Zuivelprodukt bereid uit het dik (wrongel) van gestremde melk, in kleur en substantie variërend naar bereidingswijze, mate van rijpheid e.d. Categorie: Materialen > zuivelproducten.
Kaas is een zuivelproduct met een vaste structuur. Door het toevoegen van stremsel en zuursel worden de vaste stoffen in de melk (eiwitten, vetten en mineralen) gescheiden van het vocht (de wei). Voorts wordt zout en eventueel schimmels toegevoegd tijdens de bereiding van kaas.
Het Latijnse woord caseus 'kaas' heeft zich in de Romeinse tijd over alle West-Germaanse talen verspreid. De eerste sporen van dit leenwoord vinden we in de West-Germaanse talen van de Vroege Middeleeuwen. Zo heeft het Oudengels het woord ciese, het Oudhoogduits het woord kâsi.
De geschiedenis van kaas gaat al lang terug. Aangenomen wordt dat kaas bij toeval is ontdekt, zo'n zesduizend jaar geleden. Nomaden trokken toen van land naar land en melk werd bewaard in varkensmagen of in rundermagen. Tijdens de reis schudde de melk dan heen en weer.
Kaas kan op vele manieren worden ingedeeld. De hoofdingrediënten van kaas zijn vocht, caseïne (een eiwit) en vet. Een indeling op vochtgehalte leidt tot drie hoofdtypen, harde (geperste) kazen, zachte (ongeperste) kazen en smeerkaas. Er is rauwmelkse kaas en kaas die gemaakt is van gepasteuriseerde melk.
Kaas op basis van koe- en geitenmelk kennen we al, maar de duurste kaas ter wereld is gemaakt van ezelinnenmelk. Voor een kilogram betaal je ongeveer 880 pond, omgerekend 1037 euro. De kaas van ezelinnenmelk heeft officieel 'pule' en wordt gemaakt door de Servische Slobodan Simic.
De allerbeste kaas ter wereld komt uit het Zuid-Britse Cornwall. Cornish Kern heeft dankzij zijn 'tonen van karamel en diepe aroma' de World Cheese Awards 2017 gewonnen. Ook een Nederlandse Beemsterkaas viel in de smaak bij de jury en won een prijs.
Welke kaas wordt het meest gegeten in Nederland? Hollandse Gouda kaas natuurlijk; om precies te zijn jong belegen Goudse, op de voet gevolgd door jonge en extra belegen. De kazen die de laatste jaren het meest aan populariteit winnen, zijn: light-kazen (30+), verse kazen en geitenkaas.
In de middeleeuwen begon Nederland met de export van kaas naar het buitenland. Maar het duurde tot de Gouden Eeuw voor Nederland in het buitenland bekend werd als hét kaasland. De goede houdbaarheid van de Nederlandse kazen maakte het een ideaal export product.
Maar ook: vegetarisch. Kaas wordt namelijk niet alleen gemaakt van het dierlijke product melk, maar ook met een stukje van het dier zelf. Dat maakt de meeste kaas niet-vegetarisch. Kaas wordt gemaakt van melk - meestal koemelk, geitenmelk of schapenmelk.
Wetenschappers hebben vermoedelijk de oudste kaas ter wereld gevonden in een Egyptische graftombe. Na een rijping van ruim drie millennia jaar mag het Egyptische kaasje met recht overjarig worden genoemd.
Hoe langer een kaas ligt te rijpen, hoe minder vocht er in zit en hoe pittiger hij is. Na 4 weken rijpen noemen we een kaas jonge kaas, terwijl een oude kaas wel 10 tot 12 maanden op de planken blijft liggen. Jong belegen rijpt zo 8 tot 10 weken en als een kaas 16 tot 18 weken blijft liggen, noemen we het belegen kaas.
Oude kaas heeft een rijpingstijd van minimaal 12 maanden. Elk soort kaas heeft zijn eigen rijpingstijd, die zorgt ervoor dat de kaas zijn smaak ontwikkelt. Hoe ouder de kaas wordt, des te meer vocht hij verliest en daarom steeds pittiger wordt. Oude kaas heeft een heerlijk sterke en volle smaak.
De aanduidingen 10+, 20+, 30+, 40+,45+, 48+, 50+, 60+ op de verpakking geven het vetgehalte aan. Magere kaas (10+, 20+ en 30+), bevat minder vet en meer calcium dan de vettere varianten. Het vet in kaas bestaat voor meer dan 60% uit verzadigd vet. Verzadigd vet is niet goed voor de bloedvaten.
De aanduidingen 30+, 40+ of 48+ geven aan hoe hoog het vetgehalte van de droge stof is. In 48+-kaas is het vetgehalte van de droge stof dus 48%. Hoe hoger het getal, hoe vetter de kaas is. Magere kazen (10+, 20+ en 30+) bevatten minder vet en meer calcium.
Als je bijvoorbeeld 100 gram jonge 48+ kaas koopt, dan bestaat dit onsje uit 42 gram water en 58 gram vaste, ofwel droge stoffen. Het getal '48' zegt alleen iets over het vetgehalte van de droge stof, water wordt hierbij dus buiten beschouwing gelaten.
De kaasmakers ontdekten vroeger al dat de ronde vorm de meest ideale vorm is om de kaas te laten rijpen. Bij een vierkante kaas zouden de hoeken veel sneller uitdrogen dan het midden van de kaas. De hoeken krijgen dan een andere smaak. Bij een ronde vorm wordt het vocht op alle plekken tegelijk uit de kaas onttrokken.
De melk die als grondstof dient bepaald voornamelijk de smaak van de kaas. De melk kan van een koe, geit of schaap afkomstig zijn, maar ook van andere dieren zoals rendieren, kameel, of buffel. De methode en duur van rijping zorgen voor de hardheid en de korstvorming van de kazen.
Voor kaas zijn er meerdere soorten aroma's. Een aroma kan zurig, dierlijk, bloemig, geroosterd, kruidig, melkachtig, fruitig, gebrand, plantaardig of scherp zijn, zoals bijvoorbeeld de Epoisses, waarvan men zegt dat deze een sterk dierlijke geur heeft.
Luuk Wessels on Twitter: "Hoe noem je kaas die niet van jou is? "Nacho cheese" http://t.co/ZMjkMRBdKB" / Twitter.
Dit is de baas van alle Goudse kazen. Hij is de oudste en heeft het meeste karakter.
Een hele kaas wordt ook wel een kaaswiel genoemd en is erg geliefd onder kaasliefhebbers.
Wie eet het meeste brood? Vanaf 2000 is Turkije het land met de grootste broodconsumptie per hoofd van de bevolking met 199.6 kg (440 lb) per persoon. Turken eten jaarlijks meer dan drie keer hun eigen lichaamsgewicht aan brood.
Hoeveel kaas eten wij? De inwoners van Nederland worden ook wel kaaskoppen genoemd. Nederlanders eten gemiddeld ongeveer 17 kilo kaas per jaar. Niet meer dan onze buurlanden, want Fransen eten gemiddeld 26 kilo kaas per jaar en Dyuitsers 24 kilo.
In Nederland zijn de eerste bewijzen dat er kaas werd gemaakt uit 800 voor Christus. Uit die periode zijn namelijk aardewerken potjes met gaatjes gevonden, waarin de wrongel uitlekte en kon drogen.