Overheidsmaatregelen bij een kernongeval
jodiumtabletten uitdelen en adviseren deze op een bepaald tijdstip in te nemen; besluiten tot evacuatie van een bepaald gebied; mensen vragen te gaan schuilen. Dit houdt in: binnen blijven of naar binnen gaan en deuren, ramen en alles wat als ventilatie werkt, sluiten.
Zo kun je een nucleaire aanval het beste aan. Witte kleren, een douche zonder conditioner en een oude radio kunnen je leven redden als de atoombom valt. Dit raadt de wetenschap aan om jezelf en je dierbaren zo veel mogelijk zonder kleerscheuren door een aanval van het ergste wapen van de mens te loodsen.
De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid is 150 microgram. Waarom deelt de overheid gratis jodiumtabletten uit? De regering wil de bevolking beter beschermen bij een eventuele kernramp.
Overheid heeft noodvoorraad
Jodiumtabletten kunnen verkocht worden, maar de voorraad is beperkt. Bovendien heeft VWS de beschikking over een noodvoorraad jodiumtabletten. Ook hebben veel huishoudens in Nederland al in 2017 en 2021 tabletten ontvangen om de gevolgen van een ongeluk met een kerncentrale te verkleinen.
'Jodiumtabletten zijn bedoeld voor eenmalig gebruik zo kort mogelijk na de kernramp. Bij langdurige blootstelling in het milieu kan een extra dosis nodig zijn, afhankelijk van metingen na een kernramp. De dosering is afhankelijk van de leeftijd. Jodiumpillen moet je zo kort mogelijk na de blootstelling innemen.
Om het risico op kanker te vermijden, moeten jodiumtabletten ingenomen worden zodat de schildklier verzadigd raakt met niet-radioactief jodium waardoor het radioactief jodium geen kans meer maakt. Het teveel aan jodium (niet-radioactief en radioactief) plas je uit.
U kunt de jodiumtabletten kopen bij apotheken en drogisterijen bij u in de buurt (adviesprijs € 2,95). Zij kunnen de jodiumtabletten ook voor u bestellen. Een doosje bevat 10 tabletten. Dat is afhankelijk van de leeftijd voldoende voor 5 tot 10 kinderen.
Het innemen van de jodiumtabletten heeft boven 40 jaar geen beschermend effect. Maar geeft wel beperkte risico's op allergie en schildklierfunctiestoornissen. Een uitzondering geldt voor zwangeren die ouder zijn dan 40 jaar.
Jodiumtabletten worden voorgeschreven bij schildklierproblemen, bij de zeldzame schimmelinfectie sporotrichose, en om de schildklier te beschermen bij een nucleaire ramp. Bij Etos kan je jodiumtabletten kopen van Etos Merk en Orthica.
Studies laten zien dat jij en maximaal 100.000 stadgenoten gered kunnen worden, ten minste: als je je hoofd erbij houdt en de straling laag genoeg. Het allerbelangrijkst: probeer een fall-out, ofwel radioactieve neerslag, te ontwijken.
Wees voorbereid op volgende aanvallen. Een nucleaire aanval zal waarschijnlijk geen unieke situatie zijn. Wees voorbereid op de volgende aanval(len) van vijandelijke landen, of op een invasie door het aanvallende land. Houd je schuilkelder intact, tenzij je de materialen absoluut nodig hebt om te overleven.
Veel mensen denken dat de straling direct fataal is: dat is niet zo. De hitte en de schokgolf zijn het ergste aan een atoombom. De radioactiviteit is een sluipmoordenaar, maar deze is met goede medische zorg wel te overleven. Het hangt uiteraard ook af van hoe dichtbij je bij de bom was.
Maar bij blootstelling aan zeer hoge doses radioactieve straling kunnen jodiumpillen wel nut hebben. Het heeft geen enkele zin om op eigen houtje jodiumtabletten in te nemen. Ze zijn enkel doeltreffend wanneer je ze op het juiste moment inneemt, en dat is wanneer er een nucleaire ramp plaatsvindt.
Om jezelf te beschermen tegen de andere radioactieve stoffen en tegen de stralen die worden uitgezonden, moet je schuilen: blijf binnen en houd ramen en deuren gesloten. Jodiumtabletten zijn het meest efficiënt als ze op het juiste moment worden ingenomen. Volg hiervoor de aanbevelingen van de overheid.
Radioactief jodium kan onder andere door inademing in het lichaam terechtkomen en door de schildklier worden opgenomen. Door jodiumtabletten met de werkzame stof kaliumjodide in te nemen, op het moment dat de overheid dit aangeeft, raakt de schildklier verzadigd met stabiel jodium.
De belangrijkste bron van jodium is brood. Daarnaast zit jodium in zuivel (zoals melk of yoghurt), eieren en vis. Als je zwanger bent, en het lukt je structureel niet om voldoen jodium binnen te krijgen, dan is het advies jodium aan te vullen met een supplement.
Mensen die in de omgeving van een nucleaire site wonen
Alle inwoners van gemeenten in een zone van 20 kilometer rond een nucleaire site (10 kilometer voor IRE Fleurus) die nog geen jodiumtabletten in huis hebben, halen best uit voorzorg jodiumtabletten in huis.
De doosjes kosten in de winkel nog geen 4 euro. De jodiumtabletten worden dus voor bijna tien keer zoveel aangeboden en verkocht. Ook worden er vijf strips voor 25 euro aangeboden en één strip voor 10 euro.
Bij een kernramp verkleinen jodiumtabletten de kans op schildklierkanker. Bij zo'n ramp komt er radioactief jodium vrij. Dit adem je in en kan zorgen voor schildklierproblemen. Door op het juiste moment een jodiumtablet in te nemen, raakt de schildklier verzadigd met stabiel jodium (ongevaarlijk jodium).
Bij mensen boven de 40 jaar is de kans op het krijgen van schildklierkanker door straling heel klein en wegen de positieve gevolgen van het innemen van een jodiumtablet niet op tegen de mogelijke bijwerkingen. Volwassenen boven de 40 jaar wordt het dan ook afgeraden om jodiumtabletten in te nemen.
De stikstofoxiden die bij kernexplosies vrijkomen breken namelijk de ozonlaag af. Verder zouden hoge stralingsniveaus eeuwenlang de ecosfeer vervuilen waardoor veel levensvormen zowel op korte als op lange termijn schade zouden kunnen oplopen, met mogelijke verminderde reproductiekansen en hogere mutatiefrequenties.
De aarde kan een nucleaire winter tegemoet zien. Waar het dan nog het veiligst is? Op Antarctica. Niet alleen is dit continent overal mijlenver vandaan, het is ook de locatie van 's werelds eerste nucleaire wapenovereenkomst in 1959.
Een bom als die op Hiroshima kan je al overleven op 10 kilometer afstand. Maar de krachtigste bom die ooit tot ontploffing is gebracht, de Tsar Bomba (50 megaton) zou indien boven Utrecht tot ontploffing gebracht alles van Amsterdam tot Den Bosch in de as leggen.