Een onderhuidse puist is een ontsteking die zich onder de huid bevindt. Deze ontsteking is gevuld met bloed en etter. Er is bij een onderhuidse puist geen wit of zwart kopje te zien.
Het haarzakje raakt gevuld met dode huidcellen en talg, vervolgens scheurt het haarzakje en stromen witte bloedcellen naar binnen. Dit zorgt voor de ontsteking. Kenmerkend voor papels is dat de ontsteking in eerste instantie niet gevuld is met pus, wat bij andere vormen van puistjes wel het geval is.
Een onderhuidse pukkel is een ontsteking onder je huid en drukt dus hard tegen de huid aan. Daardoor wordt hij rood en kan hij pijnlijk aanvoelen. Onderhuidse puisten ontstaan meestal op je gezicht, rug en billen, maar kunnen ook voorkomen op andere plekken van je lichaam.
Vaak geneest een steenpuist vanzelf. Soms moet de puist eerst 'rijpen' tot de huid vanzelf opengaat en de pus eruit komt. Bijna elke steenpuist geneest binnen een week, als de pus er eenmaal uit is. Ook als de puist niet openbreekt, geneest deze meestal binnen enkele weken.
Het ontwikkelt zich wanneer cysten zich diep onder je huid vormen. Dit kan het gevolg zijn van een combinatie van bacteriën, olie en dode huidcellen die vast komen te zitten in je poriën. Iedereen kan acne krijgen, maar cystische acne komt het meest voor bij mensen met een vette huid.
De behandeling
Wanneer u uw huid wilt helpen om de druk van de onderhuidse puist af te halen, kunt u ervoor kiezen om met behulp van een naald een gaatje te laten prikken in de verzwakte huid. Wij raden aan om dit door een gekwalificeerde huidpraktijk zoals Cryon, te laten doen.
Mee-eters en puistjes kun je beter niet uitknijpen. Daar wordt het vaak alleen maar erger van. Ook kun je littekens krijgen.
Middenin de rode zwelling ontstaat een gele puskop. U kunt ook een zwart puntje zien. Meestal breekt de steenpuist binnen een week open. Dan komt de pus er vanzelf uit en kan de huid genezen.
Het beste wat je kunt doen om een onderhuidse puist te voorkomen en vermijden, is je huid elke dag zorgvuldig reinigen en verzorgen. Peeling of exfoliëren van de huid kan ook helpen bij het verwijderen van dode huidcellen, overtollig vet en vuil van de huid, zodat je talgklieren niet zo eenvoudig verstopt raken.
Een steenpuist is te herkennen als een grote, rode, harde onderhuidse plek of bult. Deze puist kan zo hard zijn als 'steen'; vandaar de naam steenpuist. In de loop van een aantal dagen wordt de steenpuist rijper, barst uiteindelijk spontaan open en komt er etter vrij.
Zorg er uiteraard ook voor dat je handen schoon zijn. Pak vervolgens een naald - dit raden de meeste dermatologen aan - en ontsmet die met vuur. Laat 'm daarna afkoelen en veeg 'm schoon met alcohol. Prik vervolgens met de naald in het kopje van de pukkel en zorg dat het talg eruit komt.
Het klinkt gek, maar het is belangrijk om het puistje eerst te analyseren (zonder deze aan te raken) en jezelf de volgende vraag te stellen: is het puistje rijp? Dit kun je zien aan de kleur, puisten met een witte kop zijn namelijk rijp.
Hoe ziet een steenpuist eruit ? Er ontstaat een ontsteking van het dieper gelegen haarwortelzakje, welk begint met een rode bult die een pijnlijke, branderige of kloppend gevoel geeft. Na een paar dagen wordt deze bult harder en ontstaat er in het midden een gele puskop; de steenpuist is dan rijp.
De ontstoken talg zwelt vervolgens op en drukt de porie naar buiten, dit kan enkele dagen duren. De huid rondom de porie raakt geïrriteerd en wordt rood. Naar maten van tijd komt er een witte kop op het puistje te zitten. Dit is de ontstoken talg die je ziet door de bedekte porie heen.
Na het uitknijpen kun je een benzoylperoxide-gel op en rondom het plekje aanbrengen; deze gel remt de groei van de acne-bacterie. De gouden regel voor het uitknijpen van je pukkel is dat je het voorzichtig aanpakt.
Onder een puist zit vaak een holte (cyste) met pus. Als een puist openbarst, komt het pus naar buiten. Dit ruikt vies. Onder de huid ontstaan soms gangen (sinussen) met pus.
Dr. Swaab Trekzalf kan gebruik worden voor ontstekingen als gevolg van splinters, puisten en steenpuisten. De werkzame stof sulfobituminose ammonium heeft een zwak bacterie dodende werking en zorgt er bovendien voor dat de hoornlaag van de huid verweekt, waardoor de doorbraak van puisten kan worden bevorderd.
Lang verhaal kort: tandpasta droogt inderdaad je puistjes uit, maar de kans dat je je huid erdoor irriteert is vele malen groter. Die tandpasta kun je dus maar beter gebruiken waar hij voor bedoeld is: je tanden schrobben.
Nooit uitknijpen
Insmeren met trekzalf (wit of zwart) werd vroeger veel geadviseerd, maar omdat het overgevoeligheid kan veroorzaken kun je het beter niet gebruiken. Als je wilt proberen de rijping van de steenpuist te versnellen, zodat de steenpuist wellicht sneller verdwijnt, kun je er warme compressen op leggen.
Als de steenpuist rijp is en openbarst, vermindert de pijn snel omdat de druk er af is. De rijping van een steenpuist kan versneld worden door een warm kompres (bijvoorbeeld een in warm water gedrenkte schone doek of pluk verbandwatten) op het ontstoken gebied te leggen. Dit werkt bovendien pijnstillend.
Een karbonkel heeft meer dan één krater (huidopening) en is ernstiger dan een gewone steenpuist, omdat deze dieper doordringt in de huid. Hierdoor kan het onderliggende weefsel worden aangetast. Negenogen kunnen overal op de huid ontstaan waar haargroei is, maar vaak ontstaan ze in de nek.
Wanneer de infectiehaard zich vanuit het haarzakje uitbreidt naar de omliggende huid en het onderhuids weefsel, dan ontstaat een huidabces of furunkel ('zevenoog'). Een verzameling van meerdere furunkels noemt men een karbonkel ('negenoog').
Heb je last van acne en een erg droge huid door bv behandeling met roaccutane of benzoylperoxide dan kan een dun laagje vaseline wel weer goed doen. Vaseline houdt het verdampen van water tegen, maar niet het uitvloeien van talg. Het verstopt de porien dus niet.
Probeer zoveel mogelijk van je puistjes af te blijven ! Het is erg verleidelijk om gele puistjes en mee-eters met je vingers uit te knijpen. Beter een rood plekje dan een vies geelkopje in je gezicht. Het advies is echter om zoveel mogelijk van de puistjes af te blijven, vooral van de geelkopjes.
Maar alléén als het puistje al een wit puntje heeft. Het beste is om er met een gesteriliseerd naaldje in te prikken en het opgehoopte talg voorzichtig naar buiten te drukken. Maar werk schoon! Pijnlijke, meer onderhuidse rode bultjes en pukkels zal je niet zo kunnen uitknijpen.