Narijpende vruchten : appels, abrikozen, bananen, peren, vijgen, bosbessen, suikermeloenen, kiwi's, mango's, nectarines, perziken, pruimen. Niet narijpende vruchten : ananas, bramen, aardbeien, frambozen, kersen, watermeloenen, druiven, citrusvruchten.
Het rijpt verder in de fruitschaal: onder andere appelen en peren, kiwi's en bananen, nectarines en perziken en ook meloenen horen tot deze categorie. Dit fruit moet je altijd rijp kopen en eet je het best snel op: bijvoorbeeld aardbeien en bosbessen, ananassen en citrusvruchten; of druiven en kersen.
Plot twist: niet alle fruitsoorten rijpen nog na het moment van aankoop. Alleen fruit dat van nature gas (ethyleen) produceert, zal wel nog rijpen. Bijvoorbeeld bananen of perziken. Fruit zonder dit gas, zoals aardbeien en ananas, rijpen niet meer.
Veel planten produceren het om hun vruchten te laten rijpen. Bananen en appels doen dat in zulke grote hoeveelheden dat ze – in een afgesloten zak – naburig fruit kunnen aanzetten tot rijping. Fruithandelaren maken slim gebruik van het gas bij bananen.
Bananen, kiwi's, avocado's, tomaten en gele appels produceren veel ethyleen. Sla, broccoli, kool, spruiten en zachte kruidensoorten als peterselie en basilicum zijn heel gevoelig voor ethyleen. De schade die ethyleen veroorzaakt is goed zichtbaar.
Fruit is licht verteerbaar en verlaat gemiddeld met een uur weer de maag. Combineer je fruit met andere productgroepen dan leidt dit meestal tot gasvorming en een opgeblazen gevoel. Vooral zure vruchten combineren heel slecht met melk en yoghurt. Gekookt fruit kan wel weer.
Er is één fruitsoort dat niet handig is om op de fruitschaal te leggen en dat zijn onze favoriet: appels. Ander fruit en groente kun je gerust samen op een plek leggen, maar appels zijn niet handig. Dit komt omdat appels ethyleengas produceren. Dit gas is niet schadelijk, maar rijpt andere fruitsoorten sneller.
Ethyleen en rijping
Bananen, appels, peren en perziken verspreiden een gas (ethyleen) als ze rijpen. En dat versnelt ook de rijping van ander fruit. Wil je dit voorkomen, bewaar ze dan apart.
Het meeste fruit blijft het langst goed in de koelkast: zoals appels en peren (2-4 weken), perziken en nectarines (3-7 dagen), kiwi (1-3 weken), druiven (7 dagen) en aardbeien, aalbessen, bramen, bosbessen, cranberry's, frambozen, kersen en kruisbessen (1-3 dagen).
Bananen en ander fruit
Bananen produceren ethyleen, een stofje dat ervoor zorgt dat ander fruit sneller rijpt (en bederft). Kijk dus uit met bananen in de fruitschaal. Al kun je het ook in je voordeel gebruiken door een banaan naast een vrucht die sneller moet rijpen te leggen.
Ook groene vruchten kunnen namelijk ook al rijp zijn. Als de vruchten echter nog heel hard zijn, zijn ze zeker nog niet rijp. Aardbeien: aangezien aardbeien niet narijpen, moet je ze oogsten wanneer ze voldoende rood zijn en geen witte rand meer hebben.
Bananen zijn gevoelig voor koudebederf. Bewaar ze op een droge, koele, donkere plek, maar niet in de koelkast. Veel ander fruit, zoals appels en peren, rijpt of bederft sneller als je het bij bananen bewaart. Bananen kun je langer goed houden door de bovenkant van een tros in te wikkelen met vershoudfolie.
Sommige fruitsoorten (o.a. pruimen, kersen en druiven) worden wel mals bij het rijpen, maar hun typische (lekkere) smaak krijgen ze niet meer. Iets onrijp geplukte fruitsoorten bevatten meer pectine en zijn bijzonder geschikt voor verwerking tot jam/confituur (o.a. kruisbessen, pruimen, appel, peer, kweepeer, perzik).
Om vogel- en wespenschade te voorkomen overwegen sommige kersentelers de vruchten onrijp te plukken. Dat is erg nadelig voor de kleur en smaak. Te vroeg geplukte kersen hebben onvoldoende of geen rode kleur, blijven smaakloos, rimpelen snel en de vruchtsteel is gebroken of ontbreekt.
Pruimen kunnen vaak worden geoogst in de tweede helft van augustus en de eerste helft van september. Vaak is goed te zien wanneer de pruimen goed zijn om te plukken. Het is belangrijk om de bladeren en de takken aan de boom te laten zitten bij het plukken, zodat de bloemknoppen gewoon aan de boom blijven zitten.
Komkommers drogen uit in de koelkast. De schil beschadigt waardoor ze sneller bederven. Bewaar ze daarom op een koele plaats in de keuken, de kelder of de berging. Laat de komkommer in zijn folie zitten.
Voor volwassenen geldt het advies om minimaal 2 porties fruit per dag te eten. Een sinaasappel geldt als één portie fruit. Van mandarijnen moet je er 2 eten voor één portie.
Koel en donker bewaren: Bananen moeten bij een temperatuur van ca. 12 °C. worden bewaard, omdat ze bij te veel warmte sneller rijpen. Een donkere ruimte zonder direct zonlicht is ideaal.
Welke groente bewaar je buiten de koelkast? Vruchtgroenten zoals tomaat, paprika, komkommer, aubergine, courgette en avocado kun je beter buiten de koelkast bewaren. In de koelkast bederven ze sneller door de kou. Groente als komkommer en paprika zijn in de supermarkt vaak verpakt in plastic folie.
Mandarijn bereiden & bewaren
Bewaar mandarijnen liefst buiten de koelkast, op een koele (12-15°C), donkere plaats. Dan zijn ze 5 tot 10 dagen houdbaar. Mandarijn is ideaal om zo uit het vuistje te eten als tussendoortje. Partjes mandarijn kun je ook goed gebruiken in een salade of in een fruitwrap.
Bij beschimmeld zacht fruit, zoals een framboos of pruim, geldt dat niet. Door het hoge vochtgehalte in zacht fruit verspreidt schimmel zich daar razendsnel.
Rijpe kiwi's kun je het beste in de koelkast bewaren. Zo blijven ze enkele dagen houdbaar. Heb je een kiwi gekocht die nog niet helemaal rijp is? Bewaar deze dan buiten de koelkast op de fruitschaal.
Appels kun je het beste bewaren in de koelkast op 4 °C. Dan zijn ze wel drie weken langer houdbaarder dan buiten de koelkast. Heb je een gezin dat een kilo appels per dag verorbert, dan is het natuurlijk economischer om ze buiten de koelkast te bewaren.