We praten over een 'verborgen' gebrek, als het gebrek al vóór de overdracht in of rond de woning aanwezig was, maar niet door u is opgemerkt. Belangrijke vraag voor de aansprakelijkheid is of u het gebrek als koper had moeten opmerken. We noemen dit ook wel de onderzoeksplicht van de koper.
Soms merkt u na de levering dat iets niet in orde is aan uw koopwoning. Als u dit voor de overdracht niet had kunnen ontdekken, is het een verborgen gebrek. Soms is verkoper 'aansprakelijk' voor het gebrek. Dat betekent dat hij het gebrek moet repareren, of de reparatiekosten moet betalen.
Een veelvoorkomende verborgen gebrek is een lekkage. De lekkage is echter het gevolg van een gebrek. Dit is ontstaan doordat het afvoerputje van de douche niet functioneerde. Het verborgen gebrek in dit geval is het afvoerputje maar niet de lekkage zelf.
Als verkoper blijf je aansprakelijk voor gebreken gedurende twee jaar nadat de koper het gebrek heeft gemeld, of redelijkerwijs had kunnen melden. De koper kan die termijn steeds verlengen door de verkoper eraan te herinneren dat hij hem aansprakelijk houdt voor het gebrek.
Mededelingsplicht verkoper
Als de verkoper op de hoogte is van een gebrek dat het normaal gebruik van de woning in de weg staat, dient hij dit aan de koper mee te delen. Doet hij dat niet, dan is de verkoper in beginsel aansprakelijk voor de schade die de koper vanwege het verborgen gebrek lijdt.
Bewijzen verborgen gebreken maar hoe? Als koper dien je dus te bewijzen dat de verkoper bewust of onbewust gebreken niet heeft gemeld. Ofwel deze heeft verzaakt in zijn of haar mededelingsplicht. Ook dien je verborgen gebreken in kaart te brengen als koper voordat je een (geronde) klacht indiend bij verkoper.
Voor verborgen gebreken die binnen vijf jaar na aankoop ontdekt worden, kan de verkoper – en in sommige gevallen de makelaar – nog aansprakelijk gesteld worden. Op voorwaarde dat de koper nog niet eerder op de hoogte was van het gebrek en dat is aan te tonen dat het is ontstaan voordat de eigenaar de woning betrok.
Het moet gaan om gebreken die je zelf niet had kunnen opmerken en die de verkoper ook niet heeft gemeld. Bijvoorbeeld, als er een grote scheur in de muur zit, had je dit wel kunnen zien toen je de woning ging bezichtigen. Dit is dus geen verborgen gebrek.
U moet verborgen gebreken in huis binnen een redelijke termijn aankaarten bij de verkoper van de woning. Deze redelijke termijn wordt gezien als maximaal twee maanden na het ontdekken van het gebrek.
Een typisch voorbeeld van een verborgen gebrek is opstijgend vocht, in zoverre het niet zichtbaar is (bijvoorbeeld door loshangend behang, schimmelvorming op een zichtbare plaats of een muffe geur, … enzovoort), of scheuren in de muren door een slechte fundering.
Voorbeelden van verborgen gebreken kunnen zijn, verborgen asbest, een onzichtbaar vochtprobleem of houtrot. Deze gebreken heeft de koper voor de aankoop van de woning niet kunnen zien. Het kan overigens ook zo zijn dat deze gebreken ook niet bekend waren bij de verkoper.
Een ernstig gebrek is een gebrek waardoor de hechtheid van de woning in gevaar komt en dat alleen met kostbare ingrepen valt te herstellen. De garantie voor een dergelijk gebrek loopt af 10 jaar na oplevering.
In grote lijnen komt het erop neer dat de koper van een woning de verkoper aansprakelijk kan stellen voor verborgen gebreken als: Het gebrek voor de koper niet zichtbaar of kenbaar was. Het gebrek het normale gebruik van de woning verhindert. Een door de koper beloofde eigenschap niet aanwezig is.
Gebrek voor jouw rekening
In principe komen alle kosten voor het oplossen van (verborgen) gebreken na de overdrachtsdatum voor jouw rekening. Naast lekkage zijn andere veelvoorkomende verborgen gebreken: Asbest. Boktor of houtworm.
U wilt er dan ook niet aan denken dat u na de aanschaf te maken krijgt met onvoorziene problemen. Soms kunnen deze verborgen gebreken worden genoemd, wanneer deze voorafgaand aan de verkoop aanwezig waren, maar pas daarna zichtbaar werden. Voorbeelden zijn daklekkage, houtworm, asbest, maar ook een kapotte cv-ketel.
Dat is namelijk een zichtbaar gebrek (vochtvlek, schimmel, rot hout ...). Het is belangrijk om alle zichtbare gebreken te melden voordat je de verkoopovereenkomst ondertekent. Daarna kan je de schuld niet meer bij de verkoper leggen. Verborgen gebreken zijn niet zichtbaar tijdens een bezoek.
Verborgen gebreken worden opgenomen in het koopcontract. Het kan zijn dat een afspraak in het koopcontract op belangrijke onderdelen de wettelijke regels over de verborgen gebreken opzijzetten. Het is mogelijk om een aantal clausules op te nemen in de koopovereenkomst die aansprakelijkheid uitsluiten.
Wil je dat de verkoper alsnog meewerkt aan de eigendomsoverdracht, dan vorder je na de termijn van acht dagen nakoming van de overeenkomst. Je kunt dan een boete vorderen van 0.3% van de koopsom per dag, met een maximum van 10% van de koopprijs.
Na de drie dagen bedenktijd is de aankoop - mits anders beschreven in het koopcontract – definitief. Na deze bedenktijd kun je nog steeds onder het koopcontract uitkomen, maar ben je verplicht om een boete betalen van 10% van de verkoopprijs.
Wordt u geconfronteerd met een gebrek, dan is het dus zaak om te bepalen of dit gebrek een normaal gebruik van de woning in de weg staat. Bij een lekkende kraan zal dit niet het geval zijn. Bij een lekkend dak kan dat anders liggen. Deze gebreken hadden door een bouwkundige keuring aan het licht kunnen komen.
Bouwkundige gebreken zijn gebreken die niet met het blote oog zijn waar te nemen, maar die naar buiten komen nadat u het huis al hebt gekocht. U kunt de verkoper hier in veel gevallen achteraf op aanspreken.
Uit vaste rechtspraak volgt dat 'normaal gebruik' erop neer komt dat in de woning kan worden gewoond op een voldoende veilige manier, met een redelijke mate van duurzaamheid en zonder dat het woongenot wezenlijk wordt aangetast.
De belangrijkste documenten en/of attesten zijn: het bodemattest, het stedenbouwkundig uittreksel, het postinterventiedossier (PID), een keuringsverslag van de elektrische installatie en het energieprestatiecertificaat (EPC).
Met een ouderdomsclausule wordt de aansprakelijkheid voor de verkoper beperkt mochten er zich na verkoop (verborgen) gebreken voordoen. Het gaat hierbij alleen om gebreken die niet bij de verkoper bekend waren ten tijde van de verkoop.