De strafeis van de officier van justitie, het requisitoir. De visie van de verdediging, het pleidooi. De tweede ronde, reactie van de officier en daarna van de advocaat re- en dupliek. Het laatste woord van de verdachte.
Meestal begint een strafzaak bij de politie. De officier van justitie besluit vervolgens wel of niet te vervolgen. Bij vervolging doet de rechter een uitspraak (vonnis). In het strafrecht geldt dat de verdachte onschuldig blijft totdat het tegendeel is bewezen.
Rechtszaken beginnen verschillend. Iemand kan een verzoek indienen om iets gedaan te krijgen. De rechter moet bijvoorbeeld beslissen of iemand alimentatie moet betalen. Andere civiele zaken beginnen ook met een dagvaarding die door de deurwaarder wordt uitgebracht en waarin precies staat wat de eisende partij wil.
Bewijsregels. In hoofdlijnen en vrij vertaald gelden de volgende bewijsregels binnen het strafrecht; Voor een bewezenverklaring zijn slechts twee bewijsmiddelen nodig. Dit noemen we ook wel het strafrechtelijk bewijsminimum.
Als iedereen zit en de rechters komen binnen roept de Bode hardop: 'de rechtbank', waarop iedereen moet gaan staan. Ook kan het zijn dat de Bode tijdens de rechtzitting zorgdraagt voor het contact tussen de rechters onderling of met bijvoorbeeld de advocaten.
U en uw raadsman gaan de rechtszaal in. De rechter opent de zitting en zal uw persoonsgegevens (naam, adres, geboortedatum) met u doorlopen. Hij wil zeker weten dat degene die in het proces-verbaal staat ook degene is die tijdens de zitting voor hem staat. Ook controleert de rechter welke andere personen aanwezig zijn.
Een verdachte vier jaar laten wachten op de behandeling van zijn zaak is in strijd met artikel 6 van het Europese verdrag voor de rechten van de mens. Daarin wordt iedere burger een eerlijk proces gegarandeerd.
De rechter
Rechters hebben het laatste woord bij conflicten, overtreding van regels of een misdaad. Ze beslissen of iemand de wet heeft overtreden of schuldig is aan een misdrijf. In hun vonnis leggen ze een passende maatregel of straf op. Het oordeel van de rechter is bindend.
Een rechter kan schriftelijk of mondeling uitspraak doen. De uitspraak wordt schriftelijk vastgelegd en ondertekend door de rechter(s) (bij zaken bij de politierechter volgt alleen een aantekening van de mondelinge uitspraak).
Je bent verplicht om in je aangifte de waarheid te vertellen. In het proces-verbaal schrijven we op wat je zegt. Daarna kun je lezen of we alles goed hebben opgeschreven. Wij kunnen je aangifte ook aan je voorlezen.
De belangrijkste straffen zijn een boete, een taakstraf en gevangenisstraf. De rechter kan ook maatregelen opleggen. Daaronder valt bijvoorbeeld ontneming van geld dat door het misdrijf is verkregen, het betalen van schadevergoeding of – de meest ingrijpende – tbs.
De landelijke leiding van het OM berust bij het College van procureurs-generaal(het College) in Den Haag. De minister van Justitie en Veiligheid is politiek verantwoordelijk voor het OM. Hij bepaalt samen met het College de prioriteiten in de opsporing en vervolging.
Overtredingen zijn lichte vergrijpen, denk hierbij aan snelheidsovertredingen. Misdrijven zijn ernstiger feiten zoals mishandeling, diefstal en drugshandel. Als de Officier van Justitie besluit dat de zaak voor de rechter moet worden gebracht, dan stuurt hij een dagvaarding.
Rechter: onderzoekt de aard van het conflict, doet uitspraak over de kwestie en bepaalt de strafmaat.
Een sepot betekent dat u niet langer als verdachte wordt beschouwd. U wordt niet vervolgd en de strafzaak is voor justitie afgedaan. Wanneer de politie (mondeling) tegen u zegt dat de zaak wordt geseponeerd, moet u altijd vragen om een schriftelijke bevestiging.
Constitutionele toetsing door de rechter houdt in dat de rechter toetst (of mag toetsen) of wetten al dan niet in overeenstemming zijn met de Grondwet. Het huidige artikel 120 van de Grondwet bepaalt dat de rechter niet mag beoordelen of wetten en verdragen in strijd zijn met de Grondwet.
Bij het doen van een uitspraak kijkt de rechter naar de wet, de feiten (wat is er precies aan de hand), persoonlijke omstandigheden en verklaringen van deskundigen en getuigen.
De Hoge Raad is de hoogste rechter en kan besluiten dat een rechtszaak over moet. De Hoge Raad kan ook besluiten dat een rechtszaak heropend moet worden (herziening).