Een systeem bestaat uit elementen (ook wel entiteiten of componenten genoemd). Een element kan verschillende gedaanten aannemen. Het kan een persoon zijn, een organisatie, een machine, etc. De elementen zijn aan elkaar gerelateerd.
Een systeem is een entiteit die is samengesteld uit meerdere kleinere, met elkaar samenhangende, of op elkaar inwerkende componenten, en die door de relaties tussen de componenten enige mate van samenhang, ordening en complexiteit vertoont.
Systemen regelen het dagelijkse functioneren van de organisatie en leveren informatie voor de besturing daarvan. Ze bestaan uit regels en procedures. Deze kunnen formeel en expliciet ontwikkeld of informeel en impliciet ontstaan zijn. Formele systemen kunnen geheel of gedeeltelijk zijn geautomatiseerd.
2. Systeemperspectief: De achterliggende gedachte van dit perspectief is dat de betrokken partijen niet los kunnen worden gezien van het 'systeem' waar men deel van uitmaakt en de regels die daar gelden.
De systeemtheorie stelt dat organisaties onderdeel uitmaken van de omgeving. De organisatie beïnvloedt de omgeving en wordt tegelijkertijd door de omgeving beïnvloed. Dit wordt in het vakgebied Organisatie & Management ook wel de Contingentiebenadering genoemd.
De systemische benadering helpt zichtbare en onzichtbare dynamieken en daarbij horende patronen, symptomen en verborgen mechanismen in beeld te krijgen en het onbewuste bewust te maken.
Systeemdenken is een wetenschappelijke benadering die tracht overzicht van het geheel te behouden, in plaats van zich te concentreren op afzonderlijke onderdelen zonder te overwegen welke rol deze delen in het groter geheel spelen.
Systeemtherapie is een specifieke vorm van psychotherapie die zowel gaat over individuele begeleiding, gezinstherapie als relatietherapie. Binnen de psychologie duidt het woord 'systeem' op het sociale systeem waar mensen deel van uitmaken, zoals een gezin en een bredere familie daarrond.
behandeling, compositie, instelling, opzet, ordening, regeling, rangschikking, samenstelling, schikking, stelsel, structurering, structuur, systeem, vorming.
Systeemgericht werken houdt in dat je gedrag interpreteert als een logische reactie op wat er in het systeem als geheel gebeurt, en dat je daar vanuit verschillende perspectieven naar kijkt.
Systeemdynamiek is de interactie tussen verschillende onderdelen van een geheel. Zo is er in een ecosysteem sprake van interactie tussen allerlei organismen. Minder insecten bijvoorbeeld kan leiden tot een slechte fruitoogst en een afname van vogels.
Met systeemdenken plaats je de relaties tussen alle systeemdelen in een model.Zo leer je begrijpen hoe die relaties het gedrag van het hele systeem beïnvloeden over tijd. Disciplines zoals geneeskunde en economie gebruiken systeemdenken om onderlinge afhankelijkheden te begrijpen en te ontwarren.
Systeemgerichte gezinscoaching is een vorm van thuishulp aan gezinnen waarbij een of beide ouders een lichte verstandelijke beperking hebben en de kinderen een vertraagde of bedreigde ontwikkeling laten zien.
De basis van de systeemtheorie ligt in het midden van de vorige eeuw bij Von Bertalanffy, een Oostenrijks-Amerikaanse bioloog. Hij stelde gedrag van een organisme gelijk aan een systeem of 'a set of elements in interrelations'.
Systemische vragen geven informatie over de ordening, de betrokkenen, de oorsprong en de bestemming van het systeem. Dit is voelbaar andere informatie dan wanneer we enkel kijken vanuit het paradigma van problemen die we met een oplossing kunnen fixen.
Je bent systemisch bewust wanneer je begrijpt dat er systemen bestaan en dat het handelen van de personen erin beïnvloed worden door de kracht van het systeem als geheel.
'Systematisch' betekent: ordelijk en samenhangend volgens een systeem. Dit doe je op verschillende manieren. In het meer traditionele maatschappelijk werk is de regulatieve methodische cyclus vaak leidend.
Het woord systemisch was oorspronkelijk een medische term voor 'heel het lichaam betreffend', zoals in: Deze infectie uit zich eerst lokaal, maar kan later systemisch worden. Vandaaruit kreeg het ook de betekenis 'systeembreed'. Het verschil met systematisch is dus heel duidelijk.
Lokale effecten ontstaan op de plaats van het eerste contact met het middel; Systemische effecten ontstaan na opname van de verbinding in het lichaam.
Bij een systeemgerichte aanpak ben je niet gericht op het vinden van oorzaken, maar op de interacties die het gedrag begrijpelijk maken. Daarbij is de beteke- nis van het gedrag voor de betrokkenen van belang.
Een Individueel Entertainment Systeem (IES) is een systeem dat de buspassagier de mogelijkheid geeft om onafhankelijk van de andere passagiersmaakt contents (films, series, muziek, etc.)te kiezen. Anders gezegd, met een IESkan de passagier beslissen wanneer en hoe lang hij entertainment wil.
Door alle transities in de zorg neemt de complexiteit toe. Met een systemisch interventiekader wordt niet alleen geïntervenieerd in de eigen werkpraktijk, maar wordt ook steeds de verbinding met de omgeving (her) vormgegeven. De omgeving is gigantisch en bevat in feite alles buiten het systeem.
De systeemtheorie plaatst de mensn in hun sociale context en probeert vanuit dat perspectief te begrijpen wat er speelt. Waar de psychologie dus vaak op het individu inzoomt, zoomt de systeemtheorie als het ware uit. Op die manier komen alle relaties in beeld, die zo bepalend zijn voor het persoonlijk functioneren.
Systemisch werk laat zien welke onderliggende dynamieken en patronen bewegen in de organisatie en de teams. Zo krijg je inzicht in wat er speelt in de onderstroom – en wat er nodig is om verder te kunnen.