Op de lippen, de tong, het tandvlees en het overige mondslijmvlies kunnen door verschillende oorzaken bruine en soms bruin-zwarte, vrijwel altijd onschuldige verkleuringen optreden. Deze worden meestal veroorzaakt door hetzelfde pigment (melanine), dat de huid bruin verkleurt bij blootstelling aan zonlicht.
Bij rokers zie je soms kleine rode stippen in de mond, door ontsteking van kleine speekselklieren, en een rode streepvormige zone in het midden van de tong. Overdreven gebruik van mondwater irriteert het mondslijmvlies. Dit uit zich in kleine rode vlekken in de mond, die dagelijks van plaats veranderen.
Klachten en symptomen bij ziekten van de tong
De klachten bij tongproblemen zijn verschillend. Vaak is er sprake van pijnklachten, een zwelling of een branderig gevoel. Soms verandert ook het uiterlijk van de tong bijvoorbeeld door een verkleuring (meestal wit of rood) of gladde plekken op de tong.
Hoe ziet een gezonde tong eruit
Een gezonde tong is licht bobbelig (papillen) mooi egaal roze tot licht rood, zonder ruwe oppervlakken, groeven of andere oneffenheden en heeft geen geur.
Hoe herken je een mondschimmel? Een Candida schimmelinfectie (spruw) is vaak te herkennen aan witte, soms pijnlijke, plekjes op de tong, de binnenkant van de wang of tegen het gehemelte. De witte aanslag op de tong kan een branderig gevoel geven. Ook zie je soms rode verkleuringen op het mondslijmvlies.
Een gezonde tong is roze. Wanneer er een overmaat aan hitte in het lichaam is, zal de tong rood zijn. Is er koude, dan is hij bleek of zelfs paarsachtig. Daarnaast kijk je naar de kleur op specifieke delen van de tong, die daarmee iets vertellen over blokkades in de organen die ermee verbonden zijn.
Hoe kom je weer aan een gezonde, roze tong? De beste manier om de aanslag van je tong te poetsen is door gebruik te maken van een tongreiniger met borstelhaartjes én een schrapertje ineen. Leukoplakie komt vaak door te roken.
Houd de tong in de gaten
Kleine bultjes aan beide zijkanten van de tong kunnen meestal geen kwaad, maar als er maar aan één kant een bultje zit kan het juist weer kwaadaardig zijn. Ook onverklaarbare rode of witte delen op de tong of knobbeltjes (zeker als ze geen pijn doen) kunnen op tongkanker wijzen.
Mondbranden is een klacht die vrij veel voorkomt met name bij mensen tussen de veertig en zeventig jaar. Mensen die last hebben van mondbranden hebben een pijnlijk en/of branderig gevoel in de mondholte. Mondbranden kan een klacht op zich zijn maar het kan ook een verschijnsel zijn bij een andere aandoening.
Achteraan de tong zitten grotere smaakpapillen. Die zien eruit als bultjes. Dit is normaal en hoort zo.
In Nederland krijgen ieder jaar ongeveer 800 mensen te horen dat ze tongkanker in het voorste deel van de tong hebben, of mondkanker. De cijfers van deze 2 kankersoorten worden samengenomen. Mond- en tongkanker komen evenveel voor bij mannen als bij vrouwen. De meeste patiënten zijn ouder dan 60 jaar.
Bij een haartong zit er een gekleurd laagje op uw tong. Het kan lijken alsof er haren op uw tong zitten. Een haartong kan komen door bijvoorbeeld roken, medicijnen, veel koffie of thee drinken of uw tanden niet vaak poetsen.
Begin met het reinigen altijd achter op de tong en schraap vervolgens langzaam naar voren. Voorkom kokhalsneigingen door in te ademen wanneer je bij het achterste gedeelte van de tong bent. Herhaal deze schraapbeweging totdat er geen plaque meer op de reiniger achterblijft. Maak de tongreiniger na gebruik goed schoon.
Candidose van het mondslijmvlies is niet besmettelijk. Tussen de zijn verschillende soorten bacteriën en gisten in de mond bestaat een zeker evenwicht.
Poets de tong dagelijks, aansluitend op het poetsen van de tanden. Dit kan met een gewone tandenborstel of tongschraper, maar gebruik geen tandpasta. Ga twee keer over de rug van de tong. Begin zo ver mogelijk achteraan op de tongrug en borstel of schraap in één beweging naar voor.
Regelmatig tongschrapen is zinvol
Maar het is wél zeker dat regelmatige reiniging zinvol is bij een slechte adem. Tongschrapen verwijdert de stankproducerende bacteriën niet alleen; er ontstaat ook een nieuw evenwicht waarbij de 'goede' bacteriën de kans krijgen om de veroorzakers van slechte adem terug te dringen.
Een schimmelinfectie in de mond- en keelholte gaat vaak vanzelf over. Zijn de klachten hevig, of wil een baby niet drinken, dan kan een arts medicijnen voorschrijven. Mondschimmel wordt dan behandeld met een gel of een drankje op basis van miconazol, fluconazol of een ander schimmeldodend middel.
Een Candida infectie in de mond (spruw) kan verschillende oorzaken hebben zoals het gebruik van medicijnen die geïnhaleerd worden (bijvoorbeeld bij astma) of antibioticagebruik. Mogelijk kunnen klachten ook ontstaan door een slecht passend kunstgebit en een verminderde weerstand.
De oorzaak van zwarte haartong is niet precies bekend. Het wordt soms gezien na antibioticagebruik. Ook komt het voor bij personen met een slechte mondhygiëne, bij roken, alcohol- en koffiegebruik, en bij gebruik van sommige mondspoeldranken zoals waterstofperoxide en chloorhexidine.
Eet friszure producten
Het eten van friszure producten zorgt voor de aanmaak van dun speeksel. Denk aan producten als ananas, augurk, komkommer, zilveruitjes, appel, tomaat, citroen of sinaasappel.
Overdreven rode tong
Hoewel een té rode tong een symptoom kan zijn van een Kawasaki ziekte (vooral bij kinderen tot 5 jaar), wordt het veel vaker geassocieerd met een vitaminegebrek, zoals foliumzuur of B-12. De oplossing hiervoor is om simpelweg een vitaminesupplement toe te voegen aan uw dagelijkse routine.
Iemand met een ruwe tong heeft meer kans op tongbeslag en dus op halitose. Ouderen hebben meer tongbeslag dan jongeren. Oplossing: Reinig uw tong dagelijks met een tongreiniger.