De typerende gevelconstructie van een spouwmuur is de halfsteensmuur. Een halfsteensmuur heeft de breedte van de kop van de steen. Die breedte is ongeveer de helft van de lengte van de steen (100 mm). In een halfsteensmuur worden de stenen dus allemaal in de lengterichting achter elkaar gemetseld.
Bij een halfsteens muur worden de bakstenen in de lengterichting op elkaar geplaatst. De muur is dan een halve baksteen dik. Bij een steensverband is de muur een hele baksteen dik. Voor een goed verband plaats je om en om een laag stenen dwars en twee stenen in de lengte.
Omdat de stenen om en om worden gelegd (eerst één steen in de volle lengte overdwars en vervolgens twee stenen naast elkaar in de lengterichting), kunt u een steensmuur herkennen aan deze verspringing tussen stenen in de lengte en stenen in de breedte.
Bakstenen worden in een metselverband zoals halfsteensverband of wildverband verwerkt. Dit geeft het metselwerk sterkte en stabiliteit. Door het metselverband kan de windbelasting die optreedt worden opgenomen.
De T;wand qua hoogte wordt beperkt, omdat de windbelasting van twee kanten kan komen. De T;wand mag dus slechts tot 1,2 m worden toegepast, omdat aan de zwakke kant het metselwerk kan gaan scheuren.
De kleur van het boorstof verraadt uit welk materiaal de muur bestaat: Is het boorstof wit tot grijs en heel fijn? Dan heb je een betonmuur. Rood boorstof duidt onmiskenbaar op een bakstenen muur. Wit, zanderig boorstof zie je bij kalkzandsteen (ook wel gasbeton genoemd).
Een enkelsteens- of steensmuur (een muur die de dikte heeft van de lengte van een baksteen) kan eventueel ook zonder regelwerk geïsoleerd. U kunt dan isoleren door het direct aanbrengen van isolatieplaten op de binnenmuur. Deze manier van isoleren vraagt minder ruimte dan een voorzetwand.
De dikte van de muur is een goede graadmeter om te bepalen of de muur dragend is. De stelregel is dat een muur dikker dan 10 cm hoogstwaarschijnlijk een draagmuur is. Muren smaller dan 10 centimeter zijn in ieder geval geen draagmuur! Let er wel op dat u echt kijkt naar de dikte van de muur zelf.
Bij het halfsteensverband worden de tegels horizontaal in rijen gelegd, waarbij er een overslag is van een halve steen. De tegels verspringen dus een halve tegel ten opzichte van de rij ernaast. Hierdoor ontstaat er een halfsteensverband, wat door de verschillende 'banen' ook wel banenverband wordt genoemd.
Voor het maken van een tuinmuur wordt vaak gekozen voor metselstenen. Deze stenen zijn namelijk erg weerbestendig en goedkoop. Daarnaast passen metselstenen vaak goed bij je eigen woning.
Welk blok, steen of profiel je gebruikt, hangt af van het type muur. Ga je een dragende muur zetten, gebruik dan bijvoorbeeld kalkzandsteen. Voor een niet-dragende muur pak je Ytong blokken of metal stud. Tevens maak je een scheidingswand met behulp van constructiehout en gipsplaten.
horizontale scheuren zijn vaak gevaarlijker dan verticale scheuren. Verticale scheuren ontstaan vaak door onvoldoende dilatatie. En zijn meestal niet gevaarlijk. Horizontale scheuren ontstaan daarentegen veel moeilijker en kunnen wijzen op funderingsproblemen.
De materialen die meestal in dragende muren gebruikt worden zijn: beton, cementblokken, keramische baksteen of thermokleisblokken. Al deze muren hebben doorgaans een grotere dikte dan die scheidingswanden in huizen. Gipswanden zijn meestal niet dragende en hebben vaak een dikte van ongeveer 10 cm.
Hoewel isoleren aan de binnenkant van de buitenmuren in prijs voordeliger is dan isoleren aan de buitenkant, vereist het ook meer vakmanschap. Kies daarom alleen voor binnenisolatie bij grondige renovatiewerken of als buitenisolatie niet mogelijk is.
De beste manier om de gevel te isoleren is door gebruik te maken van EPS isolatie korrels, ook wel EPS isolatieparels genoemd. EPS korrels zijn een veelgebruikt materiaalsoort bij de isolatie van spouwmuren. EPS staat voor geëxpandeerd polystyreen en wordt vaak piepschuim of tempex genoemd.
Een dragende muur is in de meeste gevallen minimaal 20 centimeter dik. Dat is echter niet altijd het geval. Een muur met een dikte tussen de 10 en 20 centimeter kan ook dragend zijn. Een muur met een dikte kleiner dan 10 centimeter is nooit een dragende muur.
Een buitengevel is bijvoorbeeld meestal een dragende muur. De muur tussen de woonkamer en keuken is meestal ook een draagmuur. Een dichte wand tussen twee woningen is vaak een draagmuur.
Metselaars werken namelijk allemaal met een eigen uurprijs. Vaak ligt deze tussen de €30 en €45 euro per uur. Daarnaast hangt de prijs af van hoeveel mankracht het project nodig heeft.
Een steensmuur is een muur die de dikte heeft van de lengte van de steen (de strek, ca. 210 mm). De steensmuur kwam vroeger vaak voor als dragende buitenmuur (dus zonder spouw) en als muur tussen woningen.
Gemiddeld worden er door een metselaar zo'n 800 tot 900 stenen per dag opgepakt en weggelegd. Het aantal bukbewegingen kan oplopen tot 1600 tot 1800. Bij het werken met blokken zijn de aantallen lager door de grotere omvang en het gewicht van de blokken: 350 tot 450 maal bukken per dag.
Een voorzetwand kost gemiddeld tussen €25,- en €30,- per vierkante meter incl plaatsing. Voor een scheidingswand betaalt u zo'n €40,- à €45,- per m2. Het laten plaatsen van een dubbele scheidingswand kost €55,- à €60,- per vierkante meter.