De Rijksoverheid is het onderdeel van de overheid dat op landelijk niveau werkt. Bij het Rijk werken ongeveer 116.000 ambtenaren. Ambtenaren op de 12 ministeries bereiden beleid en wetgeving voor. Bij uitvoerende diensten voeren ambtenaren het beleid uit.
Het Rijk is de hoogste bestuurslaag. De andere twee bestuurslagen zijn provincie en gemeente. Het Rijk heeft twee democratisch gekozen organen, te weten de Tweede en Eerste Kamer. Zij controleren de regering (koning en ministers) en maken samen met de regering wetten.
De overheid is het hoogste gezag op een bepaald grondgebied. In Nederland hebben we een parlementaire democratie. Daarin heeft de volksvertegenwoordiging, het parlement, het laatste woord. Verder bestaat de overheid uit een regering met een staatshoofd.
Rijksoverheid: ministeries en uitvoerende diensten
Bij uitvoerende diensten voeren ambtenaren het beleid uit. Bijvoorbeeld politiemensen, militairen en inspecteurs.
Rijksambtenaren zijn in dienst van de overheid, ook wel het Rijk genoemd. Als rijksambtenaar valt u onder één van de ministeries die we in Nederland kennen. Sinds 1 januari 2020 vallen rijksambtenaren via de Wet normalisering rechtspositie ambtenaren (Wnra) onder het private arbeidsrecht.
De Nederlandse regering bestaat uit de koning en de ministers. De ministers vormen tezamen de ministerraad, die wordt voorgezeten door de minister-president. Samen met de ministers vormen de staatssecretarissen het Nederlands kabinet.
Medewerkers openbaar onderwijs niet langer ambtenaar
De rechtspositie van alle ambtenaren veranderde op 1 januari 2020. Toen ging de Wet normalisering rechtspositie ambtenaren (Wnra) in. Daarmee vallen medewerkers in het openbaar onderwijs niet langer onder het ambtenarenrecht.
Medewerkers van het UWV zijn door de invoering van de Wet normalisering rechtspositie ambtenaren (Wnra) per 1 januari 2020 ambtenaar en vallen onder de Ambtenarenwet 2017.
Vanaf 21 jaar verdien je als rijksambtenaar minstens € 11,06 per uur. Als fulltimer ligt je minimumloon per maand op minstens € 1.725. Meer informatie nodig? Bekijk dan de andere minimumloonbedragen per januari 2022 voor een 36-urige werkweek.
Gemeenteraden, waterschappen en de Tweede Kamer worden rechtstreeks gekozen door de bevolking, maar burgemeesters, politiecommissarissen en ministers niet.
Organisatie ministerie
De politieke leiding van een ministerie is in handen van de minister. Hij bepaalt uiteindelijk het beleid en is hier dan ook politiek verantwoordelijk voor. De hoogste ambtenaar op het ministerie is de secretaris-generaal. Deze topambtenaar heeft de dagelijkse leiding over een departement.
Een ambtenaar is iemand die op grond van een bijzondere vorm van arbeidsovereenkomst werkzaam is voor een overheid. De rechtspositie van de ambtenaar in het zogeheten ambtenarenrecht is echter niet exact dezelfde als die van de in loondienst werkzame werknemer in het reguliere arbeidsrecht.
De inkomsten van de overheid bestaan vooral uit de belastingen en premies die burgers en bedrijven betalen. De overheid geeft dit geld uit aan voorzieningen zoals scholen, wegen en ziekenhuizen.
Bij de Rijksoverheid werken zo'n 110.000 mensen. Het Rijk stimuleert werknemers om zich te ontwikkelen en bij meerdere ministeries te werken.
Het gemiddelde salaris van een ambtenaar ligt tussen de 2600 en 2800 euro bruto per maand. Dit komt neer op een jaarsalaris tussen de 31.000 en 34.000 euro op basis van een fulltime dienstverband.
Als ambtenaar mag je nooit informatie verstrekken, verspreiden of naar buiten brengen die geheim is of waarvan je de vertrouwelijkheid kan vermoeden. Anders overtreed je jouw geheimhoudingsplicht.
De ambtenaren
Iedereen die in dienst is bij de gemeente, is ambtenaar: de leraar op de openbare school, de vrouw achter het loket bij wie u uw paspoort haalt en de gemeentesecretaris.
De brandweer en de politie krijgen uit de belastingopbrengst betaald. En de mensen in ons land die geen geld hebben, hebben ook geld nodig om te wonen en te eten.
Iedere agent in opleiding heeft de rang aspirant, of deze nu een opleiding volgt voor hoofdagent, surveillant of agent. De hoogste rang is eerste hoofdcommissaris, daar is er maar één van in Nederland, dat is Henk van Essen, hij is dus de baas van de Nederlandse politie.
De politie valt onder de bestuurlijke verantwoordelijkheid van het Ministerie van Justitie en Veiligheid.