Een nieuwe studie van de University of Liverpool komt tot de conclusie dat de veel gehoorde uitspraak van vissers dat "vissen geen pijn voelen", niet klopt. Vissen voelen hoogstwaarschijnlijk wel pijn, en dat op een gelijkaardige manier als zoogdieren en dus ook mensen, zegt de studie.
Vissen zijn dus wezens met gevoel, en kunnen ook positieve en negatieve emoties ervaren. Wetenschappers ontdekten bijvoorbeeld dat ze pessimistisch of optimistisch kunnen zijn, en dat hun gemoed beïnvloed wordt door de aan- of afwezigheid van hun maatje.
Lange tijd was de heersende gedachte dat we ons daar vooral geen zorgen over hoeven te maken, want vissen zouden niets voelen. Althans, niet zoiets menselijks als 'pijn'. Maar daar komt de wetenschap nu op terug. Uit steeds meer onderzoek blijkt namelijk dat vissen wel degelijk een vorm van pijn kunnen ervaren.
Gelukkig voelen vissen geen pijn op de manier zoals mensen dat doen. Dat zegt een team van internationale neurobiologen, gedragsecologen en viswetenschappers. De onderzoekers concluderen dat vissen niet de neuro-fysiologische capaciteit hebben voor het bewustzijn van pijn. Vissen lijden dus niet aan pijn.
Mocht je graag je hengel uitgooien, dan hebben we slecht nieuws voor je: vissen hebben gevoel. Tenminste: ze ervaren vooral stress, blijkt uit onderzoek. Dankzij het ontbreken van belangrijke hersencellen en de kleine omvang van hun schedel, worden vissen vaak gezien als domme, gevoelloze diertjes.
Angst en pijn
Net als bij de mens heeft een vis zenuwen dicht onder de huid. Met veel vissen in het net zitten, zorgt voor te veel contact en dus stress. Uit onderzoek is gebleken dat vissen die onder dezelfde omstandigheden gehouden worden, beter groeien als ze 's nachts eten krijgen in plaats van overdag.
Uit baanbrekend onderzoek blijkt dat vissen nieuwe dingen kunnen leren en kunnen nadenken over zichzelf en hun leefomgeving. Ze reageren op pijn, angst en stress net zoals mensen dat ook doen.
Vissen zijn wat de zuurstofvoorziening van de hersenen betreft heel anders gebouwd dan zoogdieren. De enige manier om ze snel en pijnloos te laten sterven is door ze te verdoven en/of hersendood te maken.
Vissen zijn onderdeel van de gewervelden, oftewel dieren met een inwendig skelet en een wervelkolom. Ze hebben ook een zenuwstelsel en hersenen, zoals ook is te zien in onderstaand fragment van het programma 'De Buitendienst' over pijn bij vissen. Qua hersenen verschillen vissen van de mens.
Ze kunnen pijn voelen en ze kunnen lijden, aldus Braithwaite. Zij voegt er nog eens nadrukkelijk de aanbeveling aan toe dat daarom voluit rekening gehouden moet worden met het welzijn van vissen.
Ze kunnen kreunen, grommen, kwaken, donderen, sissen, fluiten, schreeuwen en huilen. Ze ratelen met hun botten en knarsen met hun tanden.
Je zou het misschien niet denken als je zo'n dier kalmpjes ziet rondzwemmen, maar ook zalmen kunnen depressief worden. Dat blijkt uit onderzoek dat onlangs gepubliceerd is in Royal Society Open Science.
Lange tijd heeft men gedacht dat vissen geen pijn kunnen voelen. Inmiddels staat onomstotelijk vast dat vissen gevoelens van pijn en stress kunnen ervaren.
In de huid van een vis, die over de schubben heen zit, ligt net als bij mensen een fijnmazig netwerk van receptoren. Die gaan vuren als het dier een beschadiging oploopt. De zenuwen zijn verbonden met het voorste deel van de hersenen van de vis.
Een vis die niet lekker in zijn vissenvel zit, zweeft bijvoorbeeld net boven de bodem en beweegt weinig. Het zou ook kunnen dat hij net heel dicht onder de oppervlakte blijft hangen, of verkleurt. Die verkleuring kan wijzen op stress.
Experimenten hebben vervolgens aangetoond dat vissen zenuwuiteinden hebben die pijn detecteren - nociceptoren - en dat deze pijnprikkels worden doorgegeven via de zenuwen. Wanneer de receptoren 'gestimuleerd' worden, verandert het gedrag van een vis.
"Vele vissoorten zijn in staat tot dezelfde intellectuele prestaties als ratten of muizen." Webster ontdekte dat op grond van een aantal experimenten waarbij hij naging hoe kleine vissen erin slagen te ontsnappen aan grote en gevaarlijke soortgenoten.
Drie seconden
Tenminste, dat dachten we. Maar de mythe klopt niet. De goudvis heeft namelijk helemaal geen slecht geheugen. Professor Phil Gee van de Plymouth University ontdekte dat goudvissen zich nog dingen kunnen herinneren die ze vijf maanden geleden hebben geleerd.
Zoet water
Veel zoetwater vissen leven gemiddeld 1 tot 3 jaar. Enkele van de meest populaire met een korte levensduur zijn guppies en regenboogvissen. Andere vissen kunnen 3 tot 5 jaar leven met de juiste zorg en voeding.
Veel goed doorvoede vissen kunnen op zich 2 weken zonder voeding. Het is wel handig om ze van te voren enige tijd stevig te voeden zodat ze een reserve opbouwen. Jonge vissen hebben wel dagelijks voeding nodig.
Methode één: de vis humaan doden met kruidnagelolie. De meest humane manier om je vis te euthanaseren is met kruidnagelolie. Kruidnagelolie bevat eugenol, wat afhankelijk van de dosis een verdovend of zelfs dodelijk effect heeft op vissen.
Vies water
Onder meer in Brabant, Limburg en Gelderland zijn in sommige gebieden al massaal vissen gestorven door gebrek aan zuurstofrijk water. Waterschappen waarschuwen dus dat mensen die dode vissen niet zelf uit beken, vijvers en slootjes moeten halen, want daardoor komen de vissen nog verder in de problemen.
Een vis die in de zee leeft heeft eigenlijk altijd dorst en drinkt veel water via de kieuwen. Een vis die in meren of rivieren leeft heeft nooit dorst, maar die plast juist heel veel! Een vis die in de zee leeft heeft eigenlijk altijd dorst en drinkt veel water via de kieuwen.
Vissen hebben namelijk een heel slecht geheugen: ze kunnen maar drie seconden iets onthouden. Ze zouden na een rondje zwemmen al vergeten zijn waar ze zijn. Het is dus knap dat een vis iets als een gezicht, dat zo erg lijkt op een ander gezicht, kan herkennen.
De vissen aan het woord
Zoetwatervissen zoals de knorgoerami en de knorrende doornmeerval maken geluid dat je zelfs buiten het aquarium kan horen. Sommige geluiden zijn heel zachtjes waardoor je goed moet luisteren, anderen zijn juist goed hoorbaar zoals het 'geklik' van Botia-soorten.