Hoogbegaafdheid theorie Belangrijkste criteria: hoge intelligentie, motivatie èn creativiteit.
Een groot aantal heeft problemen gerelateerd aan hoogbegaafd zijn, zoals stress en burnout, depressie, eetproblemen, concentratieproblemen, slaapproblemen, eenzaamheid, angstklachten als faalangst, leerproblemen, onzekerheid, stemmingswisselingen, overgevoeligheid, relatieproblemen, minderwaardigheidsgevoelens, ...
Hoogbegaafdheid uit zich in het creatief denken, originaliteit en het vermogen om buiten reguliere kaders te denken. Hoogbegaafden hebben een sterk rechtvaardigheidsgevoel en accepteren regels en tradities niet zomaar. Er moet een reden voor gegeven worden. Hoogbegaafde leerlingen hebben een hoog leertempo.
Ze kunnen bijvoorbeeld al zien hoe ze iets willen, al weten hoe iets moet, maar nog niet de verfijnde motoriek hebben om het te maken. Zijn soms, niet altijd, cognitief ook al verder dan de sociale en emotionele ontwikkeling. Daardoor kan een hoogbegaafd kind heel volwassen en wijs overkomen.
Hoogbegaafde kinderen hebben een verhoogde gevoeligheid voor sommige prikkels uit hun omgeving. Dit kan leiden tot zowel over- als onderprikkeling. Overprikkeling kan zich uiten in agressief gedrag of prikkelbaarheid. Onderprikkeling daarentegen zorgt voor verveling, dagdromen en onoplettendheid.
Veel mensen zien het als een manier om hun hoogbegaafdheid te kunnen bewijzen. Misschien voelt het alsof je dan pas mag vinden en zeggen dat je hoogbegaafd bent. Maar hoogbegaafdheid komt niet altijd naar voren in een IQ-test. Sommige hoogbegaafden scoren zelfs laag op een IQ-test, ook al hebben ze een hoog IQ.
Nadelen van hoogbegaafdheid
Je denkt en leert vaak anders dan de meeste mensen en jouw uitspraken zijn soms ingewikkeld. Hierdoor heb je misschien problemen op je werk of op sociaal gebied; mensen begrijpen jou niet (altijd).
Valkuilen voor hoogbegaafde mensen
- Snelheid en veelomvattendheid van denken, maar ook het op meerdere fronten tegelijkertijd denken kan beangstigend en verwarrend, dan wel fascinerend zijn. In het ene geval kan het leiden tot perfectionistische, dwangmatige manieren van denken en doen - om de controle te behouden.
Hoogbegaafde kinderen vinden het vaak leuk om woordspelletjes te doen en tegenstrijdigheden te signaleren. Redenen en achtergronden willen begrijpen: De creatieve gedachten van hoogbegaafde kinderen zorgen ervoor dat ze over allerlei zaken nadenken. Hierdoor kunnen ze regels en tradities in twijfel trekken.
Hoogbegaafdheid is geen stoornis en komt daarom niet voor in de DSM. Er is dus ook geen sprake van een diagnose. Je kunt hoogbegaafdheid wel laten vaststellen aan de hand van een begaafdheidsonderzoek en/of IQ test.
Hoogbegaafde mensen zijn extreem sociaal en empathisch. Ze hebben regelmatig het gevoel dat ze niet in hun omgeving passen en doen hun uiterste best om zich aan te passen. Ze verliezen daarbij vaak zichzelf en hun eigen behoeftes uit het oog.
Hoogbegaafde kinderen tekenen niet zozeer 'mooier' dan hun leeftijdsgenoten (met een strakke lijnvoering of de juiste proporties), maar ze tekenen wél opvallend vaak bijzondere details, zoals een iris of meerdere mensfiguren.
Verwrongen zelfbeeld
Want het grootste probleem van hoogbegaafden is de mismatch met de omgeving. Ze stuiten op veel onbegrip en kunnen zich niet spiegelen, waardoor ze zich een buitenstaander kunnen voelen. ' Niet iedereen heeft de juiste mensen en middelen om zich heen om hieruit te komen.
Niet alle hoogbegaafde kinderen hebben weinig slaap nodig, maar er is een flink aantal (ook hoogbegaafde volwassenen) dat met veel minder uren slaap toe kan dan gemiddeld. Kijk dus naar je kind.
Hoogbegaafden zijn ook intelligent, maar dat is niet het enige. Hoogbegaafdheid is de aanleg om tot uitzonderlijke prestaties te komen.Het is dus meer dan intelligentie alleen, want dat is slechts de score uit een intelligentieonderzoek. Men spreekt van hoogbegaafdheid bij een IQ van boven de 130.
Intelligentie wordt meestal gemeten met een IQ-test. De algemene norm voor hoogbegaafd-zijn is een IQ hoger dan 130. Hoewel intelligentietesten in zekere zin betrouwbaar zijn, geven ze slechts een indicatie van de hoogte van je intelligentie.
Hoogbegaafdheid betekent dat je snel denkt en je ingewikkelde dingen goed kan begrijpen. Je werkt graag zelfstandig, bent nieuwsgierig en hebt veel motivatie. Ook ben je gevoelig en ervaar je veel emoties. Je vindt het fijn om dingen te bedenken, maken of te ontwikkelen.
Hoogbegaafden zijn meestal erg fanatiek in het willen winnen van spelletjes, wat uitgelegd wordt als niet tegen hun verlies kunnen. Vaak heeft het meer te maken met hun perfectionisme en de wil om iets tot een goed einde te brengen. Als ze verliezen hebben ze het niet goed genoeg gedaan.
Hoogbegaafdheid is geen psychiatrische stoornis en lijkt in de basis geen grotere kans te geven op psychiatrische problematiek in zijn algemeenheid. Mogelijk bestaat er bij hoogbegaafdheid een groter risico op: – existentiële depressie; – obsessievecompulsieve stoornis; – eetstoornissen.
Madonna heeft een IQ van 140, wat betekent dat ze tot de één procent slimste mensen van de wereld behoort.
Elk leerniveau kan gekoppeld worden aan een gemiddeld IQ: een vmbo-t leerling heeft bijvoorbeeld een gemiddeld IQ tussen de 100 en 107, een havoleerling tussen de 108 en 115 en een vwo-leerling heeft een gemiddeld IQ vanaf 118.
Hoogbegaafdheid is deels erfelijk en deels omgeving gebonden. Erfelijkheid betekent dat de kans groot dat in een gezin meer personen (kinderen, ouders) hoogbegaafd zijn, wat overigens geen garantie is dat die hoogbegaafdheid ook tot uiting komt. Het ontwikkelingsprofiel van hoogbegaafde kinderen kan disharmonisch zijn.