Comfort (troost en bemoediging) : De behoefte aan warmte, tederheid en troost van anderen. Vooral wanneer iemand zich alleen, onveilig of angstig voelt. Identiteit: De behoefte om te weten wie je bent en een goed gevoel te hebben over jezelf.
Leg contact met aandacht
Maak oogcontact. Let op uw mimiek, en probeer vriendelijk te kijken. Ook al begrijpt iemand met dementie niet helemaal wat er gebeurt, dan ziet hij in ieder geval een vriendelijk gezicht.
Personen met een beginnende dementie ervaren de realiteit nog zoals zij is. Ze ervaren daardoor ook hun eigen tekortkomingen. Elke probleemsituatie wordt een confrontatie met zichzelf, want het herinnert hen eraan dat er iets aan de hand is. Dit besef is heel stresserend en wekt veel onrust en angst op.
De verwerking van informatie in de hersenen raakt verstoord. Kenmerkend voor dementie is dat de beschadigingen in de hersenen verergeren en dat iemand met dementie steeds verder achteruitgaat in functioneren. Dementie is een ziekte die niet te genezen valt.
Zachte muziek heeft een positief effect op het in slaap vallen bij mensen met dementie. Het gebruik van een muziekkussen is ook soms aan te bevelen. Ga samen zingen of meebewegen en klappen op muziek, maak samen muziek. Muziek met een flink ritme en vrolijke tekst werkt goed.
Vasculaire dementie
De ziekte wordt veroorzaakt door een storing van de doorbloeding van de hersenen. In de bloedvaten in de hersenen treedt aderverkalking op, waardoor er bloedingen of infarcten ontstaan. Het achterliggende hersenweefsel krijgt hierdoor geen bloed meer en sterft af.
Indeling fases van dementie
Een andere veel gebruikte indeling is de omschrijving van de vier fases van ik-beleving bij dementie; de bedreigde ik of cognitieve fase; de verdwaalde ik of emotionele fase; de verborgen ik of psychomotore fase; de verzonken ik of zintuiglijke ervaring.
Ook het kleurenspectrum verkleint bij mensen met dementie. Koude kleuren zoals blauw, groen en paars zijn moeilijker te onderscheiden dan warme kleuren zoals rood, geel en oranje. Een kleurcodering waarin blauw naast paars gezet wordt doe je beter niet.
Veel mensen met dementie vertonen veranderd gedrag en veranderingen in hun karakter. Jouw naaste kan zich bijvoorbeeld passief gaan gedragen of juist heel onrustig. De verschijnselen van dementie verschillen per persoon en per ziekte. Dit vergt veel aanpassingsvermogen van jou en kan veel vragen opleveren.
Een van de belangrijkste gevolgen van dementie is een slikstoornis. Je naaste kan dan moeilijk slikken. Dat kan leiden tot eetproblemen. Als je naaste moeite heeft met eten of slikken, zal de arts eerst onderzoeken hoe dat komt.
Ga leuke dingen doen samen, kom erachter wat iemand vroeger fijn vond om te doen en ga eropuit. Als je dat een aantal keren doet, heeft iemand met dementie de associatie gelegd tussen leuke dingen doen en jouw aanwezigheid. Zelfs al weet hij niet meer wie je bent.
Wensen en behoeften ouderen
De wensen en behoeften van ouderen liggen op verschillende levensdomeinen en zijn heel divers. Ouderen vinden het belangrijk om mobiel te blijven zodat ze zelfstandig kunnen blijven wonen, onafhankelijk kunnen blijven en (sociale) activiteiten kunnen blijven ondernemen.
Huiskamerprojecten waar de nadruk ligt op samen koffiedrinken en eten, spelletjes doen en af en toe een gezamenlijk uitstapje. Zorgboerderijen waar de persoon met dementie de zorgboer bij verschillende activiteiten ondersteunt zoals het verzorgen van dieren en planten.
Snoezelen of zintuigactivering is een kalmerende activiteit voor mensen met een (ernstige) verstandelijke beperking of vergevorderde dementie. Als begeleider kun je er voor zorgen dat een cliënt zich beter kan ontspannen door diens zintuigen te stimuleren (snoezelen).
Muziek kan bepaalde emoties oproepen en daarmee de gemoedstoestand van een patiënt positief beïnvloeden. Mensen met dementie kunnen vaak nog goed meezingen met een melodie, terwijl ze allerlei andere zaken vergeten. Muziek ondersteunt op die manier het geheugen.
Zingen is een manier van communiceren voor mensen met dementie. De herkenning van het lied stimuleert een deel van het geheugen. Mensen blijken zich tijdens het zingen meer te herinneren doordat ze een ander deel van het geheugen aanspreken. Ook zorgt het zingen voor een bewustere ademhaling.
Om verschillende redenen ontstaan er bij dementie situaties waarin de zorg voor hygiëne verre van vanzelf gaat. Een verminderd besef van hygiëne kan verschillende oorzaken hebben: je naaste kan vergeten dat ze al dagenlang niet is gewassen en denken dat dat onlangs nog is gebeurd.
Bij dementie gaan steeds meer zenuwcellen in de hersenen en/of verbindingen tussen deze zenuwcellen kapot. Hierdoor kunnen de hersenen niet goed meer functioneren. Bij sommige mensen met dementie kan de achteruitgang heel snel verlopen, terwijl anderen nog jarenlang een relatief gewoon leven kunnen leiden.
Nachtrust mensen met dementie verbeteren
Ze functioneren minder goed en het kan zorgen voor eiwitopstapeling en daardoor verdere achteruitgang. Mensen met dementie worden overdag vaak minder actief en vallen dan soms zelfs in slaap. Door die 'middagdutjes' zijn ze 's avonds niet moe genoeg om goed te kunnen slapen.