De eerste wetenschappers, onder wie de Romein Plinius de Oudere, kwamen al snel tot een eenduidige conclusie: alle vier de soorten hyena's – de gevlekte, gestreepte en bruine hyena, en de aardwolf – zijn hermafrodiet. Dat wil zeggen dat de dieren beschikken over zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtskenmerken.
Kolibries zijn niet de enige dieren die van uiterlijk kunnen veranderen om op het andere geslacht te lijken: dit gebeurt van leeuwen tot en met inktvissen en is feitelijk een vorm van mimicry.
Bijen, wespen en mieren. Bijen, wespen en mieren zijn goede voorbeelden van dieren die zich op deze manier voortplanten. Wel is er bij de bijen, wespen en mieren iets bijzonders aan de hand. Uit de onbevruchte eieren die vrouwtjes leggen komen alleen maar mannetjes.
De Indische wandelende tak, sommige kevers, beerdiertjes en vele bladluizen, maar ook sommige hagedissen, salamanders en slangen zijn voorbeelden van soorten met maagdelijke voortplanting. Ook bij de komodovaraan schijnt sprake te zijn van parthenogenese en bij de haai is dit waargenomen.
Die verandering heet gedaantewisseling of metamorfose. Alle insecten en amfibieën, zoals kikkers en salamanders, groeien zo op. Sommige geleidelijk, door groei of vervelling (onvolledige gedaanteverwisseling). Andere in één keer, door te verpoppen (volledige gedaantewisseling).
Wat wel bekend is, is dat de Groenlandse haai het oudste gewervelde dier ter wereld is! Schattingen tonen aan dat de haai soms wel 500 jaar oud kan worden. De leeftijd van de Groenlandse haai wordt bepaald door zijn ogen.
Wilde dieren zijn alle dieren die van nature in het wild voorkomen, behalve productiedieren, honden en katten.
Nooit levensvatbaar
Maar om de eicel zit een schilletje, en alleen een zaadcel van dezelfde diersoort kan door dat schilletje heen", legt Curfs uit aan Editie NL. "Een dier en een mens liggen te ver van elkaar vandaan. De eitjes herkennen elkaar simpelweg niet."
Regenwormen zijn hermafrodieten
Voor sommige soorten regenwormen, platwormen, schelpdieren en slakken is elk individu zowel vrouwtje als mannetje. De dieren hebben dus zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen. Deze hermafrodieten bevruchten meestal niet zichzelf, maar wisselen zaadcellen uit tijdens het paren.
Wetenschappers hebben ontdekt dat een krokodil haarzelf zwanger heeft gemaakt. Het vrouwtje creëerde een embryo die genetisch gezien voor 99,9 procent identiek was aan haarzelf.
Er zijn diersoorten die zonder tussenkomst van een mannetje eieren kunnen produceren waaruit jongen geboren worden. Deze ongeslachtelijke voortplanting noemt men “parthenogenese”. Parthenogenese is aangetoond voor sommige slangen, vogels, amfibieën en vissen waaronder zelfs haaien en roggen.
Een kween, kwee of freemartin is een onvruchtbaar dier dat geslachtskenmerken van beide geslachten bezit. Kwenen komen voor bij hoefdieren als runderen, varkens, schapen en geiten. Iedere kween is genetisch een vrouwelijk dier, waarbij in meer of mindere mate geslachtskenmerken van mannelijke dieren aanwezig zijn.
De bladluizen die rond half maart uit hun eitjes komen, zijn uitsluitend vrouwtjes die zonder tussenkomst van een mannetje – ongeslachtelijk dus – nakomelingen kunnen produceren. Eigenlijk klonen ze zichzelf dus!
Hermafrodiet. Vroeger werden mensen met mannelijke en vrouwelijke geslachtskenmerken 'hermafrodiet' genoemd. Hermaphroditus is de naam van een oud-Griekse god die borsten had en een penis. Deze term wordt nauwelijks nog gebruikt.
Niet alleen bij mensen komt het voor. Ook in de vogelwereld ondergaat een vrouwtje soms een geslachtsverandering. Het zijn met name oude eendenvrouwtjes die een mannelijk verenkleed kunnen krijgen en het wordt gezien als een typisch ouderdomsverschijnsel.
Als het vrouwtje doodgaat, neemt het oudste mannetje haar plaats in en verandert daarvoor in een vrouwtje. Het op twee na oudste mannetje in de school neemt dan de leeggekomen tweede plaats over en ontwikkelt zich tot geslachtsrijp mannetje.
Interseksuelen, vroeger hermafrodieten genoemd, hebben een lichaam met zowel mannelijke als vrouwelijke kenmerken. In de meeste gevallen wordt intersekse veroorzaakt door een gendefect. Er zijn heel veel verschillende vormen van interseksualiteit.
Hermafrodieten bezitten zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen en kunnen dus ook zichzelf bevruchten. Ondanks het gemak van deze aseksuele zelfbevruchting geeft de hermafrodiet toch de voorkeur aan mannetjes. Omdat dit meer nakomelingen oplevert en meer genetische variatie in het nageslacht.
Zo zijn er mensen die uiterlijke kenmerken hebben aan bijvoorbeeld de geslachtsorganen die we typisch benoemen als vrouwelijk en mannelijk. Een vagina met een clitoris die meer lijkt op een penis is een voorbeeld maar ook een vagina opening gecombineerd met een niet volgroeide penis komt voor.
Een mens kan onmogelijk zwanger worden van een hond en omgekeerd. Het genetisch materiaal laat dat niet toe.
“Chimpansees hebben 48 chromosomen: 23 paar autosomen en één paar geslachtschromosomen. Als een eicel van een vrouw zou fuseren met een zaadcel van een chimpansee, dan blijft er bij de eerstvolgende celdeling een chromosoom over. Dat kan niet, en als gevolg daarvan zal het bevruchte eitje afsterven.”
Vanaf dag 21 kan je dierenarts zwangerschap bij je hond herkennen met een echografie of een hormoontest.Ook kan je bij sommige honden al vanaf dag 1 merken of ze zwanger zijn, bijvoorbeeld omdat ze ochtendmisselijkheid hebben.
De meeste kwallen leven zo nog een tijdje voordat hun leven tot een einde komt. Dit geldt niet voor Turritopsis dohrnii. Dit diertje kan namelijk de taken van zijn cellen volledig veranderen om van zichzelf weer een poliep te maken. De kwal kan dan even niet meer zwemmen, maar hij wordt wel weer jonger.
Het domste dier ter wereld
Het aller domste dier is namelijk de kakapo. Dit dier loopt zonder zorgen op zijn vijanden af. Lange tijd had de kakapo geen vijanden maar tegenwoordig zijn er hermelijnen, honden en ratten. Allemaal vijanden van de kakapo.
Hij krijgt het predicaat 'vrolijkste dier ter wereld' toegedicht: de quokka. Deze wallaby – een klein soort kangoeroe – lacht namelijk altijd.