Honing onttrekt vocht uit de lucht. Zorg er daarom altijd voor dat de dop stevig is aangedraaid. Ontsnapt er namelijk lucht in de honingpot, dan verhoogt het vochtpercentage en des te sneller start het versuikeren.
De kristallisatie van honing is daarom een natuurlijk proces, maar voor velen toch een reden om de honing weg te doen. Dat is jammer, want gekristalliseerde honing is hartstikke lekker en bovendien veel beter smeerbaar! En als je het in de thee doet lost het gewoon op, net als vloeibare honing.
De hoge concentratie aan suikers in honing is de oorzaak van de kristallisatie, voornamelijk de oververzadiging van de suiker glucose. Glucose is minder oplosbaar in water dan fructose en kristalliseert van beide suikers het eerst. Uitzonderlijk zorgen andere suikers dan glucose voor de kristallisatie van honing.
Dit wordt ook wel kristaliseren of versuikeren genoemd. Misschien denk je dat de honing dan aan het bederven is, maar dat is niet zo. Het is juist een teken dat de honing van goede kwaliteit is en niet is gepasteuriseerd of verwarmd. Het is een volkomen natuurlijk proces.
Hoe weet ik of een product niet meer goed is? Honing bederft niet snel door hoog suikergehalte. Bederf herken je snel door goed te kijken, ruiken of proeven. Bederf herken je snel door goed te kijken, ruiken of proeven.
Pure honing mag niet oplossen in water
Doe dan een lepeltje met wat honing in een glas warm water. Lost het direct op dan heb je te maken met honing die is vermengd met suikerstroop. Blijft het aan de lepel hangen en moet je er je best voor doen om het op te lossen, dan is het hoogstwaarschijnlijk honing.
In principe is elke soort honing onbeperkt houdbaar. Je kunt er dus gerust een paar jaar mee doen. Toch staat er wel een houdbaarheidsdatum op het etiket omdat de wet dat voorschrijft. Na verloop van tijd zal de honing gaan kristaliseren, maar dat betekent niet dat de honing niet meer goed is.
Lage temperaturen remmen het proces van rijping en dus kristallisatie. Diepgevroren honing zal niet gaan kristalliseren. Dit is dan ook de manier om honing vloeibaar te houden. Honing die bewaard staat in een temperatuur vanaf ongeveer 14 graden zal binnen enkele weken tot maanden gekristalliseerd zijn.
Acaciahoning is een erg geurige en zachte honing, die vrijwel niet kristalliseert. Daarom is dit een goede honing voor mensen die maar af en toe honing gebruiken en niet van gekristalliseerde honing houden. Ook erg goed te gebruiken in onder andere koffie, thee en yoghurt.
De houdbaarheidsdatum staat op honing omdat de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit elke voedselproducent, dus ook imkers, verplicht een datum op hun producten te zetten. Toch is honing zelf in principe onbeperkt houdbaar.
5. Verhit honing niet boven de 40 graden! Als honing boven de 40-45 graden verwarmd wordt, gaan alle gezondheidsvoordelen verloren. Hoge temperatuur maakt de kostbare enzymen kapot.
Het gaat na verloop van tijd wel kristalliseren, maar dit is weer ongedaan te maken door de honing te verwarmen. Na ongeveer 2 jaar nemen de enzymen in honing wel af en wordt het stroperiger, maar het is nog zonder risico te consumeren.
Honing invriezen
Honing die gebruikt is een taart, cake, of in een ander gerecht, kun je mee invriezen. Ook honing zelf kun je gewoon invriezen, maar er is voor het invriezen eigenlijk geen goede reden, omdat honing al heel lang houdbaar is.
Zowel vaste als vloeibare honing bewaar je best goed afgesloten, in een donkere ruimte en op kamertemperatuur (+/- 18°C). Door direct zonlicht of in een warme ruimte kan je vaste honing immers bezinken. Dat merk je aan het vloeibare, donkere laagje bovenaan – eenvoudig te verhelpen door de honing voorzichtig te mengen.
De kleur, smaak en structuur van honing wordt grotendeels bepaald door de oorsprong van de nectar d.w.z. van welke plant, bloem, bloesem. Zo is Acaciahoning altijd vloeibaar, met een lichte kleur en mild van smaak en Woudhoning is donker van kleur en kruidig van smaak.
Gekristalliseerde honing is nog perfect eetbaar! Hoe terug vloeibaar maken ? Gekristalliseerde honing kan je gemakkelijk weer vloeibaar maken door de pot 'Au bain-marie' te verwarmen. Opgelet: doe dit nooit in de magnetron want dan oververhit je de honing!
Volgende stap: de honing laten rijpen. Een dag (of 2) laten staan en het schuim verwijderen (zijn gewoon luchtbellen van het slingeren, maar oogt wat raar). Dan 2 à 3 maal daags roeren gedurende een 5-tal dagen tegen het kristalliseren en dan kan ze in potten.
Het kristalliseren van suiker gebeurd bij een oververzadiging van suiker. Hoe warmer de vloeistof is waarin suiker wordt opgelost, deste meer suiker het kan opnemen. Wanneer het dus kouder wordt, wordt de verzadigingsgraad lager en is het risico op suikerkristallen groter.
Re: oude honing
Moet de teruggevoerde gekristalliseerde honing eerst worden gekookt alvorens hem terug te voeren. Dat zou je kunnen doen. Alle gisten, maar ook alle enzymen zijn dan dood.
Wat is het witte laagje schuim bovenin de pot met vloeibare honing? Dit zijn luchtbelletjes. Honing bevat hele kleine luchtmoleculen, deze zitten normaal opgesloten in de honing en komen na enige tijd bovendrijven. Even goed roeren en de honing is weer glad!
Honing bevriest niet zoals ander ijs, maar wordt wel koud en wat steviger als je het een nachtje in de vriezer laat staan. Het resultaat is een verfrissende, heel zoete snack voor op warme dagen.
Neem gewoon een beetje honing tussen je duim en wijsvinger. Wrijf de honing tussen de vingers. Echte honing zal alleen gedeeltelijk opgenomen worden door de huid, de rest blijft plakken tussen je vingers. Nep honing bevat heel veel suiker en zal heel plakkerig aan blijven voelen.
Zoals eerder genoemd worden vooral tijm-, heide- en manukahoning als gezondere opties gezien. Deze soorten zijn donker van kleur en onderzoek van een Sloveense universiteit wijst uit dat donkere honingsoorten meer voedingsstoffen en antioxidanten bevatten dan lichte honing.