Op 1 januari 1901 is de leerplicht ingevoerd. Kinderen van 6 tot 12 jaar moesten een school bezoeken óf huisonderwijs krijgen. Later is de leerplichtige leeftijd met vier jaar verlengd en is onder meer ook het toezicht op de onderwijsinstellingen en de medezeggenschap wettelijk geregeld.
De kwalificatieplicht is een van de maatregelen van de Rijksoverheid om schooluitval van jongeren tegen te gaan. De maatregel moet de kansen van startende jongeren op de arbeidsmarkt vergroten. De kwalificatieplicht is geregeld in de Leerplichtwet 1969.
Alle kinderen tussen de 5 en 16 jaar die in Nederland wonen zijn leerplichtig. Zij moeten dus ingeschreven staan op een school en ook daadwerkelijk naar school gaan. De meeste kinderen gaan al naar school wanneer ze 4 jaar oud zijn.
Begin. De eerste pogingen om leerplicht in te voeren zijn vervat in de wetgeving van enkele Duitse staten, nl. de hertogdommen Weimar (1619), Gota (1642) en Brandenburg-Pruisen (1698 en 1717). Keizerin Maria Theresia van Oostenrijk introduceerde in 1774 leerplicht in de landen van het Habsburgse Rijk.
Deze plicht moet worden uitgevoerd door de opvoedingsgerechtigden, meestal de ouders. Schoolplicht moet niet worden verward met leerplicht, die wel de verplichting oplegt om onderwijs te volgen, maar geen verplichtend bezoek aan een school of andere vorm van onderwijsinstelling.
De rechter mag een geldboete opleggen tot 3.700 euro. De leerplichtambtenaar kan leerlingen vanaf 12 jaar persoonlijk op hun ongeoorloofde schoolverzuim aanspreken en voor de rechter brengen. Ouders kunnen in het uiterste geval een gevangenisstraf van een maand krijgen.
De richtlijn voor strafvordering strafrechtelijke aanpak schoolverzuim, gaat uit van zo'n 100 euro per dag dat een kind van school wordt gehouden. Er geldt een maximum van 600 euro per gezin voor één week en 900 euro per gezin bij twee weken. Bij herhaling van luxe verzuim worden de boetes hoger.
Als uw kind 5 jaar is, moet uw kind ingeschreven zijn op een school. Uw kind is dan leerplichtig. Soms kunt u vrijstelling aanvragen. Dit moet u vóór 1 juli doen, bij de leerplichtambtenaar.
De typische indeling van een klaslokaal
In de jaren '50 was het klaslokaal gevuld met houten banken en stoelen, met z'n tweeën naast elkaar. In de hoek van het lokaal stond een kachel en voorin stond altijd het iconische telraam. Oh, en kan jij je het leesplankje nog herinneren?
Scholen en instellingen moeten verplicht het ongeoorloofde verzuim melden bij de leerplichtambtenaar, via het verzuimloket van de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). De schoolleiding moet het melden als een leerling 4 lesweken na elkaar in totaal 16 uren les- of praktijktijd afwezig was.
Vanaf 4 jaar mogen kinderen naar de basisschool, vanaf 5 jaar zijn ze verplicht. Niet alleen voor kinderen een grote overstap.
Groep 1 is officieel het eerste leerjaar van de basisschool. Vaak worden dit de jongste kleuters genoemd. Dit zijn over het algemeen kinderen van 4 en 5 jaar. In uitzonderingssituaties mag een kind dat 3 jaar en 7 maanden oud is al naar groep 1 (of groep 0).
Sinds 1 september 2020 zijn kinderen 13 schooljaren lang leerplichtig (van 5 jaar tot 18 jaar). Voor de 5-jarige kinderen is er leerplicht van 290 halve dagen. Een gemiddeld schooljaar telt tussen de 320 en 330 halve dagen.
Leerlingen onder 18 jaar zonder startkwalificatie
Leerlingen tussen 16 en 18 jaar mogen alleen stoppen met school, als zij een diploma havo, vwo of mbo (niveau 2 en hoger) hebben. Is dat niet zo? Dan geldt de kwalificatieplicht. Dit betekent dat uw kind een voltijdopleiding moet volgen.
Je mag een tussenjaar nemen wanneer je aan je kwalificatieplicht voldoet en minimaal 16 jaar bent. De overheid verwacht dus dat je minimaal een havo, vwo of MBO-diploma (niveau 2 of hoger) op zak hebt. Heb je dit niet op zak? Dan ben je minimaal tot je 18e verplicht om naar school te gaan.
De leerplicht stopt aan het einde van het schooljaar waarin uw kind 16 wordt. Uw kind moet als het 16 wordt, het schooljaar dus nog wel afmaken. De leerplicht stopt ook als uw kind minimaal 12 hele schooljaren naar school ging.
De havo is ontstaan met de Wet Voortgezet Onderwijs (WVO), ook wel genoemd de Mammoetwet, die in 1968 is ingevoerd. Op dat moment verdwenen de mulo, de mms en de hbs, die wel als voorlopers van mavo, havo en vwo gezien kunnen worden.
Ezelsbord (Museum De Burghse Schoole). Andere straffen waren: met je gezicht voor het schoolbord staan/knielen, in de hoek staan, op de gang staan, nablijven, strafregels schrijven of door letterlijk een 'blok aan het been' te geven.
De pedagogische academie voor het basisonderwijs (pabo) is het opleidingsinstituut voor onderwijzend personeel in het basisonderwijs in Nederland. Studenten volgen hier een vierjarige hbo-opleiding, waarna men zich Bachelor of Education mag noemen. Voorheen was dit de kweekschool of normaalschool.
Naar school, toegestaan vanaf 4 jaar
Vanaf twee maanden voorafgaand aan de 4e verjaardag mogen kinderen een paar dagen wennen (art. 39 lid 3 WPO). Het gaat om maximaal vijf dagen.
Als je je kind zonder geldige reden thuis houdt van school, of zonder toestemming een paar dagen aan de schoolvakantie vastplakt, heet dit ongeoorloofd schoolverzuim. Je overtreedt daarmee de Leerplichtwet. Hetzelfde geldt voor spijbelen.
Een middelbare school mag uw kind maximaal een week schorsen. Uw kind heeft dan tijdelijk geen toegang tot de school of tot bepaalde lessen. Een school mag uw kind ook van school sturen. Schorsen en van school sturen zijn ordemaatregelen.
Als beginnende spijbelaar of als je te laat op school komt kan je van de leerplichtambtenaar een Halt-verwijzing krijgen. Dan wordt je doorgestuurd naar Halt. Hierbij worden je ouders nauw betrokken. Bij het Halt-traject zit onder andere een leeropdracht en zal een persoonlijk excuus aangeboden moeten worden.
Als je 18 jaar bent geworden dan val je niet meer onder de leerplichtwet. Dit betekent niet dat je zo maar weg kunt blijven van school. Als je geen geldige reden hebt en je blijft toch weg dan is dit ongeoorloofde afwezigheid.
Als je vaak spijbelt of meer dan drie dagen achter elkaar bent weggebleven, moet de school dit melden aan de leerplichtambtenaar dan kun je samen met je ouders opgeroepen worden door een leerplichtambtenaar.