Over het algemeen gebruikt iedereen de term as, maar hetgeen wat er daadwerkelijk overblijft na een crematie zijn de 'gecremeerde resten'. Dit is dan ook de juiste term. De gecremeerde resten bestaan uit verpulverde botten die vervolgens met een speciale machine worden vermalen tot een fijne poeder.
Bij het cremeren wordt de kist in een crematieoven geplaatst. De kist vergaat daarbij door de hitte. Voorafgaand aan een crematie is er vaak een uitvaartdienst of een kerkdienst, maar het hoeft niet. Na het afscheid brengt de uitvaartondernemer de kist naar de ovenruimte, waar de uiteindelijke crematie plaatsvindt.
De as ziet er inderdaad uit als as van een sigaret. Een sigaret biedt ook wel een aardige vergelijking, omdat u weet dat de as niet altijd meteen fijn is, maar soms als een kegeltje in de asbak valt. Dat is vergelijkbaar met de as van een mens, die ook door wrijving en malen fijn wordt gemaakt.
In principe mag je alle makkelijk verteerbare voorwerpen meegeven in de kist. Ook tekeningen van kinderen, brieven, bloemen en foto's (zonder fotolijstje uiteraard!) mogen mee. Daarnaast vinden veel kinderen het fijn om een lievelingsknuffel mee te geven aan een overleden persoon.
Het is zeker geen kwestie van weken of maanden. Voor een lijk in een kist helemaal verteerd is (verdwenen is), moet u aan tientallen jaren denken. Soms kun je na honderden jaren nog skeletten of delen van skeletten op een oude begraafplaats vinden. Soms is na 20 of 30 jaar alles helemaal weg.
Natuurlijk mag iemand de overledene op de mond kussen maar men moet wel rekening houden dat daar veel bacteriën aanwezig zijn. Het is wellicht een vervelend praatje maar direct na het overlijden begint het lichaam met het ontbindingsproces. Die lichaamssappen moeten weg en dat gaat vaak via de mondhoeken.
Het wit-grijze poeder is de as
Wat men uit de crematieoven haalt na crematie, is een menselijk lichaam maar dan enkel de botten. De vermaling van deze botten of beenderen, zorgen voor het wit-grijze poeder dat we kannen: as.
De weke delen van een lichaam zoals ogen en ingewanden zijn na enkele weken of maanden weg. Het spierweefsel (zeg maar het vlees) gaat veel en veel langzamer. Dat komt omdat er in de grond vrij weinig zuurstof doordringt, waardoor er een langzame stofwisseling en langzaam ontbindingsproces is.
Bij een crematie wordt de temperatuur in een crematieoven opgedreven tot het niveau dat de kist vanzelf ontvlamt. Daarmee start de crematie. Het lichaam van de overledene wordt gereduceerd tot as en een groot deel van de botten. De botten verbranden dus niet helemaal tijdens de crematie.
Verbrandt het hele lichaam tijdens een crematie, dus ook de botten? Nee, de botten vallen uit elkaar, doordat elementen hiervan verdampen. Na de crematie worden de asresten vermalen tot as.
Eén van de stoffen die het makkelijkst vergaan, zeker wanneer het over 100% katoen gaat. In een (georganiseerd) composteringsproces zou het materiaal ongeveer na 1 week tot 5 maanden verdwenen moeten zijn.
Elk geval is anders. De wetgever gaat er van uit dat na een begraving van 10 jaar een lichaam helemaal geskeletteerd is. Dat houdt in dat alleen de belangrijkste grote botten over zijn. Bij sommige mensen zal dit al na 5 of 7 jaar het geval zijn, afhankelijk van de omstandigheden.
Van een volwassen persoon blijft ongeveer 1,5 kg as over na een crematie.
Op het ander lint komen de namen van wie het rouwwerk is. Een derde rouwlint in het midden is ook mogelijk. Wanneer het een crematie betreft wordt er nooit gekozen voor “Rust zacht” omdat dit verkeerd kan overkomen bij de nabestaanden. Er passen 50 tekens (inclusief spaties) op een rouwlint.
Als volwassene contact hebben met een overleden dierbare is mogelijk. Alleen is de mate waarin dit lukt afhankelijk van jouw persoonlijke proces en status. Soms wil je ze zo graag spreken, alleen heb je toch nog hulp nodig van bijvoorbeeld een medium of helderziende om dit te kunnen doen.
Binnen twee weken na intreding van de dood komen producten van ontbinding uit de lichaamsopeningen zoals uit de mond, de neus, de anus en eventuele andere lichaamsopeningen (bijvoorbeeld wonden). De stank van rotting is op dit moment overweldigend aanwezig.
Na de verzorging kan men bij een intacte huid van zowel de overledene, als nabestaande of verzorger, iemand zonder problemen aanraken. Voor het sluiten van de ogen, is het vaak al voldoende ogen direct na het overlijden met de vingers dicht te strijken.
Als er wordt gesproken over het schoonmaken na een overlijden of onopgemerkte dood, ligt de nadruk vaak op het risico van bloed overdraagbare ziekteverwekkers. Dit zijn ziektekiemen die in bloed leven en zeer veel ellende kunnen veroorzaken. Sommige van deze ziektekiemen worden bacteriën genoemd en anderen virussen.
Het crematieproces
De duur van de crematie hangt af van het soort oven, het gewicht van de overledene en de kist. Gemiddeld duurt het verbrandingsproces 55 minuten tot anderhalf uur, maar het kan ook korter of langer duren.
De as van mijn vader was poedervormig en licht- tot midden grijs van kleur. Die van mijn moeder was heel donkergrijs en bestond voor het grootste deel uit kleine sinteltjes.
In Nederland wordt na een crematie niet meteen het as vrijgegeven. Hiervoor is een vaste periode van 1 maand vastgelegd in de As-wet. Een reden hier van is dat de overheid hierdoor nog een maand de mogelijkheid heeft het as te onderzoeken.
Hier bestaan geen regels voor. Om een overledene wel of niet thuis op te baren is een vrije keuze. Ook om hem 's nachts alleen te laten. De meeste mensen laten een overledene niet alleen in huis en zorgen voor een wake; dat is een kwestie van gevoel.
Dit vetlaagje beschermt ons tegen invloeden van buitenaf. Bij de levende mens wordt dit laagje steeds opnieuw aangemaakt. Bij overlijden stopt dit proces. Doel ter conservering is om dit laagje zoveel als mogelijk in stand te houden zodat bescherming tegen invloeden van buitenaf blijft bestaan.
Grofweg kan je aanhouden dat massief vuren- of populierenhout 10 tot 15 jaar goed blijft. Eikenhout en tropisch hout 25 tot 50 jaar. Wanneer je kiest voor een fineer houten kist, dat is spaanplaat met een heel dun laagje hout eroverheen, moet je rekening houden met een houdbaarheid van een maand.