De laagste temperatuur die we ooit op aarde hebben gemeten is 89,2 graden Celsius onder nul. Dus -89,2°C. Dat was bij het Vostok Station, een Russisch onderzoekstation op Antarctica. Maar het schijnt op sommige plekken zelfs nog kouder te zijn geweest.
Het is vandaag precies 81 jaar geleden dat de koudste temperatuur ooit in ons land werd gemeten. Op 27 januari 1942 werd het in Winterswijk -27,4 graden.
Op 26 januari 1942 kwam het kwik in De Bilt niet hoger dan min 11,2 graden en de nacht die volgde koelde het af tot min 24,8 graden, de laagste standen ooit op het hoofdstation van het KNMI gemeten. Op 27 januari 1942 registreerde Winterswijk min 27,4 graden, de laagste temperatuur van de eeuw in ons land.
En dat is geen uitzondering. Nog een Russisch dorp, waar het tot onder de -70 graden kan worden. Ojmjakon ligt op de Permafrost van Oost-Siberië.
Nederland: 40,7°C op 25 juli 2019 op Vliegbasis Gilze-Rijen.
In het extreemste scenario kunnen er dagen van 50 graden voorkomen in Nederland en nog angstaanjagender: de zeespiegel kan rond het jaar 2300 met 17 meter stijgen. Dat kan gebeuren als de hele doomsday-gletsjer - de Thwaites-gletsjer officieel - in de oceaan stort en smelt.
Een opmerkelijk gegeven is dat op 25 juli een nog veel hogere waarde werd gemeten. Op het KNMI station van vliegveld Deelen schoot de temperatuur op anderhalve meter, maar ook op 10 centimeter, als een raket omhoog in zeer korte tijd. Uiteindelijk gaf de thermometer 42,9 graden aan!
Minstens drie maanden per jaar is het in Jakoetsk, in het oosten van Siberië, rond de veertig graden onder nul. Daarmee is dit de koudste stad op aarde. Zeker, er zijn plekken waar het nóg kouder wordt, zoals ruim negenhonderd kilometer verder naar het oosten in het dorpje Ojmjakon (met 500 inwoners).
In Winterswijk werd met -27,4 graden de laagste temperatuur ooit in Nederland gemeten. Niet uitgesloten moet worden dat het die nacht op plekken waar geen thermometer stond nog harder heeft gevroren. Misschien lokaal wel 30 graden.
De laagste temperatuur die we ooit op aarde hebben gemeten is 89,2 graden Celsius onder nul. Dus -89,2°C. Dat was bij het Vostok Station, een Russisch onderzoekstation op Antarctica. Maar het schijnt op sommige plekken zelfs nog kouder te zijn geweest.
Met een gemiddelde temperatuur van 18,4 °C tegen 17,5 °C normaal komt de zomer van 2023 in de top-10 van warmste zomers sinds 1901.
De koudste officiële temperatuur die in Jakoetsk gemeten werd, was ruim 64 graden onder nul. Bewoners beweren echter dat het kwik ook wel eens tot onder de min 71 graden daalde. Het is hiermee de koudste permanent bewoonde stad op aarde. De droge lucht in Jakoetsk maakt de kou extra verraderlijk.
Antarctica is verreweg het koudste continent op aarde. Met uitzondering van een smalle kuststrook vriest het er eigenlijk altijd. Antarctica is niet alleen erg koud, maar ligt ook nog eens extreem geïsoleerd van andere continenten doordat het wordt omringd door de ijskoude en diepe Antarctische Oceaan.
In de weeroverzichten houden we voor landelijk gemiddeld daarom altijd de automatische weerstations aan. Vooralsnog geeft ook P13 een neerslagrecord aan. Het natste jaar tot nu toe was 1998.
Ust'Shchuger, Rusland (-58,1ºC) Niet alleen in Siberië is het berekoud, ook in het westen van Rusland kan de temperatuur tot ijzige waarden dalen. Het gehucht Ust'Shchuger, dat ten westen van de Oeral ligt, mag zichzelf zelfs het koudste plekje van Europa noemen.
De koudste plek van het lichaamsoppervlak zijn de teenen. De individueele ver- schillen nemen naar de uiteinden der extremiteiten steeds meer toe en kunnen bij den grooten teen tot 15° bedragen.
Als het te koud wordt, is er kans op schimmelvorming. Vijftien graden is daarom een ondergrens. In een goed of matig geïsoleerde woning is het ook bijna nooit kouder dan 15 graden. Je zal zien als je daar de thermostaat terugdraait naar 15, dat het in de ochtend nog vaak 16, 17 graden is."
Weer Nederland in de wintermaanden
In september is de gemiddelde temperatuur 19 graden, in oktober daalt dit al naar 14 graden en in november ligt de temperatuur zo rond de 9 graden. De nachttemperatuur gaat aan het einde van de herfst richting het vriespunt. In september liggen deze temperaturen nog rond de 10 graden.
De gemiddelde temperatuur bedroeg 12,4°C (norm.: 11,0°C). Op 8 juli was het de warmste dag van 2023 met 33,6°C. Er deden zich 2 hittegolven voor (6 juni - 21 juni en 2 september - 12 september). De koudste dag van het jaar 2023 was op 8 februari met een temperatuur van -4,7°C.
In koude nachten kan het in januari en februari – 34 °C worden. Overdag is de gemiddelde minimumtemperatuur in de winter rond de – 20 °C. De laagste temperatuur die er ooit gemeten is in Novosibirsk is -51,1 °C. In de wintermaanden ligt er ook vaak sneeuw, meestal ligt er 15 dagen sneeuw in die maanden.
1. Libië Het record van de hoogste temperatuur was in Libië. Daar werd het op 1922 57,8 graden!
De koudste temperatuur ooit gemeten op aarde is -89,2 graden Celsius. Die temperatuur is gemeten op de Zuidpool bij het onderzoekstation Vostokstation.
Nederland beleefde de koudste maand aller tijden. Februari 1956 was in De Bilt met gemiddeld -6,4 graden 9 graden kouder dan het langjarig gemiddelde. Dat was nog nooit vertoond. Op 1 februari werd het in De Bilt niet warmer dan -11,0 graden, op twee na de koudste winterdag ooit.
De koudste zomer sinds 1901 was die van 1907 met een gemiddelde middagtemperatuur van 18,1 graden. Ter vergelijking: de zomer van 2023 heeft tot nu toe een gemiddelde maximumtemperatuur van 25,2 graden!
In alle klimaatscenario's van het KNMI neemt de gemiddelde temperatuur in Nederland de komende jaren verder toe. In het meest extreme scenario stijgt de gemiddelde temperatuur tot 2050 met nog eens 1,6 °C ten opzichte van de huidige normaal en tot 2100 met 4,4 °C.