Er wordt onder meer kerosine, benzine en producten voor de chemische industrie mee gemaakt. Hoewel het voor Europa mogelijk is om ruwe olie uit andere landen te halen, zal ook de olieprijs verder stijgen als de oorlog in Oekraïne voortduurt.
Door de oorlog in Oekraïne is de aanvoer van (onder meer) maïs sterk verstoord. Hierdoor stijgen de voerkosten in de Nederlandse varkenshouderij en pluimveesector. Nederland is voor zijn veevoer sterk afhankelijk van de import uit Oekraïne. Door de oorlog staat ook de beschikbaarheid van maïs onder druk.
Vooral producten die veel energie kosten om te produceren worden duurder. Ook stijgen de prijzen van veel producten waarvan Rusland, Oekraïne en Wit-Rusland een belangrijke producent zijn. Dit zijn bijvoorbeeld aardolie, gas, graan, hout, nikkel, palladium, aluminium.
NIJMEGEN - Benzine, gas, brood en zelfs friet: alles wordt steeds duurder. Komt dat allemaal alleen maar door de oorlog in Oekraïne? Of zijn er ook andere oorzaken? En wanneer houden de prijsstijgingen op?
Naast olie en aardgas importeren Nederlandse bedrijven ijzer, staal, steenkool, koper, kurk en houtwaren uit Rusland. De Nederlandse export bestaat vooral uit medicijnen, bloemen, kunststoffen, vervoermiddelen, computerapparatuur en medische instrumenten en apparaten.
Rusland is de grootste exporteur van graan, rogge en gerst. Vooral landen in het Midden-Oosten en Afrika zijn hier sterk afhankelijk van: het graan dat bijvoorbeeld Turkije en Egypte importeren komt voor ruim 70 procent uit Rusland. Ook Oekraïne is een grote exporteur van graan, maïs en zonnebloemolie.
Chocola, bananen, appels en schoonmaakmiddelen werden maar een beetje duurder. Dat concludeert marktonderzoeker GfK dat de prijzen bijhield van 55 producten in negen verschillende supermarktketens in de periode september 2021-juli 2022.
Pasta, brood en zuivel stegen nog meer in prijs dan dat gemiddelde, stelt marktonderzoeker GfK na onderzoek. De prijs van appels en bananen bleef in net geen jaar tijd juist zo goed als gelijk. Volgens Norman Buysse, bedrijfsadviseur bij GfK, doen supermarkten dat uit strategische overwegingen.
De oorlog in Oekraïne leidt ook tot grote tekorten van biologische grondstoffen voor diervoeders. De sector heeft bij de Europese Unie een derogatie aangevraagd zodat pluimveebedrijven en varkensbedrijven 5 procent gangbaar eiwitrijk veevoer mogen bijmengen in biologisch voer.
Ruwe zonnebloemolie en maïs zijn voor Nederland de belangrijkste producten uit Oekraïne. De invoerwaarde van deze twee producten was in 2021 ongeveer even groot en bij elkaar opgeteld 52,5 procent van de totale invoer uit Oekraïne. Kool- en raapzaad zijn goed voor 17 procent van de invoerwaarde.
Voor Rusland is de EU zelfs de grootste handelspartner. Daarnaast is de EU de grootste investeerder in Rusland. De belangrijkste Europese exportproducten naar Rusland zijn machines, transportmiddelen en chemicaliën. De EU importeert uit Rusland vooral olie en gas.
Er zijn op dit moment geen aanwijzingen voor specifieke dreigingen voor Nederland, maar de ontwikkelingen in het conflict volgen elkaar snel op. Dat maakt dat het dreigingsbeeld snel kan veranderen.
Zo blijkt dat zwangerschapstests, condooms en 'andere mechanische voorbehoedsmiddelen' (zoals spiraaltjes) gemiddeld 3,2 procent goedkoper werden. Maar ook het beddengoed werd gemiddeld een klein beetje minder duur: 1,3 procent. Producten van papier werden 5,1 procent goedkoper ten opzichte van maart 2021.
Volgens de Europese berekeningsmethode liggen de prijzen 10,2 procent hoger dan vorig jaar, in april was dat nog 11,2 procent. Nederland staat stevig in de top 10 van eurolanden met de hoogste inflatie. De gemiddelde inflatie in de hele eurozone bedraagt 8,1 procent.
Goedkoopste supermarkt 2022
Dat was volgens onderzoek van het televisieprogramma Kassa jarenlang het geval. In 2022 is er een andere winnaar. Jumbo blijkt dit jaar de goedkoopste supermarkt te zijn. Op de tweede plek is Plus geëindigd.
Zelf noodrantsoen samenstellen
Denk aan water in flessen of pakken, lang houdbare melk, havermout, pinda's, pasta of rijst en ingeblikte groente, fruit, bonen en vis. Voordeel van zo'n noodrantsoen is dat je er voedzame maaltijden mee kunt samenstellen die vrij goed smaken en bij je voorkeur passen.
Sinds september vorig jaar lopen de prijzen van voeding iedere maand sneller op. Vooral zuivel en vlees werd duurder, maar ook brood, oliën en vetten, groente, vis en fruit steeg verder in prijs. De inflatie in het algemeen nam in juni iets af, van 8,8 naar 8,6 procent. Dat is nog altijd een uitzonderlijk hoog niveau.
Papier, beddengoed en gordijnen goedkoper
Bij 26 categorieën zijn de producten echter goedkoper geworden. Dat is om te beginnen het geval bij producten van papier. Die zijn ten opzicht van maart 2021 5,1 procent goedkoper geworden. Ook beddengoed en gordijnen zijn respectievelijk 1,3 en 1,1 procent goedkoper geworden.
Prijzen gaan op alle fronten omhoog: grondstoffen, verpakkingen, transport, energie en arbeid zijn duurder geworden. Dat heeft een domino-effect op de voedselprijzen." Prijsstijgingen komen onder andere doordat de kosten fors zijn gestegen. Ook boodschappenbezorger Picnic zegt dat de prijzen enorm fluctueren.
De waarde van de Nederlandse goederenimport uit Rusland bedroeg in 2021 18,4 miljard euro. Doordat een aanzienlijk deel van de invoer uit Rusland uit minerale brandstoffen bestaat, wordt de invoerwaarde uit Rusland sterk beïnvloed door de wereldwijde olie- en gasprijs.