Bel of laat 112 bellen als het slachtoffer bewusteloos blijft of niet binnen twee minuten opknapt. Raakt iemand niet weg? Laat iemand dan tien minuten op de grond liggen en zorg voor frisse lucht.
Een wegraking is een kortdurende bewusteloosheid. Aanvallen van bewusteloosheid, waarbij u in elkaar zakt. De aanval duurt meestal niet langer dan één tot twee minuten. De meest voorkomende oorzaak van een wegraking is flauwvallen.
Laat het slachtoffer plat op de grond neerliggen, eventueel met de benen omhoog. Zorg voor frisse lucht en laat omstanders afstand houden. Maak kleding los die de ademhaling kan hinderen. Leg koude kompressen of een vochtig washandje op het voorhoofd van het slachtoffer.
Bel of laat 112 bellen als het slachtoffer bewusteloos blijft of niet binnen twee minuten opknapt. Raakt iemand niet weg? Laat iemand dan tien minuten op de grond liggen en zorg voor frisse lucht.
In Nederland mag iedereen een ander helpen als hij of zij ziet dat dit nodig is. Het is dus niet zo dat alleen gecertificeerde EHBO'ers hulp mogen bieden. De Nederlandse wet schrijft zelfs voor dat inwonenden iemand in levensgevaar altijd moeten helpen.
Wegrakingen zijn aanvallen waarbij iemand kortdurend (seconden tot minuten) het bewustzijn verliest. Er zijn vele oorzaken, zoals flauwvallen, epilepsie, een hartritmestoornis, een bloeddrukdaling door medicatie of een psychologische oorzaak.
Dit vallende gevoel wordt een hypnagoge schok of slaapstuip genoemd. Het is de fase tussen het wakker zijn en het slapen en kan zich ook uiten in de vorm van een schok die door uw armen of benen gaat. Het is (nog) niet precies duidelijk waardoor een hypnagoge schok wordt veroorzaakt, maar er zijn wel enkele theorieën.
Daadwerkelijke flauwte
Op het moment dat het slachtoffer daadwerkelijk het bewustzijn verliest is er sprake van een flauwte. Het slachtoffer wordt slap en zakt in elkaar. De spieren zijn slap. Soms draait het slachtoffer even met de ogen en de ogen blijven vaak geopend.
Doordat je vaak in een liggende positie terechtkomt door het flauwvallen, kan er bloed vanuit de rest van je lichaam weer naar je hoofd stromen. Zo krijgen je hersenen weer genoeg bloed en zuurstof waardoor je bijkomt.
De bewusteloosheid duurt meestal nog geen minuut maar voor omstanders lijkt dit vaak wel 5 tot 10 minuten te duren. Tijdens de bewusteloosheid kunnen de armen of benen schokken en het kan zijn dat u uw urine laat lopen. Wanneer er weer voldoende bloed naar het hoofd stroomt, herstelt het bewustzijn zich.
Te snel opstaan (orthostatische hypotensie)
Je kunt flauwvallen als je te snel opstaat. Dit heet orthostatische hypotensie. Hierbij past het lichaam zich niet snel genoeg aan na het opstaan. Het bloed blijft in de buik en benen zitten en komt niet snel genoeg bij het hart en de hersenen.
De belangrijkste signalen zijn: een licht gevoel in het hoofd, zwarte vlekken voor de ogen en zoemen in de oren. Vaak maakt iemand als hij bewusteloos raakt onwillekeurige bewegingen en soms verliezen mensen hun urine. Het bewustzijn herstelt zich spontaan, meestal binnen een minuut.
Wat gebeurt er als je onwel wordt? “Je verliest kort het bewustzijn. De directe oorzaak van een wegraking is een verminderde toevoer van zuurstofrijk bloed naar de hersenen. Het licht gaat even uit, omdat als het ware de aanvoer van elektriciteit hapert.
Wat is flauwvallen? Er wordt ook wel gesproken over wegraking, bewusteloosheid, collaps, syncope of 'blackout'. Tijdelijk is de hersenfunctie verminderd door een verminderde bloedtoevoer naar de hersenen. Soms wordt het veroorzaakt door een aandoening van de hersenzenuwen (bijvoorbeeld; epilepsie).
Adem gedurende 4 seconden heel rustig in door je neus. Houd je adem 7 seconden in. Adem heel rustig uit door je mond gedurende 8 seconden.
Hersenen nog wakker
Je spieren hebben zich al ontspannen, je hersenen nog niet. Als je spieren stil langs je lichaam liggen, denken je wakkere hersenen dat je valt. Als reactie spant je lichaam alle spieren aan om je overeind te houden. Dit ervaar je als een schok in je ledematen en je schrikt wakker.
Er is één symptoom wat zich vrijwel altijd voor doet en dat is het kortdurende bewustzijnverlies. Wanneer het slachtoffer dan direct plat op de grond gaat liggen spontaan herstelt. Dit noemt men een dreigende flauwte.
Als het slachtoffer niet antwoordt op luid en duidelijk aanspreken, de ogen niet opent als u dat vraagt en niet reageert op aanraken of een lichte pijnprikkel zoals knijpen in de handrug of oorlel, dan weet u dat er een duidelijke bewusteloosheid is.
Er is tijdelijk een verminderde bloedtoevoer naar de hersenen en de hartslag vertraagt. Men wordt bleek en zweet, wordt plots onwel en valt. Na enkele minuten wordt men opnieuw bewust.
In grote lijnen geven de vijf regels een aantal punten waar men tijdens de hulp aan een slachtoffer aandacht aan dient te besteden. Ze zijn als een rode draad door de hulpverlening aanwezig.
Elke Nederlandse burger heeft volgens onze wet een hulpplicht. Dit houdt in dat het strafbaar is om iemand die in levensgevaar verkeert niet te helpen. Hierop bestaan natuurlijk uitzonderingen, want men gaat er niet van uit dat je je eigen leven of dat van andere omstanders riskeert voor de persoon in nood.
Volgorde van in veiligheid brengen
Je benadert het ongeval alleen als dit veilig kan. Niemand heeft er iets aan als je zelf ook slachtoffer wordt. Ook let je op de veiligheid van de omstanders. Denk aan omstanders in de rook bij een brand of aan achteropkomend verkeer bij een aanrijding.