"Grotere klassen, minder lessen en een groter risico op voortijdig schoolverlaten. Dat zijn de mogelijke gevolgen van het lerarentekort, zoals dat zal ontstaan als er nu geen maatregelen genomen worden", schreef de Onderwijsraad al in 2006.
De steden Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht en Almere (de G5) komen gemiddeld 14 procent aan leraren tekort, schreef het Onderwijsblad al eerder. Voor de rest van Nederland is dat gemiddeld 8 procent. Onderlinge verschillen zijn groot, maar er is geen regio meer zonder lerarentekort.
Het structurele probleem is niet de hoge werkdruk, de hoeveelheid burn-outs, het achterblijvende salaris, of – met al die dingen samenhangend – het lerarentekort. Dat zijn symptomen. Het werkelijke probleem ligt dieper. De overheid kreeg de afgelopen dertig jaar steeds minder te zeggen over het onderwijs.
Het landelijke lerarentekort bedraagt op dit moment ongeveer 9100 fte, dat is 9% van de werkgelegenheid voor leraren. Vooral scholen met een complexe leerlingpopulatie (een hoge schoolweging) worden door tekorten getroffen. De grootste tekorten liggen in het speciaal basisonderwijs.
In het primair en voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs zijn de laatste jaren minder nieuwe leraren bijgekomen. Ook gaan er de komende jaren veel leraren met pensioen en is er krapte op de arbeidsmarkt. Hierdoor is een lerarentekort ontstaan.
De tekorten zijn het grootst bij wis-, natuur- en scheikunde, informatica, klassieke talen, Frans, Duits en Nederlands.
Er zijn wel enkele eisen. Bijvoorbeeld: je hebt minimaal een afgeronde hbo-opleiding óf een afgeronde mbo-opleiding met minimaal drie jaar praktijkervaring in het vak waarin je les wilt geven. Om te bewijzen dat je praktijkervaring hebt, kun je een ervaringscertificaat (EVC ) overwegen.
Een leraar in het primair onderwijs (po) verdient tussen € 3.500 en € 7.190 per maand. Dat is inclusief onder andere vakantiegeld en een eindejaarsuitkering. Het primair onderwijs bestaat uit het (speciaal) basisonderwijs en (voortgezet) speciaal onderwijs.
In het jaarverslag De Staat van het Onderwijs blijken de problemen die al vaker geconstateerd werden in talloze nationale en internationale rapporten verder verdiept: de scheidslijnen tussen kansrijke en kansarme leerlingen zijn scherper, de schooladviezen in groep 8 zijn lager, de hoeveelheid scholieren die niet ...
De collegegeldtarieven worden ieder jaar opnieuw vastgesteld. Het wettelijk collegegeldtarief voor studiejaar 2021-2022 bedraagt € 1.084. Dit bedrag kan afhankelijk van je persoonlijke omstandigheden verschillen.
De school is een door het ministerie van OCW bekostigde, erkende of aangewezen instelling. U kunt geen reguliere studiefinanciering meer krijgen, ook niet in de vorm van een lening of studentenreisproduct. U vraagt de tegemoetkoming aan vóór het einde van het studiejaar (31 augustus).
een afgeronde mbo-opleiding met minimaal 3 jaar praktijkervaring in het vak waarin u les wilt geven. Daarnaast beschikt u op basis van uw opleiding en ervaring over een kwalificatieniveau vergelijkbaar met hbo- of wo-niveau. Het bevoegd gezag van de opleiding beoordeelt uw niveau.
De vakken waarin tekorten spelen, zijn meestal de bètavakken (natuurkunde, scheikunde en wiskunde), Nederlands, Engels, Duits, klassieke talen en techniek. In sommige regio's zijn er geen tekorten, omdat de uitstroom van leraren gelijk opgaat met de krimp van het aantal leerlingen.
U heeft een afgeronde hbo-opleiding leraar basisonderwijs (pabo) nodig om als leraar in het gehele basisonderwijs te mogen werken. Binnen de opleiding zijn specialisaties mogelijk, bijvoorbeeld naar leeftijdscategorie (jonge kind of oudere kind). Maar u moet aan alle eisen voldoen om uw diploma te halen.
Het inhalen van die leerachterstanden is extra moeilijk door het lerarentekort. Scholen hebben extra geld gekregen, maar dat geld uitgeven aan personeel is op meerdere plekken heel moeilijk. Leraren zijn immers vaak niet te vinden. Invaldocenten bleken dit jaar al helemaal schaars te zijn geworden.
De belangrijkste redenen voor beginnende leraren – in zowel primair als voortgezet onderwijs – om te stoppen, liggen op het persoonlijke vlak of hebben te maken met het beroep en de school. Persoonlijke problemen en ziekte kunnen aanleiding zijn om uit het onderwijs te stappen.
Speciaal basisonderwijs (SBO)
Het speciaal basisonderwijs is voor kinderen die het niet redden op een gewone school. Het gaat vaak om kinderen met leerproblemen of gedragsproblemen, zoals ADHD, dyslexie, autisme of kinderen die moeite hebben met leren.
Er is een groeiend tekort aan leraren, maar ook aan onderwijsassistenten. De overheid probeert dit recht te trekken door het aanbieden van betere salarissen. Wie voor het beroep onderwijsassistent kiest, heeft een goed toekomstperspectief.
Met name de tekortvakken wiskunde, natuurkunde, scheikunde, klassieke talen, Duits, Frans en Nederlands lijden onder het tekort. In opdracht van het ministerie van OCW hebben het CAOP, MOOZ en CentERdata daarom onderzoek gedaan naar deze tekortvakken en de vakspecifieke knelpunten en oplossingen in kaart gebracht.
Al jaren is er sprake van een tekort aan leerkrachten, maar het is notoir moeilijk om dat in concrete cijfers te gieten. Vanochtend schatte GO!- topman Koen Pelleriaux het tekort voor zijn onderwijskoepel op zo'n 2.000 voltijdse equivalenten.
Om onderwijsassistent of klassenassistent te worden heeft u een diploma van de mbo-opleiding tot onderwijsassistent nodig. Er zijn verder (nog) geen wettelijke bekwaamheidseisen voor deze beroepen.
Een docent Nederlands word je door de lerarenopleiding Nederlands (dit is op hbo-niveau) te volgen of door Nederlands aan de universiteit te studeren. Doe je de universitaire studie Nederlands en wil je tweedegraads docent worden, dan kun je in het tweede of derde studiejaar de minor Educatie volgen.
De beste manier om te kijken of het onderwijs iets voor jou is: loop een dag of meerdere dagen mee op een school. Je ziet het werk van een leraar, je maakt kennis met de doelgroep waar je les aan gaat geven en je ervaart de sfeer op een school. Veel scholen staan open voor meeloopdagen.