvriendelijk zijn vegetarische vleesvervangers.
MH's eindoordeel. Wil je de oermens in je tevreden houden, dan gaat biefstuk er zonder twijfel met de prijs vandoor. Maar tegen de superieure nutritionele waarden van kip kan een steak niet op. De magere – en goedkopere – eiwitten maken gevogelte bovendien de beste keuze voor spierbundels.
Van de verschillende soorten gangbaar vlees, is kip een van de gezondste. Rundvlees of varkensvlees bevat meer calorieën, meer vet en zorgt daarnaast voor ongezonde cholesterol. Kip is echter niet alleen magerder dan andere vleessoorten, maar bevat ook een aantal goede voedingsstoffen, zoals mineralen en vitaminen.
Kaas levert niet dezelfde voedingsstoffen als vlees. Kaas levert weliswaar evenveel eiwit als vlees en vitamine B12, maar bevat maar heel weinig ijzer, zo'n 0,1 milligram per 100 gram. Bovendien bevat kaas vaak veel verzadigd vet, zeker de vette (48+) varianten en veel zout.
Vis eten is gezonder dan vlees, doordat je bij het eten van vis een hoog gehalte aan onverzadigde vetzuren zoals omega 3 binnenkrijgt. Vlees daarentegen bevat alleen verzadigd vet, wat onder andere een stijging kan geven van het LDL-cholesterol. Daarnaast is rood vlees moeilijker te verteren voor de darmen.
Je wordt er tegenwoordig mee om de oren geslagen: vliegen is slechter dan vlees eten. Duidelijk is dat vliegen erg slecht is voor het klimaat. Maar is het slechter dan vlees? Op Nederlands niveau draagt de veestapel volgens de Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur (Rli) voor 10% bij aan de broeikasgasuitstoot.
Door de soja zelf op te eten haal je een tussenstap uit het proces. Dat scheelt een slok op een borrel, al kost de stap van soja naar burger natuurlijk ook wat energie. Al met al zijn vegaburgers zo'n tweeënhalf (kip) tot wel twaalf keer (biefstuk) duurzamer dan vlees, meldt Milieu Centraal.
Mensen die minder vlees en zuivel nemen, hebben een lagere voedselafdruk en zorgen voor minder broeikasgasuitstoot en landgebruik. Een voedingspatroon zonder vlees (vegetarisch of veganistisch) zorgt voor een lagere broeikasgasuitstoot dan het gemiddelde voedingspatroon met vlees en zuivel.
Niet alleen de oorsprong van de soja, maar ook de industriële verwerking ervan heeft zijn impact op het milieu. Zo blijkt uit tal van studies dat een kilogram sojabonen zo'n 0,6 kg CO2-equivalenten uitstoot, terwijl bij de productie van een kilogram tofu in totaal 0,7 kg CO2 vrijkomt.
Vooral rood vlees (rund, varken, geit en schaap) is belastend voor het milieu. Vervang rood en bewerkt vlees daarom door een vleesvervanger of peulvruchten zoals bonen, linzen of kikkererwten, ongezouten noten of ei. Vervang vleeswaren op brood door geroosterde groente, hummus of ander plantaardig broodbeleg.
Vlees moet duurzaam geproduceerd worden: met oog voor het milieu, voor het grondstof- en energiegebruik en de omgeving. Dat geldt voor veehouderij tot en met de verwerkende bedrijven. Vlees kan alleen duurzaam zijn als het maatschappelijk verantwoord is geproduceerd.
Vlees is verantwoordelijk voor 40 procent van broeikasgassen die vrijkomen bij productie van het voedsel van de gemiddelde Nederlander. Vlees heeft zo'n grote klimaatimpact omdat voor de productie van 1 kilo vlees gemiddeld 5 kilo plantaardig voer nodig is. Minder vlees eten is dus goed voor het klimaat.
Goede keuzes zijn bijvoorbeeld zalm, garnalen, ansjovis, krab, forel en haring. Deze bevatten weinig zware metalen. Eet vis zoals tonijn, zwaardvis en haai maximaal 1 keer per week anders krijg je snel te veel kwik binnen en dat is schadelijk voor je gezondheid.
Kip en gevogelte zijn een onderdeel van een gezond voedingspatroon, vooral vanwege de eiwitten, vitamines en mineralen. Het gaat dan om onbewerkte kip, zoals een stuk kipfilet. Het is niet nodig om vlees te eten, je kunt het vervangen door andere producten.
Eieren eten heeft geen aangetoonde voor- of nadelen voor je gezondheid. Ze zadelen je ook niet op met een hoger risico voor hart- en vaatziekten, hoewel dat lang werd aangenomen. Eitjes zijn wel rijk aan voedingsstoffen, voornamelijk eiwitten en vet. Dat vet zit in de dooier en is grotendeels onverzadigd – wat goed is.
Filet americain staat niet in de Schijf van Vijf; eet het dus niet te vaak. Kant-en-klare filet americain bestaat uit fijngemalen rauw vlees met een saus erdoor. Vooral in deze saus zitten vaak toevoegingen die niet gezond zijn, zoals zout of suiker. Filet americain kan soms veel verzadigd vet bevatten.
Kaas heeft een hogere klimaatbelasting dan eieren en is ongeveer even milieubelastend als kippen- of varkensvlees. Dat komt doordat 1 kilo kaas zo'n 6 tot 10 liter melk kost om te maken. De klimaatimpact van vleesvervangers van zuivel kun je ook vergelijken met kip en varkensvlees.
In beginsel zijn vlees en vis beide even gezond.
Een magere biefstuk van een biologisch scharrelrund kan namelijk evenveel essentiële eiwitbouwstenen (aminozuren) en vetbouwstenen (vetzuren) bevatten als een ecologische, Noorse zalmfilet.
Rundvlees
Het behoort tot de gezondste vleessoorten die er zijn. Rundvlees is een natuurlijke bron van vitamine B3, B12, zink en ijzer. Het vetgehalte in het vlees hangt ook af van de diersoort, het lichaamsdeel en natuurlijk het voer. Mager rundvlees bevat minder dan tien gram vet per 100 gram vlees.