Ook ervaringen op latere leeftijd kunnen zorgen voor verlatingsangst. Gebeurtenissen op latere leeftijd kunnen ook zorgen voor verlatingsangst. De angst is meestal latent aanwezig in de jeugd maar komt bijvoorbeeld pas aan de oppervlakte bij een eerste relatie, een overlijden of als je op jezelf gaat wonen.
Hoe ontstaat verlatingsangst? Verlatingsangst raakt vaak thema's rondom hechting, vertrouwen en verbinding. Het kan zijn dat dit voortkomt uit jouw jeugd of kindertijd. Soms heeft dit te maken met onveilige of geen hechting tussen jou en je ouder, waarbij jouw ouder niet aanwezig was als veilig persoon.
Mensen met verlatingsangst hebben last van symptomen als: Angst om alleen te zijn, dus zonder bekenden om je heen. Extreme jaloezie, als de ander goed op kan schieten met iemand anders, of daar ook leuke dingen mee wil doen. Dit wakkert de angst dat je denkt dat de ander je wil verlaten aan.
Eigenwaarde, eigenliefde en zelfvertrouwen. Wanneer je last hebt van verlatingsangst is de innerlijke basis van eigenwaarde, eigenliefde en zelfvertrouwen niet stevig genoeg. En het is belangrijk die te gaan versterken. Het is belangrijker dat je meer innerlijke kracht ontwikkelt en je meer op jezelf gaat vertrouwen.
"De meeste mensen kennen wel bindings- en verlatingsangst", zegt singlecoach Meinou Lambeck. "Bindingsangst is de angst dat iemand te dichtbij komt. Verlatingsangst is het tegenovergestelde. Je gaat dan een relatie echt claimen, waardoor het stuk kan lopen."
Verlatingsangst bij volwassenen is pas recentelijk erkend als een psychische stoornis. Om de diagnose officieel te stellen gebruikt men de DSM-5.
Als je last hebt van verlatingsangst herken je je ongetwijfeld in één of meerdere symptomen, want dit speelt een rol in je leven als je: Op zoek bent naar bevestiging, aandacht en houvast bij de ander. Je snel afgewezen en ongelukkiger voelt als je geen aandacht krijgt.
Oorzaken onzekerheid in relatie
Zo kan je bijvoorbeeld onzeker zijn binnen je relatie omdat je een negatief zelfbeeld hebt: hoe kan mijn partner mij leuk vinden terwijl ik helemaal niet leuk ben? Maar ook ervaringen uit het verleden die emotionele littekens hebben achtergelaten kunnen zorgen voor een onzeker gevoel.
Als je jezelf constant aan de oppervlakte houdt door altijd met andere mensen te zijn, laat je die ruimte niet toe. Als je alleen bent, moet je leren om te gaan met de rust. Zo kun je de momenten dat je alleen bent als oplaadmoment gebruiken. Je kunt tot jezelf komen en naar je eigen gedachten luisteren.
Je lichaam, je hersenen raken er erg aan gewend om deze gedachten te hebben. Het blijven denken aan die persoon is dus een verslavende gewoonte geworden omdat jouw hersenen gewend zijn aan deze “gedachtenwegen”. Dit is een puur fysieke gewenning en fysieke verslaving.
Als je bindingsangst ervaart vind je het moeilijk om je aan iemand te hechten. Wanneer een contact emotioneel of fysiek gezien te intiem wordt neem je afstand. Contacten blijven vaak oppervlakkig. Je vindt het moeilijk om een commitment aan te gaan en krijgt binnen een relatie al snel een beklemmend gevoel.
Achter bindingsangst gaat vaak een verlatingsangst schuil. Dat betekent niet dat iedereen met bindingsangst ook verlatingsangst heeft, of andersom. Wel is het zo dat die twee elkaar vaak aantrekken. Iemand met bindingsangst trekt iemand aan die verlatingsangst heeft en omgekeerd.
Separatieangststoornis. Separatieangst is een bekend verschijnsel bij kinderen tot 4 jaar. Ze worden angstig wanneer een ouder de kamer verlaat of uit het zicht raakt of wanneer een scheiding verwacht wordt. Vanaf 4 jaar kunnen de meeste kinderen zonder veel problemen alleen of bij anderen worden gelaten.
Wanneer jouw partner zich realiseert dat hij of zij wel bij jou wil blijven, kan je partner besluiten geen contact meer te hebben met die andere man of vrouw en gaan rouwen om hem of haar. Dit kan een onderdeel zijn van de therapie, maar jullie kunnen ook na dit rouwproces in relatietherapie te gaan.
Afgezien van de eerste tijd van verliefdheid, gaat het daarna nooit meer helemaal vanzelf. Je moet er aan werken, er tijd en aandacht aan geven. Alles wat aandacht krijgt wordt groter en daarmee zullen je gevoelens ook weer terugkomen.
Wanneer jij jezelf omringt met mensen die je complimenten geven dan ga jij je zekerder voelen. Dit geldt ook heel erg voor de dingen die jij tegen jezelf zegt en hoe jij over jezelf denkt. Zodra jij telkens je positieve aspecten benadrukt in plaats van de negatieve, zal jij hier ook in gaan geloven.
Een zelfbeeld ontstaat in de loop van je leven door de ervaringen die je meemaakt, de omgeving waarin je opgroeit en de mensen waar je mee opgroeit. Als deze ervaringen negatief zijn geweest, omdat je bijvoorbeeld bent gepest of vaak bent buitengesloten, ontwikkel je hiermee vaak een negatief of laag zelfbeeld.
Pathologische of ziekelijke jaloezie zou kunnen ontstaan door een slechte hechting aan de ouders tijdens de kindertijd. Ook trauma's uit het verleden kunnen bijdragen aan wantrouwen naar de partner. Daarnaast spelen gevoelens als onzekerheid ook een bijdrage tot ontwikkeling van ziekelijke jaloezie in de relatie.
Codependentie is aanpassingsgedrag waarbij je onbewust de wensen en verlangens van de ander boven jouw eigen behoeften stelt. Je past je aan om op die manier waardering, bevestiging en goedkeuring te krijgen. Daaraan ontleen je jouw eigenwaarde.
Selectief mutisme is een ontwikkelingsstoornis waarbij een kind/jongere in sommige situaties niet 'kan' praten, terwijl hij of zij dat in andere situaties heel goed kan. Kinderen/jongeren met selectief mutisme praten thuis en tegen sommige mensen.
Angstige hechting ontstaat als je ouders inconsequent waren in hoe ze op jouw behoeften als kind reageerden. In je latere leven betekent het dat je weliswaar hunkert naar intimiteit, maar dat je tegelijkertijd ook vaak piekert over je relatie en het vermogen van je partner om jouw liefde te beantwoorden.
Hechting zegt iets over de band die iemand met speciale mensen in zijn of haar leven heeft. De Britse psychiater John Bowlby ontwikkelde een theorie over hechting. Volgens deze gehechtheidstheorie heeft elk mens, en ook elk dier, de innerlijke drijfveer om zich aan anderen te hechten.