De eerste succesvolle missie naar de maan was de Loena 2-missie van de Sovjet-Unie. De eerste succesvolle missie naar het maanoppervlak met een bemanning aan boord was de Apollo 11-missie van de Verenigde Staten.
De ruimte buiten de aardse atmosfeer is uiterst vijandig. Er is geen luchtdruk en geen zuurstof om in te ademen. Meteorieten vormen een risico en de temperaturen kunnen extreem zijn.
De dampkring, of atmosfeer, is een dunne deken van lucht om de aarde. De dampkring is opgebouwd uit vier lagen: troposfeer, stratosfeer, mesosfeer en de ionosfeer. De dampkring houdt onze planeet op een comfortabele temperatuur (ongeveer 15 graden).
De aarde draait niet in een cirkel rondom de zon, maar in een soort ovaal, ook wel een ellips genoemd. De aarde ligt een klein beetje scheef, ongeveer 23 graden. Zij draait in 23 uur, 56 minuten en 4 seconden, één keer om haar eigen as.
Dit komt overeen met een diameter van 109 maal die van de Aarde, waarmee de Zon het grootste hemellichaam in het zonnestelsel is. De Aarde past er meer dan een miljoen keer in. De straal van de Zon is bijna twee keer zo groot als de afstand tussen de Aarde en de Maan.
Hemellichamen zoals sterren ondervinden hetzelfde effect. Zelf fonkelen zij niet, maar doordat ze door de dampkring schijnen wordt hun licht enigszins afgebogen en gebroken (zoals in een prisma), waardoor de ster licht lijkt te trillen of voortdurend van kleur te veranderen.
Net als intermediaire lava is basaltische lava rijk aan ijzer en magnesium maar arm aan aluminium en silica. De mate van viscositeit is dus relatief laag, maar nog steeds duizenden keren zo hoog als die van water.
VY Canis Majoris (VY CMa) is een type M superreus of hyperreus in het sterrenbeeld Grote Hond (Canis Major). Het is een van de grootste sterren die in het heelal zijn ontdekt. De straal van de rode ster is ongeveer 1420±120 maal zo groot als die van onze zon, waardoor onze zon er enkele miljarden malen in zou passen.
VY Canis Majoris (VY CMa) is een type M superreus of hyperreus in het sterrenbeeld Grote Hond (Canis Major). Het is een van de grootste sterren die in het heelal zijn ontdekt. De straal van de rode ster is ongeveer 1420±120 maal zo groot als die van onze zon, waardoor onze zon er enkele miljarden malen in zou passen.
Na een supernova kan van de ster een zogenaamde neutronenster overblijven: een klein, superzwaar lichaam, of als de massa daar groot genoeg voor was, een zwart gat, een lichaam zo zwaar en dicht dat zelfs licht niet kan ontsnappen aan zijn zwaartekracht.
Afmetingen. De Zon heeft een diameter van 1.392.684 km met een onzekerheid van 130 km. Dit komt overeen met een diameter van 109 maal die van de Aarde, waarmee de Zon het grootste hemellichaam in het zonnestelsel is. De Aarde past er meer dan een miljoen keer in.
De Aarde staat gemiddeld op een afstand van 1 AE van de Zon. Mercurius staat op een afstand van 0,4 AE, Venus op 0,7 AE, Mars op 1,5 AE, Jupiter op 5,2 AE, Saturnus op 9,5 AE, Uranus op 19 AE en Neptunus op 30 AE.
Volgens de hedendaagse kennis is het zichtbare heelal opgebouwd uit grote groepen superclusters en clusters die, samen met slierten sterrenstelsels (filamenten), een draderig netwerk vormen waartussen zich enorme superholtes bevinden.
Record hoogste temperatuur
De hoogste temperatuur in Nederland sinds het begin van de metingen is 40.7°C op 25 juli 2019 in het Noord-Brabantse Gilze-Rijen.
Net als intermediaire lava is basaltische lava rijk aan ijzer en magnesium maar arm aan aluminium en silica. De mate van viscositeit is dus relatief laag, maar nog steeds duizenden keren zo hoog als die van water.
Serao geloofde dat lava een mengsel van zand en aarde was, dat was gesmolten door de hitte van het vulkanische vuur. Hij beschreef "een stroom van vurige lava" in vergelijking met het water en de modder die na hevige regen van de vulkaan afstromen.
Soms kan zo'n uitbarsting wel weken duren en loopt de lava dus ver het land in. Dan is de schade door de vulkaan ook enorm groot.
1815 Tambora, Soembawa, Indonesië, VEI 7; recentste uitbarsting met VEI 7, minstens 10.000 directe en zeker 50.000 indirecte doden. Grootste en dodelijkste vulkaanuitbarsting in de moderne geschiedenis, grootste vulkaanuitbarsting in 25.000 jaar.
Het belangrijkste exportproduct van Rusland is energie, olie en aardgas, met een aandeel van twee derde in de totale exportopbrengsten. Fluctuaties in de export zijn vooral het gevolg van veranderingen van de olieprijs op de wereldmarkt.
Een dode of uitgedoofde vulkaan is een vulkaan waarvan wetenschappers hebben vastgesteld dat de kans op nieuwe erupties (vrijwel) afwezig is. Het zijn vulkanen waarbij de aardkorst in de loop der tijd dusdanig is dichtgegroeid dat er geen magma meer doorheen kan komen.
Slapend of dood? Vulkanen kunnen tussen de uitbarstingen jarenlang en zelfs eeuwenlang slapen. In zo'n rustperiode borrelen soms vulkanische gassen op uit het afkoelende magma onder de vulkaan.
De vulkaan La Garita Caldera is met een uitbarsting van meer dan 5000 km³ magma onbetwist de grootste. In 2005 maakte de BBC het docudrama Supervolcano.
In tegenstelling tot de naastgelegen Mauna Loa is de Mauna Kea niet actief en wordt hij beschouwd als slapende vulkaan. De leeftijd wordt geschat op 1 miljoen jaar, de oudste gevonden stenen zijn ca. 200.000 jaar oud.
Nu helemaal stoppen met Russische energie heeft heel grote gevolgen voor de energievoorziening in Nederland en Europa. We zijn nog te afhankelijk van olie en gas uit Rusland. Nederland en Europa willen olie en gas uit Rusland niet meer nodig hebben. Al is dat niet van de één op de andere dag geregeld.
El Teide of Pico del Teide is de grootste vulkaan van het eiland Tenerife, een van de Canarische Eilanden. UNESCO-volgnr. Met zijn 3718 meter boven zeeniveau en 7000 meter boven de zeebodem is het de hoogste berg van Spanje.